काठमाडौं– सन् १९८८ मा जब मिरा नायरको फिल्म ‘सलाम बम्बइ’ दुनियाँभरमा धुम मच्चाइरहेको थियो, तब शायद कसैको नजर दुब्लो पातलो १८–२० वर्षको ठिटोमाथि गयो होला।
किनकि, केही सेकेन्डका लागि मात्रै पर्दामा देखिने भूमिका छ उनको‚ फिल्ममा।
सडक किनारामा बसेर मानिसको चिठी लेख्ने भूमिका निभाएका अभिनेता इफरान खानको यस्तो संवाद थियो‚ ‘बस-बस १० लाइन भइसक्यो, अब अरु लेख्नका लागि ५० पैसा लाग्छ। आमाको ठेगाना भन।’
पहिलो पटक मानिसले इरफान खानलाई फिल्ममा देखे र भुलिदिए। तर, यो शायद कसैलाई थाहा थिएन कि यी अभिनेताले भोलि गएर भारतमा मात्रै होइन दुनियाँभरमा नाम कमाउलान्।
सन् १९६६ मा जयपुरमा जन्मेका इरफान खानको बालापन एउटा सानो गाउँमा बित्यो। सहर सानो थियो तर सपना ठूलो। सानैदेखि किस्सामा रमाउने इरफानको झुकाव फिल्मतिर भयो, खासगरी नसरुद्धिन शाहको फिल्म देखेर।
राज्यसभा टिभीलाई दिएको एक अन्तर्वार्तामा आफ्नो बालापनको किस्सा सुनाउँदै उनले भनेका थिए, ‘मिथुन चक्रवर्तीको फिल्म ‘मृग्या’ आएको थियो। कसैले भन्यो तेरो अनुहार मिथुनसँग मिल्छ। बस मलाई लाग्यो कि म पनि फिल्ममा काम गर्न सक्छु। कयौं दिन म मिथुनको जस्तो हेयरस्टायल बनाएर घमिरहेँ।’
तर, पछि आएर इरफान आफैंमा एक ‘ट्रेन्डसेटर’ बनें।
हलिउडमा
हिन्दी सिनेमामा सबैभन्दा प्रतिभावान कलाकारको सूचीमा स्थापित भएका उनले हलिउडमा ‘लाइफ अफ पाई’, ‘द नेमसेक’, ‘द स्लमडग मिलियनेयर’, ‘द माइटी हार्ट’, ‘द अमेजिङ स्पाइडर म्यान’ ‘जुरासिक वर्ल्ड’ जस्ता फिल्ममा अभिनय गरे।
याङ्ग ली, मिरा नायरको फिल्मको फिल्मदेखि अनिस बज्मी तथा सुजित सरकारसम्म। इरफान आफैंमा प्रतिभाका खानी थिए। खासगरी शाहरुख, आमिर तथा सलमान तीन खानबाट बलिउडमा घेरिए।
चाहे आँखामार्फत अभिनय गर्ने क्षमता होस्, संवाद बोल्ने सहजता, रोमान्टिक भूमिकादेखि डाँकू बन्ने उनको क्षमता नै किन नहोस्‚ यस्तो सुन्दर तालमेल निकै कम देख्न पाइन्छ।
अलग-अलग भूमिका, अलग अन्दाज
सन् २०१२मा आएको फिल्म ‘पानसिंह तमोर’का लागि खानले राष्ट्रिय पुरस्कार मिलेको थियो। ‘हैदर’ फिल्मको एक पात्रको भूमिका निभाउँदै उनी भन्छन्‚ ‘नदि पनि मैं, किनार पनि मैं, शिया पनि मैं,सुन्नी पनि मैं र पण्डित पनि।’
खानको खुबी यही थियो कि जुन भूमिकामा उनी पर्दामा देखिइरहे, फिल्म हेर्नेहरुलाई लागिरह्यो कि योभन्दा राम्रो भूमिका कसैले पनि गर्न सक्दैनथ्यो।
इरफान खान : द म्यान, द ड्रिमर
लन्डनमा एक पटक अन्तर्वार्ताका क्रममा उनले भनेका थिए‚ ‘जबसम्म मानिस सही/गलतको सामना गर्दैन, उसले कसरी बुझ्ला?’
‘स्लम डग मिलियनेयर’मा उनको भूमिका ठूलो भूमिका थिएन तर उनले कुनै भूमिकाले धेरै सिकाएर जाने बताएका थिए।
अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा उनको कदको उचाइ कस्तो छ भन्ने असीम छबडाले लेखेको पुस्तक ‘इरफान खान : द म्यान, द ड्रीमर’मा पाउन सकिन्छ। जब इरफान सन् २०१०मा न्युर्योकको एक रेष्टुरेन्टमा थिए र नजिककै टेबलमा उनले हलिउडका कलाकार मार्क रफलोलाई देखे।
इरफान एक फ्यानजस्तै गरी मिल्न चाहन्थे‚ तर ठूलो नाम भएकाले उनी डराइरहेका थिए। त्यही बेला मार्क आफैं टेबुलबाट उठेर आए र इरफानलाई भने‚ ‘मैले तपाईंको काम देखेको छु, ‘स्लमडग’मा गजबअभियन गर्नुभएको छ।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
