चुरे (कैलाली)–कैलालीको चुरे गाउँपालिका ५ पट्रेनी। कौशिला हरखालीमगर पालमुनि बसिरहेकी थिइन्। काखमा थिए नाबालक छोराछोरी। बाढीपहिरोले घरबार लगेपछि उनी पालमुनि बस्न थालेको करिब एक महिना भइसकेको छ। पहिरोले अन्नपात पनि सबै बगायो। उनलाई हरेक दिन नाबालक छोराछोरीलाई के खुवाउने भन्ने चिन्ताले पिरोल्ने गरेको छ। उनले भनिन्, ‘म त केही दिन नखाएरै पनि बस्न सक्छु, तर बालबच्चालाई के खुवाउने होला?’
गत साउनमा आएको पहिरोले उनको घर पुरेको थियो। त्यसपछि नेपाल रेडक्रस सोसाइटी कैलालीको सहयोगमा जिल्ला प्रशासन कार्यालयले उनलाई त्रिपाल उपलब्ध गरायो। उनलाई चुरे गाउँपालिकाले भीमदत्त राजमार्गको छेउमा पर्ने बेल्चप्लानमा बसोबास गराएको छ।
उनले भनिन्, ‘अहिले म सडकछेउमा त्रिपालमुनि रात काट्दैछु। राहतको नाममा यही एउटा त्रिपालबाहेक केही पाएको छैन, हरेक दिन छाक टार्नै धौ–धौ भइसक्यो।’
चुरे गाउँपालिका दुहुँका दल्ले बोहरा पनि एक महिनादेखि त्रिपालमुनि बसिरहेका छन्।
सडकको छेउमा पाल टाँगेका उनले सुत्नका लागि बोराहरू विछ्याएका छन्। ‘सरकारले हामीलाई यही एउटा त्रिपाल दिएको छ। हामीसँग अन्नपात केही पनि छैन। छाक टार्न समस्या छ’, हातमा पोलेको मकै देखाउँदै उनले भने, ‘यही खाएर दिन गुजारिरहेका छौं।’
पहिरोले उनको घर पुरेपछि अन्नपात पनि सबै त्यसैमा पुरियो। ‘बजारबटी खानालाई थोडथोडा सामान उधारो ल्याउँछौं, पैसा नि नाइ छि क्या अर्नु,’ उनले स्थानीय लवजमा भने।
सरकारले लकडाउन खुकुलो बनाएपछि खानीडाँडा बजार पनि खुलेको थियो। भदौ ४ गतेपछि जिल्ला प्रशासन कार्यालय कैलालीले निषेधाज्ञा जारी गर्यो। त्यसपछि पसल पनि बन्द भए। दल्ले बोहराले भने, ‘पसल खुला हुँदा साहुहरूले हामीलाई उधारोमै भए पनि अन्नपात दिइरहेका थिए। अहिले खानालाई सामान ल्याउँ भने पसलले पनि दिन मान्दैनन्।’
साउनको पहिरोले चुरे गाउँपालिका ५ पट्रेनीका लालबहादुर मगरको घर तथा अन्नपात सबै बगायो। उनी पनि अहिले पालमुनि बसिरहेका छन्। उनले भने, ‘हामीले के गरेर खाने? कसरी जिविकोपार्जन गर्ने भन्ने समस्या छ।’ उनले पनि सरकारले त्रिपालबाहेक अरु केही पनि सहयोग नगरेकोे गुनासो गरे। भने, ‘यो त्रिपालले पानी पनि रोक्दैन।’
पट्रेनीकै हर्कबहादुर अरखालीमगरले जनप्रतिनिधिहरू आए पनि सोधपुछ गरेर आश्वासनमात्र दिएर जाने बताए। उनले थपे, ‘एक महिनाभन्दा बढी भयो, आश्वासनको त बाढी नै आयो, तर राहत वा अरु केही पनि पाइएन।’
सडकमाथि त्रिपालमुनि बस्दा चिसोले स्वास्थ्यमा समस्या पनि देखिन थालेको बताए। ‘बालबालिका र वृद्धवृद्धालाई त झन् समस्या भएको छ। अहिलेसम्म संघसंस्था र राज्यका कुनै निकाय पनि आएका छैनन्,’ उनले भने।
गत साउन १७ गते राति आएको भारी वर्षा र पहिरोले चुरे गाउँपालिका ५ को पट्रेनी, दुँहु, राज वन र गुणीगाँउका समेत ४६ घरधुरी विस्थापित भएका छन्। तीमध्ये २० घरमा क्षति पुगेको छ। विस्थापितहरू एक महिनादेखि भीमदत्त राजमार्गको छेउमा बस्दै आएका छन्।
पूर्ण रूपमा विस्थापित भएका गुणीगाउँमा २५ किलो चामल वितरण गरिएको चुरे गाउँपालिकाका प्रवक्ता एवं वडा नम्बर ५ का वडाध्यक्ष नरबहादुर तामाङले बताए। उनले गाउँपालिकाको बैठक बसेर अन्य गाउँका बिस्थापितहरूलाई राहत वितरण गर्न तयारी भइरहेको जानकारी दिए। उनले पहिरो पीडितहरूको तथ्यांक सकलन गरेर राहतका लागि कैलाली जिल्ला प्रशासन कार्यालय र सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारसँग पहल भइरहेको बताए।
प्रवक्ता तामाङले भने, ‘हामीले पहिरो पीडितहरूलाई केही दिनका लागि मात्रै सडक छेउमा राखेका छौं। पुनस्र्थापनाका लागि उपयुक्त स्थानको खोजी गरिरहेका छौं।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।