काठमाडौं– सशस्त्र प्रहरी बलमा एक वर्ष सिनियर टोलीलाई उछिन्दै एक वर्ष जुनियर डीएसपीहरू एसपी बन्ने भएका छन्। असार २३ गते कानुन र लेखा उपसमूहको बढुवाका लागि भनेर सशस्त्र प्रहरी हेडक्वाटरले सूचना निकालेसँगै सिनियर टोलीलाई उछिन्दै जुनियरहरू बढुवा हुने अवस्था आएको हो।
बढुवाका सम्भावित उम्मेदवारले पाँच दिनभित्र आवेदन दिन माग भन्दै बढुवा समितिका सदस्य सचिवसमेत रहेका डीआईजी विदुर खड्काको हस्ताक्षरमा सूचना निकालिएको छ।
बढुवाका लागि सूचना प्रकाशित भएसँगै सि सं. ३ का डीएसपीहरूले असन्तुष्टि व्यक्त गरेका छन्। सि सं. ३ को (२०६० साउन २९ गते भर्ना भएकाहरू) टोलीलाई उछिनेर सि सं. ४ (२०६१ असार २५ मा भर्ना भएकाहरू) को टोली विभिन्न समूह, उपसमूहको नाममा डीएसपीबाट एसपी हुन लागेको भन्दै सि सं. ३ का टोलीहरूले असन्तुष्ट व्यक्त गरेका हुन्।
सि सं ३ का टोलीमध्ये ५५ जना अहिले पनि डीएसपी नै छन्। तर उनीहरूभन्दा पछि एक वर्षपछि भर्ना भएकाहरू लेखा र कानुन समूहको नाममा एसपी हुन लागेका छन्। २०६० फागुन १२ गते भर्ना भएका दयाराम शर्मा, २०६१ असार २५ गते भर्ना भएका ध्रुव केसीलगायतहरू भने एक वर्ष सिनियरलाई उछिनेर एसपी बन्न लागेका हुन्।
शर्माकै जोडबलमा एक वर्ष पहिला नै बढुवाका लागि सूचनासमेत निकालिएको थियो। तत्कालीन गृहसचिव महेश्वर न्यौपाने तथा एमाले नेता महेश बस्नेतका छिमेकीसमेत रहेका शर्मा त्यतिबेला निकै शक्तिशाली थिए। उनकै जोडबलमा बढुवाका लागि सूचना निकालिएको थियो। सूचना निकालिए पनि केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकार ढलेर शेरबहादुर देउवाको नेतृत्वमा सरकार बनेपछि उनीहरूको बढुवा रोकिएको थियो।
यसअघि पनि सि सं ३ कै टोलीमा भर्ना भएर लेखामा गएका होम ज्ञवाली शक्तिकेन्द्रको लविइङ ६ महिना पहिला नै एसपी भएका थिए। उनी एसपी भएको ६ महिनापछि बल्ल सिं सं. ३ का टोलीका केही अधिकृत एसपी बनेका थिए।
प्रहरीमा नभएको उपसमूह जब वन्तले सशस्त्रमा घुसाए
कोषराज वन्त प्रहरी महानिरीक्षक हुनुभन्दा अघिसम्म सशस्त्र प्रहरीमा लेखा उपसमूह, कानुन उपसमूह भन्ने थिएन। जब नेपाल प्रहरीको प्राविधिक समूहतर्फ भर्ना भएका व्यक्तिको हातमा सशस्त्रको कमाण्ड कन्ट्रोल पुग्यो, त्यसपछि घुस्यो–लेखा र कानुन उपसमूह।
२०४६ सालमा नेपाल प्रहरीको प्राविधिक समूहतर्फको इन्जिनियरिङमा भर्ना भएका वन्त सशस्त्र प्रहरी बल गठन भएपछि सशस्त्रमा स्थानान्तरण भएका थिए। उनै वन्तले २०६८ देखि २०७२ सालसम्म सशस्त्रको नेतृत्व सम्हाले। त्यही बेला वन्तले सशस्त्रमा लेखा र कानुन उपसमूह घुसाएका थिए। उनै वन्तले घुमाएको यो उपसमूहका कारण सशस्त्रमा चरम असन्तुष्टि छाउँदै आएको छ।
वन्तले कानुन, लेखा उपसमूह खडा गरेर साधारण समूह अर्थात् इन्फिेन्टीमा भर्ना भएका आफू निकटका व्यक्तिहरूलाई उपसमूहमा स्थानान्तरण गराएका थिए। उनीहरू नै अहिले उपसमूहको नाममा आफूभन्दा एक वर्ष सिनियरलाई उछिनेर एसपी हुने लाइनमा लागेका छन्।
जबकी नेपाल प्रहरीमा पनि लेखा तथा कानुनको छुट्टै शाखा छ। तर, त्यसका लागि भनेर छुट्टै समूह खडा खगरिएको छैन। साधारण समूहतर्फका प्रहरी अधिकारीले नै ती शाखामा रहेर काम गर्दै आएका छन्। तर आर्थिक कमाउका हिसाबले आकर्षक मानिने लेखामा बसेर आर्थिक आर्जन पनि गर्ने र पछि बढुवा हुनेबेलामासमेत आफूभन्दा सिनियरलाई पछि पार्दै बढुवा हुन थालेपछि सशस्त्रमा चरम असन्तुष्टि छ। प्रहरीमासमेत छुट्टै समूह तथा उपसमूह नभएको लेखा तथा कानुन उपसमूह खारेज हुनुपर्ने भन्दै पटक–पटक कुरो समेत उठ्ने गरेको छ ।
सूचना निकाल्दा समेत रोकिएको बढुवा पुनः खुल्यो
शैलेन्द्र खनाल आईजी भएको बेला एक वर्षअघि २०७८ साल असार २३ गते हालका आईजी राजु अर्यालकै हस्ताक्षरमा लेखा उपसमूहका अधिकृतहरूलाई बढुवा गर्नका लागि सूचना निकालिएको थियो। त्यतिबेला अर्याल मानव स्रोत तथा प्रशासन विभागमा कार्यरत थिए।
पाँच दिनको म्याद राखेर बढुवाका सम्भावित उम्मेदवारहरूलाई आवेदन दिन भन्दै सूचना निकालिएको थियो। बढुवाका सम्भाव्य उम्मेदवारमध्ये दयाराम शर्मा २०६० साल फागुन १२ गते भर्ना भएका अधिकृत थिए। बाँकी भने २०६१ असार २५ गते भर्ना भएकाहरू थिए।
तर उनीहरू भन्दा एक वर्ष पहिला २०६० साउन २९ मा प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भएका (सि सं. ३ का ब्याची)हरूलाई समेत उछिनेर लेखा समूहको नाममा एसपी हुन लागेको भन्दै चौतर्फी विरोध भयो। समूहको नाममा जुनियर एसपी हुँदा एक वर्ष सिनियर डीएसपी नै हुने अवस्था आएको भन्दै त्यतिबेला सि सं ३ का ब्याचीहरू बढुवा नहुँदासम्म लेखा तथा कानुन समूहका एक वर्ष जुयिनर सि सं ४ का अधिकृतहरूलाई बढुवा नगर्ने भन्दै सशस्त्र हेडक्वाटरले बढुवा नै गरेन।
बढुवाका लागि भनेर आवेदन माग गर्दै निकालिएको सूचनाको समेत बेवास्ता गर्दै तत्कालीन आईजी खनालले सि सं. ३ को टोलीलाई अन्याय हुनेभन्दै बढुवा रोकेका थिए। तर, अहिले फेरि बढुवाका लागि भन्दै सूचना निकालेपछि सिं सं. ३ का डीएसपीहरूमा चरम असन्तुष्टि छाएको छ।
एक वर्ष जुुनियरलाई सलाम हान्नुपर्ने अवस्था आएको भन्दै सि सं. ३ का डीएसपीहरूले निराशा पोख्न थालेका छन्। ‘भन्नलाई जे भने पनि फुली लगाएपछि मान्नैपर्छ। भोलि कहिँ भेट हुँदा सलाम हान्नैपर्छ। पहिला मभन्दा जुनियर हो भनेर पन्छिन मिल्दैन। यसले संगठनमा चरम निराश आउँछ। एक वर्ष जुनियरलाई जय नेपाल गरेर बस्नुजति नालायक काम फोर्समा के हुन्छ?’ सिं सं ३ का एक डीएसपीले नेपाल लाइभसँग भने।
तर यसबारेमा जिज्ञासा राख्दा आईजी सचिवालयले पद नै रिक्त भएकाले बढुवा गर्नु परेको बतायो। ‘पद नै रिक्त भएपछि बढुवा गर्नुपर्ने बाध्यता भएर सूचना निकालिएको हो। नत्र भने सिनियर बाँकी हुँदाहुँदै जुनियरको बढुवा गर्ने भन्ने हुँदैन।’
सशस्त्र प्रहरीका प्रवक्ता तथा डीआईजी विदुर खड्काले भने समूह नै छुट्टै भएपछि केही असर नपर्ने बताए। उनले भने, ‘सि सं ३ तथा ४ भन्दा पनि यो समूह नै छुट्टै हो। समूह नै छुट्टै भएपछि बढुवा गर्दा केही असर पर्दैन। उहाँहरूको पनि वृद्धिविकासको कुरा जोडिएर आएको हुन्छ। त्यसलाई पनि ध्यान दिनुपर्छ। अर्कोतर्फ पद खाली हुँदा समेत बढुवा नगर्ने भन्ने कुरा पनि भएन।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।