काठमाडौं– यतिबेला असन बजार क्षेत्र व्यस्त छ। जहाँ तिहारका लागि सामान किन्न आउनेको लाम नै देखिन्छ। तिहार सुरु भएसँगै विभिन्न सामान किन्नेको ताँती देख्न सकिन्छ।
व्यापारीहरु ‘यता होलसेल, यता’ भन्दै कराइरहेका थिए। कोही झिलिमिलि बत्ती किन्दै थिए, त कोही भाइमसला र कोही कपडाहरु।
एक साता अघिदेखि नै तिहारको किनमेलका लागि काठमाडौंका बजारमा ग्राहकको भीड लाग्न थालेको थियो। न्यूरोड असन लगायतका क्षेत्रहरुमा तिहार लक्षित सामग्री किन्नेको भीड निकै बढेको स्थानीय व्यापारी बताउँछन्।
‘किन्ने भन्दा हेर्न र मूल्य सोध्न आउनेको पनि भिड लागेको छ। जो आउँछन्। मूल्य सोधेर फर्किन्छन्,’ त्यहाँका एक व्यापारीले भने।
1666671624.jpg)
असन काडमाडौंको प्रमुख व्यापारिक केन्द्र हो। जहाँ फुटकरदेखि ठूला सामानहरु पाइन्छन्। चाडपर्व मात्रै होइन, अन्य समयमा पनि असनमा ग्राहकको भीड नै हुन्छ। अझ बिहान र बेलुकाको समयमा सबैभन्दा धेरै।
हुने खानेहरु सामान महँगो होस् या सस्तो कुनै प्रवाह नगरी खरिद गरेर फर्किन्छन्। मध्यम वर्गका ग्राहक भने मोलमोलाई गर्छन्, आफ्नो क्षमताले भ्याए किन्छन्, नत्र मूल्य सोधेर फर्किन्छन्।
तिहारका लागि भाइमसला किन्न असन आएकी एक महिला ‘धौभडेल ड्राई फ्रुट्स’ नामक एक पसलमा पुगिन्। बदाम, काजु, छगडा, ओखर, किसमिस, पेस्ता र नरिवल एक एक पाउ मागिन्।
त्यस पसलका व्यापारीले छगडा सकिएको बताए।
‘छगडा नभए अरु दिनुस,’ ती महिलाले भनिन्।
1666671625.jpg)
उनले काजुु, बदाम, किसमिस, पेस्ता, ओखर, र नरिवल एक–एक पाउको प्याकेट ल्याएर झोलामा राखे। र बिल बनाउन थाले।
एक पाउ काजुको रु. ३४०, बदाम रु. २६०, किसमिस १३०, ओखर १२० पेस्ता ४४० र नरिवल रु.११० पर्याे। सबैको मूल्य जोड्दा जम्मा १४०० पुग्यो।
‘कस्तो महँगो भनेको? झन् यहाँ सस्तो होला भनेर चावहिलदेखि आको! पोहोरभन्दा अहिले के साह्रो महँगिएको? म त बरु लादिनँ उनले’, व्यापारीलाई गाली गर्दै उनी निस्किइन्।
1666671624.jpg)
ती महिलाले आफ्नो नाम भने खुलाउन चाहिनन्। अर्कीे महिला बोलिन् ‘ए आन्टी त सामान नलिइ निस्किछिन त।’
‘गइन, पैसा ल्याएको थिएन रे। त्यहि भएर,’ ती व्यापारीले कुरा सुधारेर भने। फेरि दुई युवती भाइमसला किन्न आए। उनीहरुले मसलाको मूल्य सोधे। व्यापारीले मूल्य सूचीतिर देखाउँदै त्यहाँ हेर्नुस् भने।
उनीहरुले हेरेर ‘कस्तो महँगो छोइनसक्नु जाउँ अन्तै’ भनेर निस्किए। फेरि अर्का युवक तिहारको लागि भाइमसला किन्न आए। ती युवकले तिहारको यो–यो सामान दिनुस् भनेर व्यापारीलाई लिस्ट दिए।
त्यो लिस्टमा भएका मसलामध्ये छगडा थिएन। ती युवा झोक्किँदै ‘जुन नभइनहुने छगडा छैन भने के यहाँ किन्ने?’ भन्दै अर्को पसलतिर लागे।
धौभडेल डाईफ्रुट्सका व्यापारी सुजित धाभैडेल होलसेलमै मूल्य बढेर आएको बताउँछन्। ‘हामीले ल्याउँदा नै महँगो भएर आको छ। त्यो पनि छगडा त पाइएन पनि। यहाँ छगडा सकिएर बरबाद भयो। छगडा नहुँदा कस्टमरले अरुमात्र किन्न मान्दैनन्,’ उनले भने।
1666671624.jpg)
अर्को पसलकी व्यापारी सुमिता तुलाधरले अहिले बजारमा छगडाको अभाव रहेको बताइन्। ‘होलसेलमा छगडा पाउँदैन रे भन्छन्। हामीले अस्ति नै किनेर राखेको अलिकति बाँकी छ। त्यही बेचिराखेका छौं,’ उनले भनिन्।
त्यस्तै अन्नपूर्ण ड्राइफ्रुट्सका व्यापारी यसपालीको तिहारका लागि आएको छगडा कुहिएर आएको बताउँछन्। ‘होलसेलबाट कुहिएको आको थियो। कुहिएको कसैले लान मान्दैन। के कुहिएको बेच्नु भनेर फिर्ता गरेँ। अहिले म पहिलाकै छगडा बेचिराछु,’ उनले भने।
धेरै जसो व्यापारीहरु भाइमसलामा काजु, पेस्ता, बदाम, किसमिस,मखना, ओखर सुपारी जस्ता धेरै ड्राईफ्रुट्सको मूल्य बढेर आएको बताउँछन्। अधिकांश ड्राईफ्रुट्स नेपालमा पाइँदैनन्।
सबैजसो ड्राईफ्रुट्समा नेपाल छिमेकी मुलुकसँग निर्भर छ। विदेशबाट आयात गरेरै बजारको माग पूरा गरिन्छ। आयात गर्दा भन्सार वृद्धिका कारण बजारमा ड्राईफ्रुट्स महँगो पर्न गएको व्यवसायीहरु बताउँछन्।
1666671625.jpg)
थोक व्यवसायी संघका अध्यक्ष देवेन्द्र भक्त तुलाधरले ड्राइफ्रुट्स अघिल्ला वर्षभन्दा यसवर्ष कम आयात भएको बताए। ‘अघिल्लो वर्ष कोभिड–१९ देखि व्यापार–व्यवसाय फस्टाउन सकेको थिएन। व्यापारीहरुले पनि धेरै ल्याउन सकेका छैनन्। त्यस्तै डलर र एलसीको भाउ बढेका कारण धेरै माल झिकाको छैन। त्यसकारण माग बढेको छ,’ उनले भने ‘अघिल्लो वर्षको तुलनामा १० देखि १५ प्रतिशतसम्म मूल्य बढेको छ ।’
बजारमा फरक–फरक मूल्य छन्। ‘
असनको धौभडेल ड्राई फ्रुट्स’को मूल्य सूची यसप्रकार छ:
| मसलाको प्रकार |
मसलाको मूल्य |
| नरिवल |
५५० |
| पेस्ता |
२२०० |
| छगडा |
५०० |
| काजु |
१७०० |
| बदाम |
१३०० |
| किसमिस |
५०० – ६५० |
| ओखर |
६०० |
| छोडाएको ओखर |
१५०० |
| सुपारी |
१५०० |
| ल्वाङ |
२०० |
| सुकुमेल |
५००० |
| दालचिनी |
८००–१५०० |
| मखना |
१००० |
| मरिच |
१५०० |
| मिश्रि |
२५० |
| खुर्पानी |
१२०० |
खुद्रा व्यापार संघको मूल्यसुचीमा पसलपिच्छे फरक–फरक
असनका पसलहरुमा फरक–फरक मूल्य राखेर व्यापार भइरहेको छ। एउटै वस्तुको मूल्यमा एक सय देखि तीन सयसम्मको भिन्नतामा मूल्यसूच राखेर व्यापारीले बिक्री गरिरहेका छन्।
जुन खुद्रा व्यापार महासंघका मूल्य सूची हुन्। खुद्रा व्यापार महासंघकै मूल्यसूचीमा पसलपिच्छे मूल्य फरक छ। त्यो पनि एक किलोमा सय रुपैयाँदेखि तीन सयसम्म।
1666671626.jpg)
धौभडेल डाइफ्रुट्समा काजुको मूल्य प्रतिकिलो १७०० छ भने त्यही काजुको मूल्य अर्काे नाम नखुलेको पसलमा १९०० रुपैयाँ छ। त्यस्तै पेस्ताको मूल्य पनि पसलै पिच्छे फरक छ। २१०० रुपैयाँदेखि देखि २३०० रुपैयाँसम्ममा व्यापारीहरुले बिक्री गरिरहेका छन्।
किराना व्यवसायी तथा खुद्रा व्यापार संघका अध्यक्ष पवित्र बज्राचार्यले केही ड्राईफ्रुट्सको मूल्य बढेको बताए। केहीको मूल्य पोहोर सरह र केहीको मूल्यमा भने सामान्य गिरावट आएको बताए।
‘गुणस्तर हेरेर कम्पनी अनुसार रेट फरक पर्न आउँछ। प्याकेजिङले पनि केही हदसम्म मूल्यमा भूमिका खेल्छ। काजु मात्रै बजारमा १५ सयदेखि दुई हजार रुपैयाँसम्म पर्छ। ड्राईफ्रुट्स सामान्य मात्रामा आयात हुने हुँदा डलरको भाउ बढेसँगै १०–१५ प्रतिशत महँगो पर्न गएको छ’, उनले भने।
1666671626.jpg)
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
