काठमाडौं- निर्धारित मितिमा कांग्रेसको १४औं महाधिवेशन नहुने निश्चितप्रायः भएको छ। फागुन ७ देखि १० सम्म तोकिएको महाधिवेशन कोभिड र कांग्रेसको आन्तरिक विवादले पर सर्ने भएको हो।
महाधिवेशनको कार्यतालिका प्रभावित बनेपछि दुई विकल्प अघि सारिएको छ। २०७८ को जेठ वा भाद्रमा गर्ने नयाँ मिति तोक्ने गरी आन्तरिक छलफल अघि बढेको हो। सभापति शेरबहादुर देउवा तोकिएको मितिमा महाधिवेशन नहुनेमा ढुक्क देखिएका छन्। बिपी कोइरालाको १०७औं जन्मजयन्तीका अवसरमा भएको भर्चुअल संवाद देउवाले नयाँ मिति सबैको सहमतिबाट तोकिने बताएका थिए। देउवाले भनेका थिए, ‘संविधानले दिएको व्यवस्थाभन्दा बढाउन पाउँदिन भन्ने त मलाई पनि थाहा छ।’
देउवाका लागि महाधिवेशन सर्ने प्रमुख कारण कोरोना महामारी हो। महाधिवेशन सर्ने अभिव्यक्ति दिँदा त्यसको अपजस लिनुपर्ने भएकाले केन्द्रीय समितिबाट निर्णय गराउने प्रक्रियामा छन् सभापति देउवा। संस्थापन इतरको समर्थनसमेत लिएर निर्णय गर्दा दोषको भागीदार हुनु नपर्ने उनको बुझाई छ। ‘सबै साथीहरुको सहमतिले नयाँ मिति तोक्ने हो। मैले हुँदैन कहाँ भन्छु र?’
संस्थापन इतरका नेताहरू निर्धारित कार्यतालिका अनुसार महाधिवेशनका काम नहुनुमा देउवा पक्षलाई दोष लगाउँछन्। संगठन समायोजनका काम सक्नका लागि समयावधि पटकपटक सारिएको थियो। अन्तिम समयका लागि साउन १० सम्म दिइएको समयावधिमा निर्वाचन समितिले आफ्नो कार्य सकेको छैन।
प्रदेश २ का ८ जिल्लासहित करिब एक दर्जन जिल्लामा समायोजन सकिएको छैन। वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलले देउवा पक्षले समायोजन अल्झाएर राखेको आरोप लगाए। अर्कोतर्फ क्रियाशील सदस्यताको वितरण र नवीकरण समेत विवाद देखिएको छ। जिल्ला सभापतिले समायोजनको कार्य सकेर केन्द्रमा पठाएपनि संस्थापन पक्षले विवाद झिकेर क्रियाशील सदस्यता वितरण गर्न रोकेको बताइएको छ। अन्य दलबाट आएकालाई सभापतिले आफुखुसी क्रियाशील सदस्यता बाँडेको संस्थापनइतरले जनाएको छ। नेता प्रकाशमान सिंहले भने, ‘कांग्रेसमा एक जना प्रवेश गर्ने तर उसको नाममा हजारौंलाई क्रियाशील सदस्यता वितरण गर्ने कार्य भएको छ।’
डडेल्धुरा, सिन्धुपाल्चोक, सोलुखुम्बुलगायतका जिल्लाले समायोजन सकेपनि क्रियाशील सदस्यता वितरण जिल्ला सभापतिमार्फत् हुन सकेको छैन।
वरिष्ठ नेता पौडेल हाल निर्धारित समयको सदुपयोग गरी फागुनमै महाधिवेशन हुनुपर्ने अडानमा छन्। उनले भने, ‘पाँच महिना त सिंगै बाँकी छ। यो बीचमा हामी के गछौं त्यसमा पो चिन्ता हुनुपर्ने हो।’ तल्लो तहका अधिवेशनको समयावधि घटाएर गर्न सकिने उनले विकल्प अघि सारे।
पार्टीको विधानलाई रछ्यानमा फालेर केन्द्रीय समितिबाट नयाँ तोक्न अधिकारसमेत नहुने उनको तर्क छ। पाँच महिनालाई सदुपयोग नगरी म्याद थप्ने प्रस्ताव मान्य नहुने उनले बताए। ‘पाँच महिनामा भ्याउँदैनौं भनी म्याद थपियो भने त्यो थपेको म्यादमा पनि काम हुँदैन।’
निर्वाचन आयोगलाई पत्र लेखेर कार्यसमितिको अवधि बढाउन नहुने पक्षमा उनी छन्। निर्वाचन आयोगलाई पत्र लेख्ने परिस्थिति निर्माण भए त्यसमा षड्यन्त्रको आशंका गर्छन् पौडेल। विगतमा आफ्नै पक्षका नेताहरुले शीघ्र महाधिवेशनको कुरा उठाउँदा समयमा महाधिवेशनको माग मात्र आफूले उठाएको उनले स्मरण गरे। नेविसंघ सभापति हुँदादेखि नै देउवालाई नजिकबाट चिनेको बताउँदै उनले भने, ‘शेरबहादुर देउवा सभापति हुँदा त जथाभावी हुन्छ/हुन्छ। केही गरेर रोक्न सकिदैंन।’
महाधिवेशनको नयाँ मिति, क्रियाशील सदस्यता, विभाग गठनलगायतमा देखिएका विवादमा हल निकाल्न केन्द्रीय समिति बैठकको माग भइरहेको छ। असोजको दोश्रो साता बैठक बोलाउने तयारी रहेको केन्द्रीय सदस्य एनपी साउदले जानकारी दिए। उनले भने, ‘कोरोनाले महाधिवेशनको कार्यतालिकाअनुसार काम भएको छैन। जेठमा वा भाद्रमा हुने गरि नयाँ मिति सार्वजनिक हुन्छ।’
मिति पुनः फेर्ने परिस्थिति नआउनका लागि भदौको लागि अन्तिम मिति तोक्ने गरि छलफल पनि भएको उनले सुनाए। मुख्य सचिव कृष्णप्रसाद पौडेलले महामन्त्री डा शशांक कोइरालालाई कोरोना संक्रमण देखिएकाले बैठकको मिति तय हुन नसकेको बताए।
जिल्ला अधिवेशनका तोकिएको पुस महिना अघिका निर्धारित कार्य सक्न सभापतिले अग्रसरता लिनुपर्ने संस्थापनइतरका नेताहरुको माग छ। नेता सिंहले भने, ‘पुसमा जिल्ला तहको अधिवेशन छ। त्यसअघि तीन महिना बाँकी छ। सुतेर बस्ने हो भने त थपेको ६ महिनामा पनि हुँदैन।’ केन्द्रीय समितिले महाधिवेशनको नयाँ मिति जेठमा हुने गरी तोक्ने सम्भावना रहेको केन्द्रीय सदस्य गुरुराज घिमिरेले जानकारी दिए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।