काठमाडौं- नेपाल राष्ट्र बैंकले १० प्रतिशतभन्दा बढी 'क्रस होल्डिङ' (दुई वा दुईभन्दा बढी संस्थासँग सेयर स्वामित्व रहेको) भएका लघुवित्त कम्पनीलाई असार मसान्तसम्म मर्जरमा जाने कार्ययोजना पेस निर्देशन दिएको छ।
राष्ट्र बैंकले सोमबार एउटै बैंक तथा वित्तीय संस्थाको १० प्रतिशतभन्दा बढी लगानी भएका फरक-फरक संस्थाहरुले असार मसान्तसम्म मर्जरमा जाने कार्ययोजना पेस गर्नुपर्ने निर्देशन दिएको हो।
त्यस्तै, राष्ट्र बैंकले विभिन्न बैंक तथा वित्तीय संस्थाको ५१ प्रतिशत वा सोभन्दा बढी सेयर स्वामित्व भएका संस्थालाई पनि सोही समयसभित्र मर्जरको कार्ययोजना ल्याउनुपर्ने व्यवस्था गरिएकोसमेत जानकारी दिएको छ।
राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीतिमार्फत् वाणिज्य बैंक, विकास बैंक र वित्त कम्पनीहरुको दोहोरो लगानी (क्रस होल्डिङ) भएका लघुवित्त वित्तीय संस्थाहरु २०७९ असार मसान्तभित्र एक आपसमा गाभिनुपर्ने व्यवस्था गरेको थियो। तर, राष्ट्र बैंकको उक्त व्यवस्थाले कतिसम्म र कति वटामा लगानी भएका लघुवित्तलाई मर्जरमा जान भनेको हो भन्ने स्पष्ट नभएको भन्दै सीमा तोक्नुपर्ने माग लघुवित्त कम्पनीहरुले गरेका थिए। सोहीअनुसार राष्ट्र बैंकले सोमबार निर्देशन जारी गरेको हो।
कसको कति छ ‘क्रस होल्डिङ’?
गत आर्थिक वर्षको अन्त्य (असार मसान्त) सम्मको तथ्यांकमा १४ वाणिज्य बैंकले २२ वटा लघुवित्त कम्पनीमा लगानी गरेको उल्लेख छ। नबिल बैंकले नाडेप लघुवित्तमा २५ प्रतिशत लगानी गरेको छ। सोही बैंकले निर्धन उत्थान लघुवित्तमा १० प्रतिशत, छिमेक लघुवित्तमा १२ प्रतिशत, स्वावलम्बनमा १२ प्रतिशत र डिप्रोक्समा नौ प्रतिशत संस्थापक सेयर लिएको छ।
ग्लोबल आईएमई बैंकले ग्लोबल आइएमई लघुवित्तमा ७० प्रतिशत, फर्स्ट माइक्रोफाइनान्समा ११ प्रतिशत, मेरो माइक्रोफाइनान्समा १४ प्रतिशत, स्पर्श लघुवित्तमा १६ प्रतिशत लगानी गरेको छ।
कुमारी बैंकको नेसनल माइक्रोफाइनान्समा २० प्रतिशत, मेरो माइक्रोफाइनान्समा सात प्रतिशत र फर्स्ट माइक्रोफाइनान्समा दुई लाख चार हजार कित्ता सेयर लगानी रहेको छ। लक्ष्मी बैंकले लक्ष्मी लघुवित्तमा ७० प्रतिशत र स्वावलम्बनमा चार प्रतिशत लगानी गरेको छ।
यस्तै, बैंक अफ काठमाण्डूले छिमेक लघुवित्तमा नौ प्रतिशत, आरएसडीसीमा १२ प्रतिशत, आरएमडीसी लघुवित्त वित्तीय संस्थामा एक लाख ४८ हजार कित्ता र ग्रामीण विकास लघुवित्तमा एक हजार कित्ता सेयर लगानी गरेको छ।
मेगा बैंकले स्पर्श लघुवित्तमा १६ प्रतिशत र अभियान लघुवित्तमा १६ प्रतिशत लगानी गरेको छ।
त्यस्तै, प्राइम कमर्सियल बैंकले महिला सहयात्रा लघुवित्तमा १३ प्रतिशत, मेरो माइक्रोफाइनान्समा सात प्रतिशत र स्वाभिमान लघुवित्तमा १४ प्रतिशत लगानी गरेको छ। हिमालयन बैंकको छिमेक लघुवित्तमा १२ प्रतिशत, स्वावलम्बन लघुवित्तमा १२ प्रतिशत र निर्धन उत्थान लघुवित्तमा सात प्रतिशत लगानी छ।
यसैगरी एनआईसी एसिया बैंकले एनआईसी एसिया लघुवित्तमा ६८ प्रतिशत र मेरो माइक्रोफाइनान्समा सात प्रतिशत लगानी गरेको छ।
यता सरकारी स्वामित्वको कृषि विकास बैंकले पनि लघुवित्तमा दोहोरो लगानी गरेको पाइएको छ। यस बैंकको डिप्रोक्स लघुवित्तमा सात प्रतिशत र साना किसान लघुवित्तमा २२ प्रतिशत लगानी छ।
त्यस्तै, नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंकले आशा लघुवित्तमा १० प्रतिशत, नेसनल माइक्रोफाइनान्समा २५ प्रतिशत र स्वावलम्बनमा १२.२ प्रतिशत लगानी गरेको छ।
साइन रेसुंगा विकास बैंकले चौतारी लघुवित्तमा ५३ हजार ५०० कित्ता र खप्तड लघुवित्तमा १५ हजार कित्ता सेयर लगानी गरेको पाइएको छ। गरिमा विकास बैंकले सजिलो लघुवित्तमा एक लाख ३३ हजार कित्ता र आदर्श लघुवित्तमा २४ हजार कित्ता सेयर लगानी गरेको छ।
लुम्बिनी विकास बैंकले नाडेप लघुवित्तमा १० प्रतिशत, डिप्रोक्स लघुवित्तमा १० प्रतिशत र मेरो माइक्रोफाइनान्समा सात प्रतिशत लगानी गरेको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।