काठमाडौं– मधेस प्रदेशको एक मात्र महानगरपालिका वीरगञ्ज महानगरपालिकाको मेयरमा मुख्यतः पुरानै प्रतिस्पर्धीहरुबीच पुनः प्रतिस्पर्धा हुने भएको छ। २०७४ सालको निर्वाचनमा पहिलो र तेस्रो भएका दुई उम्मेदवार यतिबेला फरकफरक पार्टीबाट प्रतिस्पर्धामा होमिएका छन्।
२०७४ असोजमा सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा संघीय समाजवादी फोरमबाट मेयरको उम्मेदवार बनेका विजय सराबगी विजयी भएका थिए। उनले कांग्रेसका अजय द्विवेदीलाई पराजित गरेका थिए। उनी गत फागुन अन्तिममा नेकपा एमाले प्रवेश गरेका थिए। नवप्रवेशी भए पनि सराबगीले नै मेयरको टिकट पाए।
त्यस्तै, अघिल्लो निर्वाचनमा राष्ट्रिय जनता पार्टीबाट उम्मेदवार भएका राजेशमान सिंह पनि उम्मेदवार भएका छन्। त्यतिबेलाको राजपा जसपा हुँदै लोसपा बनिसकेको छ। महन्थ ठाकुरले नेतृत्व गरेको लोसपामै रहेका सिंह एमाले प्रवेशको तयारी गरिरहेका थिए। तर, एमालेबाट मेयरको उम्मेदवार बन्ने आकांक्षा राखेका उनले सराबगीको एमाले प्रवेशसँगै आफ्नो एमाले प्रवेशको योजनालाई खारेज गरिदिए। बरु जसपा प्रवेश गरे। उनी अहिले जसपाबाट मेयर उम्मेदवार बनेका छन्।
काठमाडौं बसेर पत्रकारिता गरिरहेका गिरिश गिरी पनि राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको तर्फबाट मेयरको उम्मेदवार बनेका छन्। वीरगंज महानगरपालिकालाई राप्रपाको प्रभाव क्षेत्र नै मानिन्छ। अर्कोतिर, गिरीका बाबु पनि सो महानगरको पूर्वमेयर हुन्, जसको मेयर रहेकै बेलामा २०६० सालमा माओवादीबाट हत्या भएको थियो। गिरिश गिरीको छवि र उनका बाबुको लिगेसीले उनलाई पनि प्रतिस्पर्धी उम्मेदवार बनाउने चर्चा भइरहेको छ।
तर यसपटकको निर्वाचनमा मुख्यगरी सराबगी र सिंहबीच प्रतिस्पर्धा हुने चर्चा गरिन्छ। त्यसको कारण भनेको सराबगी निवर्तमान मेयर हुनु र सिंह सत्ता गठबन्धनका उम्मेदवार हुनु नै हो। गिरीले पनि आफू अनुकूल नतिजा नल्याउलान् भन्नचाहिँ सकिँदैन।
२०७४ को स्थानीय तहको निर्वाचनमा संघीय समाजवादी फोरमका तर्फबाट सराबगीले १९ हजार ३९३ मत पाएका थिए। दोस्रो भएका नेपाली कांग्रेसका द्विवेदीले १७ हजार १ सय ९७, तेस्रो भएका राजपाका सिहंले १२ हजार १६५, चौथो भएका नेपाल लोकतान्त्रिक फोरमका विमल प्रसाद श्रीवास्तवले ८ हजार ७ सय १, पाँचौँ भएका नेकपा एमालेका बसरुद्धीन अन्सारीले ८ हजार ६८८ र छैटौँ भएका नेकपा माओवादी केन्द्रका रहवर अन्सारीले ८ हजार ३०५ मत ल्याएका थिए।
तत्कालीन निर्वाचनमा पार्टीहरु एक्ला–एक्लै चुनावी मैदानमा उत्रेका थिए। त्यतिबेला शीर्ष ६ स्थानमा रहेका पार्टीहरु अहिले दुई पक्षमा छन्।
व्यक्तिगत मतका आधारमा भने २०७४ सालमै सराबगी विजयी भएको र प्रतिस्पर्धी सिंह त्यतिबेला तेस्रो भएका कारण सराबगीको पल्ला भारी हुनसक्छ।
सराबगी आफुले अघिल्लो कार्यकालमा महत्त्वपूर्ण कामहरू गरेको र जनताले मन पराएको बताउँछन्। बाँकी रहेका कामको निरन्तरता र नयाँ कामहरूको प्रतिबद्धता लिएर फेरि उम्मेदवार बनेको उनको भनाइ छ। 'वीरगञ्जमा पात्र महत्त्वपूर्ण हो। अघिल्लो निर्वाचनमा संगठनविहीन संघीय समाजवादी फोरमबाट जितेको थिएँ। यसपटक एमालेबाट जित्छु', नेपाल लाइभसँग कुरा गर्दै उनले भने, 'गठबन्धनबाट केही चुनौती रहे पनि त्यसले मलाई छेक्न सक्दैन।'
अघिल्लो निर्वाचनको दलीय मत परिणामलाई आधार मान्ने हो भने सत्ता गठबन्धनको तर्फबाट उम्मेदवार बनेका सिंहको पल्ला भारी देखिन्छ।
सिंहले सार्वजनिक अभिव्यक्तिहरुमा आफ्नो जित सुनिश्चित रहेको बताउने गरेका छन्। 'प्रतिगमन र संविधान विरोधी शक्तिहरुलाई परास्त गर्न बनेको गठबन्धनका साझा उपमेयर पदका उम्मेदवार श्री इम्तियाज आलमज्यूसँग आज पहिलो घरदैलो गरियो। हाम्रो दुवै पार्टीको मिलनले हाम्रो जित सुनिश्चित भएको छ', शुक्रबार मात्रै उनले फेसबुकमा स्टाटस लेखेका छन्।
विगतका सम्पूर्ण तिक्ततालाई भुल्दै आज वीरगञ्जको विकास, समृद्धि र सुन्दर भविष्यको लागि हामीहरु काँधमा काँध जोडेर अगाडि बढेको उनले लेखेका छन्। 'हाम्रो यस साथलाई वीरगञ्जका आदरणीय नगरवासीहरुले सहयोग गर्नुहुन्छ भन्ने कुरामा म विश्वस्त छु', उनले लेखेका छन्।
तर, परिणामको पूर्वानुमान गर्न कुनै एउटा मात्रै आधार लिँदा वस्तुनिष्ठ नहुन सक्छ। सोही अनुसार उम्मेदवारले गर्ने गरेको दाबी पनि अपूर्ण हुन जान्छ।
मूलतः पछिल्ला चार वर्षमा पार्टीहरुको संरचनामा फेरबदल आएको छ। सबैभन्दा ठूलो पार्टी नेकपा एमाले विभाजन भएको छ। तर माओवादीका धेरै कार्यकर्ता यो पार्टीमा प्रवेश गरेका छन्। एमालेका उम्मेदवारलाई लोसपाले पनि साथ दिएको छ। फेरि सो पार्टी उम्मेदवार सराबगी आफैं यसअघिका विजयी उम्मेदवार हुन्।
सिंह जसपाबाट उम्मेदवार बनेका हुन्। तत्कालीन संघीय समाजवादी फोरम पनि यतिबेला जसपा भएको छ, जसमा तत्कालीन राजपाको केही अंश थपिएको छ। मुख्यतः सिंहको उम्मेदवारी निश्चित व्यक्ति र पार्टीको मात्रै होइन। उनी गठबन्धनका तर्फबाट उम्मेदवार बनेका हुन्। जसमा कांग्रेस, माओवादी केन्द्र, एकीकृत समाजवादी र राजमोको पनि साथ छ। कांग्रेसमा तत्कालीन नेपाल लोकतान्त्रिक फोरम मिसिएको छ। एकीकृत समाजवादीले एमालेको एक हिस्सा लिएको छ।
चर्चामा नआएको अर्को पक्ष पनि छ। सत्ता गठबन्धनका दलहरूबीच मेयर र उपमेयरमा मात्र तालमेलको सहमति बनेको हो। महानगरपालिका अन्तर्गतका वडाहरुमा भने दलहरुको आ–आफ्नै उम्मेदवार प्रतिस्पर्धामा उत्रेका छन्। परिणामतः गठबन्धनका उम्मेदवारलाई विपक्षी दलहरुको भन्दा आफ्नै सहयोगी दलका वडा अध्यक्ष/सदस्यका उम्मेदवारहरुको भूमिकाले अप्ठ्यारो पार्न सक्ने आकलन गर्न थालिएको छ। केन्द्रको एक पक्षीय निर्णयका विरुद्ध तलबाट आक्रोश सार्वजनिक भएका छन्। यसको फाइदा एमाले उम्मदवारलाई पुग्न सक्छ।
व्यक्तिगत मत कति हो भन्ने निर्क्यौल नभएको र नयाँ मतदाताको झुकाव कसप्रति रहन्छ भन्ने निश्चित नहुने भएकाले यहाँको प्रतिस्पर्धा रोचक हुने ठानिएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।