काठमाडौं– संयुक्त राष्ट्रसंघका पूर्वसहायक महासचिव कुलचन्द्र गौतमको आत्मकथा सार्वजनिक भएको छ। राष्ट्र संघमा रहँदा विश्वले चिनेका ठूला नेतादेखि राष्ट्र एवं सरकार प्रमुखहरूसँगका वार्तालगायतका दुर्लभ अनुभवहरू समेटिएको ‘कुलचन्द्र गौतमः आत्मकथा’लाई नेपालयले प्रकाशन गरेको हो।
नेपाली पात्रको निजी अनुभवलाई पछ्याएका पुस्तकहरु विरलै यो स्तरका वैश्विक घटनाहरुमा प्रवेश गर्ने प्रकाशकको दाबी छ। गौतमका भोगाइ र संघर्ष अहिलेको पुस्ताका निम्ति रोचक कथा प्रतीत हुन्छ।
एसएलसीलगत्तै अमेरिकी विश्वविद्यालयको छात्रवृत्ति पाएका गौतमलाई पढ्न जानका निम्ति तत्कालीन सरकारले पासपोर्ट दिन मानेको थिएन। यो मामला उतिबेला शिक्षा मन्त्रालयको एउटा टेबलबाट माथि उठेर मन्त्रिपरिषद् हुँदै स्वयं तत्कालीन राजा महेन्द्रसम्म पुगेको रोचक जानकारी पुस्तकमा समेटिएको छ।
यसरी गौतमले मुलुक भित्रैबाट थालेको संघर्षबाट सुरू भएको यात्रा कालान्तरमा अमेरिकी विश्वविद्यालयहरु हुँदै संयुक्त राष्ट्रसंघको सहायक महासचिव एवं युनिसेफका उपकार्यकारी निर्देशकसम्म पुगेको छ।
यसअघि पनि पब्लिकेशन नेपालयबाटै अंग्रेजीमा गौतमको जीवनी प्रकाशन भइसकेको छ। प्रस्तुत पुस्तक ‘कुलचन्द्र गौतमः आत्मकथा’ भने लेखक गिरीश गिरीसँगको सहकार्यमा तयार पारिएको हो।
यो पुस्तक विश्व इतिहासलाई प्रभावित पारेका महत्त्वपूर्ण घटनाहरूमा पनि प्रवेश गरेको छ। गौतमले युनिसेफको जागिर सुरु गर्दा पहिलो जिम्मेवारी नै कम्बोडियाको राजधानी नोम्पेन्हबाट थालेका थिए। त्यतिबेला ‘पूर्वको प्यारिस’ भनिने नोम्पेन्हमा एकातिर भर्खर बिहे गरेर श्रीमतीसहित पुगेका तन्नेरी गौतमको रोमान्स चलिरहेको हुन्छ भने अर्कोतिर मेकोङ नदीको पारिबाट लगातार विद्रोही खमेररुजले गरिरहेका बम प्रहार। यस्तै अवस्थाका बीच गौतमले काम गर्दागर्दै एकदिन नोमपेन्हको पतन हुन्छ। राजधानी विद्रोहीको कब्जामा परेपछि भएभरका विदेशीहरुको भागाभाग चल्छ। गौतम पनि ज्यान जोगाएर भाग्छन्।
त्यसपछि पनि लगातार गौतमले एकपछि अर्को संकटग्रस्त मुलुकहरुमा जिम्मेवारी सम्हाल्दै जान्छन्। लामो कालखण्डसम्म हामीले सुन्दै आएको संसारकै महत्त्वपूर्ण घटना र तिनका पात्रबारे हाम्रै नेपालीले गरेको प्रत्यक्षदर्शी वर्णनको रुपमा पनि यो पुस्तक अघि बढेको नेपालयले जनाएको छ। नेल्शन मण्डेलाजस्ता बितेको शताब्दीकै गिनेचुनेका नायकहरुसँगको व्यक्तिगत अनुभवहरु पुस्तकमा समेटिएका छन्।
गौतमलाई उनी अध्ययनरत अमेरिकी संस्था ‘डार्टमथ’ले हालै मानार्थ विद्यावारिधिसमेत प्रदान गरेको छ। सन् १७६९ मा स्थापित डार्टमथ उत्कृष्ट अमेरिकी शिक्षण संस्थाहरुको समूह ‘आईभी लिग’ अन्तर्गत पर्छ। गौतमले सन् १९६८ को सेप्टेम्बरबाट त्यहाँ पढाइ सुरु गरेका थिए। त्यो शिक्षण संस्था स्थापना भएको दुई सय वर्षपछि पहिलोपटक गौतमकै पहलमा सन् १९७० मा अन्तर्राष्ट्रिय विद्यार्थीहरुको एशोशिएसन खोलिएको थियो र त्यसको पहिलो अध्यक्ष पनि गौतम नै निर्वाचित भएका थिए।
सन् २००८ मा राष्ट्रसंघको सेवाबाट अवकाश लिएका गौतमले त्यसपछि पनि थुप्रै अन्तर्राष्ट्रिय संघ संस्थामा आवद्धता जनाउनुका साथै नेपालको शान्ति प्रकृयामा पनि नागरिक अगुवाका रुपमा सघाउ पुर्याउने काम गर्दै आएका छन्। २०६६ - २०६८ मा उनी नेपालको शान्ति प्रक्रिया र अन्तर्राष्ट्रिय मामिला सम्बन्धमा प्रधानमन्त्रीको अवैतनिक विशेष सल्लाहकार समेत थिए।
‘मेरो जीवनकथा अब नेपाली पाठकहरुमाझ पनि आउँदै गर्दा असाध्यै खुशी छु,’ गौतम भन्छन्, ‘मैले पाएका अवसरहरु, सामना गरेका चूनौती र चालेका पाइलाहरु भावी पुस्ताका नेपालीहरुको निम्ति उपयोगी हुने विश्वास छ।’
पब्लिकेशन नेपालयकी प्रमुख कार्यकारी सैजन मास्केले विगतमा प्रकाशन गर्दै आएको जीवनी पुस्तकका सिलसिलालाई नै निरन्तरता दिएर यो कृति पनि तयार पारेको बताइन्।
चार सय ७२ पृष्ठ लामो ‘कुलचन्द्र गौतमः आत्मकथा’ पुस्तकको मूल्य नेपाली बजारका लागि ७५० रुपैयाँ राखिएको छ साथै पुस्तक देशका सबै प्रमुख पुस्तक पसलहरूमा उपलब्ध रहने छ। ईबुकको प्रतिलिपि थुप्रै डटकमबाट पनि किन्न सकिन्छ। यो पुस्तक विश्वव्यापी रूपमा भने अमेजनमार्फत् उपलब्ध हुनेछ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1765528419.png)
-1764146706.png)
-1763721444.png)
-1765273665.jpg)
