काठमाडौं- नेकपा एमालेभित्रको संकट पार लगाउन भन्दै तीन दिनअघि मात्र दुवैपक्षले संघर्ष विरामको संकेत देखाएका थिए। विघटित एकता कार्यदलका सदस्यहरु सक्रिय बनेपछि एकता प्रतिकूल हुनेगरी गर्माएको माहोल एकाएक नरम बनेको थियो। अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपालबीच नै भेटको चाँजोपाँजो मिलिसकेको समेत नेताहरुले बताएका थिए।
त्यस दिन ओलीपक्षले एमाले केन्द्रीय कमिटीको बैठक गरेको थियो भने नेपालपक्षले आफूपक्षीय स्थायी कमिटीका सदस्यहरुको बैठक गरेको थियो। यतिसम्म कि नेपालपक्षले एकतामा प्रतिकूल असर पर्नेगरी कुनै अभिव्यक्ति नदिन नेताहरुलाई भनेको थियो। ओलीपक्षका नेता सुवासचन्द्र नेम्वाङले त केन्द्रीय कमिटीको बैठकलगत्तै, भोलिपल्टै ओली र नेपालबीच भेट हुने जानकारी पत्रकारहरुलाई गराएका थिए।
तर, भोलिपल्ट परिस्थिति अर्कै दिशामा मोडियो। त्यही ‘परिस्थिति’ले नेपालपक्ष केन्द्रीय कमिटीका सदस्यहरुको बैठक बोलाउने निर्णयमा पुग्यो। नेपालपक्षले बिहीबार आफ्ना केन्द्रीय सदस्यहरुको बैठक बोलाएको छ। त्यसभन्दा पहिले स्थायी कमिटीका सदस्यहरुको बैठक बस्दैछ। नेपालपक्षले यो बैठक बोलाएलगत्तै ओलीपक्षले कारबाहीको चेतावनी दिएको छ। एमाले केन्द्रीय कार्यालयका सचिव शेरबहादुर तामाङले बुधबार साँझ विज्ञप्तिमार्फत् नै नेपालपक्षले बोलाएको बैठक विधानविपरीत रहेको भन्दै अप्रत्यक्ष रुपमा कारबाहीको चेतावनी दिएका छन्।
जब ओलीले भने- ‘च्याप्टर क्लोज’
एमालेमा १० बुँदे सहमतिको प्रस्ताव तयार पारेपछि विघटन भएको एकता कार्यदलका दुवैतर्फका सदस्यहरु विघटनपछि फेरि सक्रिय बनेर शीर्ष नेताहरुलाई एकताको प्रयासमा फर्कन दबाब बढाए। प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवालाई विश्वासको मत दिएको घटनापछि झनै बिथोलिएको माहोललाई उनीहरुकै दबाबले केही साम्य पारेको थियो। त्यही दबाबकै परिणाम एमालेको संकट व्यवस्थापनका लागि संयुक्त अध्यक्षको विषय छलफलमा आएको थियो।
विघटित कार्यदलका सदस्यमध्ये ओलीतर्फका विष्णुप्रसाद पौडेल र सुवास नेम्वाङ तथा नेपालतर्फका भीम रावल र सुरेन्द्र पाण्डे यसबीचमा सक्रिय बने। उनीहरुले नै ओली र नेपाललाई भेट्न समेत राजी बनाए। त्यसकै तयारीका लागि गत सोमबार साँझ चारै जना नेता अध्यक्ष ओलीलाई भेट्न गए। तर, त्यो भेट नै अनपेक्षित हुनपुग्यो।
त्यही भेट थियो, जहाँबाट माधवकुमार नेपाललाई समान तहको अध्यक्ष बनाएर पार्टी एक बनाउने आफ्नै प्रस्तावबाट एमाले अध्यक्ष ओली पछि हटे। त्यो भेटमा ओलीले भने, ‘अब यसको औचित्य सकियो, यो च्याप्टर क्लोज भयो।’
र, यसपछि नै कार्यदलका चार सदस्यबाट चलिरहेको एकता प्रयास धरापमा परेको छ।
एकता कार्यदलले तयार पारेको १० बुँदे सहमतिमा नेपाल पूर्णतः सहमत नभएपछि एमालेमा नेपाललाई मनाउने अर्को प्रयास अघि बढेको थियो। त्यो प्रयास ओलीबाटै भएको थियो। त्यो थियो, ३ जेठ २०७५ मा एमाले र माओवादीबीचको एकताबाट नेकपा गठन हुँदाकै जस्तो संयुक्त अध्यक्ष बनाउने प्रस्ताव। ‘यो प्रस्ताव केपी कमरेडले नै गर्नुभएको हो, केपी ओली र प्रचण्डलाई अध्यक्ष बनाउने जुन निर्णय हामीले ३ जेठ २०७५ मा गरेका थियौं, त्यसैगरी गरौं न त भनेर केपी कमरेडले नै प्रस्ताव अघि सार्नुभएको हो’, पछिल्लो समय एमाले एकताका निम्ति सक्रिय एक नेताले भने, ‘हामीले यो प्रस्ताव माधव कमरेडलाई गएर सुनायौं। उहाँले त्यसलाई इन्कार गर्नुभयो। तैपनि तपाईं चुप बसिदिनुस् भनेर उहाँलाई मनायौं। हामीलाई आशा थियो, केपी कमरेड पावर सेयरिङमा आउनुहुनेछ।’
त्यसलगत्तैको केन्द्रीय कमिटी बैठकमा नै ओलीले यो कुरा उठाएका थिए। उनले नेपाललाई दोस्रो अध्यक्ष दिन आफू तयार रहेको बताए पनि नेपालले स्वीकार नगरेको बताएका थिए।
त्यसपछि पनि विघटित कार्यदलका चार जना सदस्यले एकताको प्रयत्न गरेर परिस्थिति बिग्रन दिएका थिएनन्। तर, सोमबारको भेटमा ओलीले नै च्याप्टर क्लोज भनेपछि स्थिति अर्कै बनेको छ। ओलीले यस्तो भनेपछि सोमबार उनीसँग पौडेल र नेम्वाङको चर्काचर्की नै भएको थियो। त्यसक्रममा पौडेल र नेम्वाङले पार्टी एकताका लागि मिल्न थालेका कुरामा अड्को थाप्ने? भनेर ओलीकै सामुन्ने असन्तुष्टि पोखेको त्यो भेटमै सहभागी एक नेताले बताए।
नेम्वाङले ओली र नेपालबीच भेट हुने वातावरण बनिसकेको भए पनि अहिले बिथोलिएको बताए। उनले बिहीबार नेपाल लाइभसँगको कुराकानीमा भने, ‘अस्ति दुई जना नेता भेट्ने स्थिति बनिसकेको थियो, अब त्यसमा समस्या आयो भनेर बुझ्नुपर्यो।’
ओलीले च्याप्टर क्लोज भनेको कुरा चाहिँ के थियो त? नेम्वाङले भने, ‘आफूले अध्यक्षको प्रस्ताव गरे पनि माधव कमरेडले नै अध्यक्ष चाहिन्न भनेर बाहिर बोलेकाले अब त्यसको औचित्य रहेन भन्ने केपी कमरेडको भनाइ थियो।’
विघटित कार्यदलका चार जना नेताहरुले गरेको प्रयासबाट नेपाल पनि आशावादी देखिएका थिए। त्यहीकारण उनले आफूनिकट स्थायी कमिटी सदस्यहरुको बैठकमा आफ्ना तीनवटा 'कन्सर्न' सुनाएका थिए। ती थिए- १० बुँदे सहमतिप्रति इमान्दारिता, संयुक्त अध्यक्ष र अध्यक्षले आलोपालो बैठकको अध्यक्षता तथा संयुक्त हस्ताक्षर गर्ने।
तर, ओली दुईजना अध्यक्ष हुने प्रस्तावबाटै पछि हटेपछि एमालेमा एकता प्रयास अघि बढ्न झन् कठिन बनेको छ। ओली र नेपाल दुवैलाई मनाउन सक्रिय चार नेतामध्ये एक सुरेन्द्र पाण्डेले पनि परिस्थिति बिग्रिएको स्वीकार गरे। एकताको माहोल खल्बलिएको हो? भन्ने नेपाल लाइभको प्रश्नमा उनले भने, ‘अलि त्यस्तै त्यस्तै भएको छ। तैपनि केही सम्भावना रहन्छन्, अझैं पनि हेरौं न।’
यही परिस्थितिबारे ब्रिफिङ सुनाउन नेपालले बिहीबारको केन्द्रीय सदस्यहरुको बैठक बोलाएका हुन्। उनले त्यहाँ सुनाउने ब्रिफिङले नै एमालेका भावी दिन र दशा तय गर्नेछन्।
‘एउटा कुरा निश्चित चाहिँ के हो भने अब केपी ओलीले नै समान अधिकारसहितको अध्यक्षका निम्ति आह्वान नगर्दासम्म पार्टी एकता सम्भव छैन’, नेपालनिकट एक नेताले भने, ‘केपी ओलीले त्यसो गर्नका लागि एकताबद्ध एमाले चाहिन्छ भनेर केपीको समूहभित्रैबाट विद्रोह हुनुपर्ने देखिन्छ। त्यो नभएमा अब एमाले एउटै रहन्छ भन्ने लाग्दैन।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
