• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
आइतबार, असार २२, २०८२ Sun, Jul 6, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
नेपाल लाइभ
‘पहिले मान्छे आउँदा डर लाग्थ्यो, अहिले मान्छे आइदिए हुन्थ्यो जस्तो लाग्छ’ ‘क्यान्टोनमेन्ट’ उठेपछि सुनसान दहवन
64x64
नेपाल लाइभ बिहीबार, फागुन १, २०७६  १६:११
1140x725

रोल्पा‚ होलेरी- बृहत शान्ति सम्झौतापछि तत्कालीन नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी)का लडाकु बसेको पाँचौं डिभिजन दहवन रोल्पामा अहिले नेपाली सेनाको खड्गदल गण सुरक्षा गुल्म बसेको छ। 

गुल्मको गेटअगाडि केही घर छन्, सबैभन्दा पुरानो घर हो सुखना घर्तीको। दहवनको काँडाहरूको जंगल फाँडेर माओवादी लडाकु बसेपछि ८/१० वटा घरहरु थपिए। त्यही बस्तीमा घर्तीको एउटा सानो पसल छ।

‘हामी माओवादी नबस्दै पहिलेदेखि नै बसेका हौं,’ घर्तीले भनिन्।

५५ वर्षीय घर्तीलाई अहिले सपनाजस्तो लाग्छ।

‘पहिलेजस्तो मान्छे आउँदैनन्, दिनभर नै सुनसान हुन्छ, कहिलेकाहीँ आउने मान्छेहरु पनि धेरै बेर बस्दैनन्, आर्मीले भित्र पस्न दिँदैन,’ हातले ब्यारेक देखाउँदै घर्तीले भनिन्, ‘यहाँ सबै काँडाको वन थियो, माओवादीले बस्ने बनायो।’

२०६४ सालमा क्यान्टोनमेन्ट बसेपछि दहवनमा मान्छेहरुको उपस्थिती बाक्लो बन्यो।

पाँचौं डिभिजनको मुख्यालय दहवनमा २ हजार ९ सय लडाकु बस्थे।

मानवअधिकारकर्मी, पत्रकारहरु र अनमिनको टोलीको कारण दहवनमा विकास हुँदै गरेको झल्को दिन्थ्यो। जंगलबाट क्यान्टोनमेन्टमा बस्न आएका लडाकुहरु हेर्नेहरुको भीडमा कहिल्यै कमी भएन। 

तर सेना समायोजनपछि माओवादीका केही लडाकू घर फर्किए, केही सेनामा समायोजन भए।

त्यसपछि सुनसान बनेको दहवन रोल्पाको चमक घटेको छ।

क्यान्टोनमेन्ट रहँदा निर्माण भएका केही संरचनाहरुको सुरक्षाका लागि नेपाली सेना त बसेको छ तर अवस्था फेरिएको छ।

‘तत्कालीन क्यान्टोनमेन्टका डिभिजन कमान्डर सुकबहादुर रोका (शरद) अहिले उपराष्ट्रपतिको सचिवालयमा कार्यरत हुनुहुन्छ,’ स्थानीय पत्रकार एलवी मगरले भने, ‘क्यान्टोनमेन्ट उठेपछि अहिले दहवन सुनसान छ, पुराना संरचनाहरु पनि जीर्ण बन्दै गएका छन्।’

लडाकूको रुपमा दहवनको क्यान्टोनमेन्टमा करीब ३ वर्ष बसेका नवीनलोचन मगर अहिले पत्रकार छन्। क्यान्टोनमेन्टको तालिम विभागमा काम गरेका नवीनले करीब ७/८ वर्षपछि त्यहि भूगोलमा उभिएर बन्दुक र कलमको तुलना गरे। ‘त्यतिबेला बन्दुक पनि निश्चित अवधीको लागि गह्रुँगो थियो, तर अहिले कलम नै गह्रुँगो भएको छ।’

पूर्वलडाकू नवीन लोचन मगरले राजनीतिक दर्शनले अगाडि बढेका मानिसहरु क्रमशः विलासीपनमा लिप्त बन्न थालेको बताए। ‘एउटा दर्शनका कारण मर्न तयार हुने मान्छे अब छैनन्, नातावादमा हराए। कमाउनतिर लागे,’ उनको बुझाइ छ।

नवीन क्यान्टोनमेन्टमा बस्दा आफूले तालिम गरेको मैदान, हतियार राख्ने घरहरु हेरे। ‘पहिलेभन्दा धेरै जीर्ण भैसकेछ‚’उनले भने। 

सेना बसेको ७/८ वर्ष भयो। नयाँ संरचना बनेका छैनन्। माओवादी लडाकूले निर्माण गरेका संरचनामा सेना बसेको छ। बाँकी संरचनाहरु जीर्ण बन्दै गएका छन्। अनमिनका कर्मचारीहरु बसेका संरचनाहरु पनि जीर्ण छन्। धेरै जसो संरचना प्रयोगविहीन अवस्थामा छन्।

बंकरहरु पुरिन थालेका छन्, सुरक्षा घरबाट टिनका पाता निस्किएका छन् भने ढुंगामाटोले बनेका घरहरु वर्षौंदेखि बन्द छन्।

सेनाले पर्याप्त संरक्षण गर्न सकेको छैन। ५० देखि ६०को संख्यामा नेपाली सेना बसेको छ। जनशक्तिको कमीका कारणले संरक्षणमा समस्या परेको गुल्मका एक अधिकारीले बताए। 

स्थानीय सरकारले युद्ध पर्यटनको रुपमा विकास गर्ने सोच त बनाएको छ, तर योजनाहरु छैनन्।

‘नेपाली सेनाले दहवन छोडेपछि के हुने?’ स्थानीय जानकार तथा पत्रकार खेम बुढा प्रश्न गर्छन्।

पाँचौं डिभिजन दहवनअन्तर्गत रहेको उघाबाट नेपाली सेनाले हात झिकेको बताउँदै बुढाले यहाँबाट पनि सेना निस्कियो भने युद्धको इतिहास हराउँदै जाने बताए। 

‘लडाकू बस्नका लागि बनाएका संरचना पनि हराउँदै गएका छन्। राज्यले संरचनाको संरक्षण गरेर भावी पुस्तालाई देखाउन सक्ने वातावरण बनाउनुपर्ने हो,’ बुढा भन्छन्, ‘लडाकु बसेपछि मुहार फेरिएको दहवन अहिले फेरि पुरानै अवस्थामा गएको छ।’

युद्ध पर्यटनको चर्चा लामो समयदेखि हुँदै आएको छ। तर पर्याप्त योजना बनिसकेका छैनन्। पहिलेजस्तै मान्छेहरु आइदिए हुन्थ्यो भन्ने लाग्छ दहवनकी सुखना घर्तिलाई। ‘पहिले मान्छे आउँदा डर लाग्थ्यो, अहिले मान्छेहरु आइदिए हुन्थ्यो जस्तो हुन्छ।’ उनले भनिन्। 

पर्यटनको क्षेत्रमा काम गर्न धेरै बाँकी रहेको रुन्टीगढी गाउँपालिकाका अध्यक्ष बालाराम बुढा मगरले बताए।

‘प्राकृतिक, धार्मिक पर्यटकीय स्थलहरुको साथसाथै युद्ध पर्यटनको विकासका लागि हामीले काम गर्ने योजना बनाएका छौं।’ 

प्रकाशित मिति: बिहीबार, फागुन १, २०७६  १६:११

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
64x64
नेपाल लाइभ
Nepal’s independent digital media. Offers quick current affairs update, analysis and fact-based reporting on politics, economy and society. http://nepallive.com
लेखकबाट थप
एसियन कप पुग्ने नेपालको सपना अधुरै, पेनाल्टीमा उच्वेकिस्तानसँग पराजित
पहिलो हाफ सकिँदा नेपाल ३–१ ले पछि, उच्वेकिस्तान १० खेलाडीमा सिमित
झापामा अटो र मोटरसाइकल ठोक्किँदा एकको मृत्यु, दुई जना घाइते
सम्बन्धित सामग्री
कुमार पौडेलको हत्या आरोपमा उनकी आमाले दर्ता गराइन् १० जनाविरुद्ध किटानी जाहेरी बुधबार, फागुन १४, २०७६
सुन तस्करीको आरोपमा १६ प्रहरी निलम्बन गर्न अख्तियारको पत्र [सूचीसहित] बुधबार, फागुन १४, २०७६
स्टिङ अप्रेसनविरुद्ध बहस : वरिष्ठ अधिवक्तादेखि संवैधानिक कानुनविद्‍सम्मको लाइन किन लाग्यो? बुधबार, फागुन १४, २०७६
ताजा समाचारसबै
एसियन कप पुग्ने नेपालको सपना अधुरै, पेनाल्टीमा उच्वेकिस्तानसँग पराजित शनिबार, असार २१, २०८२
पहिलो हाफ सकिँदा नेपाल ३–१ ले पछि, उच्वेकिस्तान १० खेलाडीमा सिमित शनिबार, असार २१, २०८२
झापामा अटो र मोटरसाइकल ठोक्किँदा एकको मृत्यु, दुई जना घाइते शनिबार, असार २१, २०८२
उज्वेकिस्तानविरुद्दको खेलमा नेपालको प्लेइङ ११ मा एक परिवर्तन, प्रीतिको ठाउँमा पूजा शनिबार, असार २१, २०८२
प्रदेशमन्त्रीलाई बर्खास्त गरेपछि सरकारबाट बाहिरिने नाउपाको निर्णय शनिबार, असार २१, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
सुशासनका लागि प्राधिकरण टुक्रयाउन खोजेको हाे : मन्त्री पाण्डे (भिडियो)
सुशासनका लागि प्राधिकरण टुक्रयाउन खोजेको हाे : मन्त्री पाण्डे (भिडियो) शुक्रबार, असार २०, २०८२
असार २१ गते अन्तर्राष्ट्रिय सहकारी दिवस मनाउने(भिडियो)
असार २१ गते अन्तर्राष्ट्रिय सहकारी दिवस मनाउने(भिडियो) शुक्रबार, असार २०, २०८२
नागरिकता ऐनलाई आवश्यक सुधार गरेर पारित गर्न सकिन्छ (भिडियो)
नागरिकता ऐनलाई आवश्यक सुधार गरेर पारित गर्न सकिन्छ (भिडियो) शुक्रबार, असार २०, २०८२
दुर्गानारायण ढकाल द्वारा लिखित कृति समाजवादी दर्शनको रूपरेखा लोकर्पण
दुर्गानारायण ढकाल द्वारा लिखित कृति समाजवादी दर्शनको रूपरेखा लोकर्पण बिहीबार, असार १९, २०८२
उपचारअघि डाक्टरले आफू जोगिने उपाय खोज्नुपर्ने अवस्था आयो : डा लोचन कार्की (अन्तर्वार्ता)
उपचारअघि डाक्टरले आफू जोगिने उपाय खोज्नुपर्ने अवस्था आयो : डा लोचन कार्की (अन्तर्वार्ता) बिहीबार, असार १९, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
उज्वेकिस्तानविरुद्दको खेलमा नेपालको प्लेइङ ११ मा एक परिवर्तन, प्रीतिको ठाउँमा पूजा शनिबार, असार २१, २०८२
सर्लाहीका एसपीलाई गाली गरेपछि जसपा नेता यादवविरुद्ध पक्राउ पुर्जी जारी शुक्रबार, असार २०, २०८२
सिंगापुरलाई हराउँदै नेपालले जित्यो यु–१६ इस्ट जोन कपको उपाधि शनिबार, असार २१, २०८२
युनुस अन्सारीविरुद्ध सम्पत्ति शुद्धीकरण मुद्दा, ९ करोड बिगो दाबी शुक्रबार, असार २०, २०८२
भारतबाट नेपाल आउँदा ५ हजार डलरबराबर रकम ल्याउन पाइने शुक्रबार, असार २०, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
विश्व सेतो दुबी दिवस : रोग छालाको, प्रश्न चेतनाको नेपाल लाइभ
प्रिय दाई गुटबन्दीको अन्त्य गरी लोकप्रिय पार्टी बनाउन योगदान दिनुहोस् ! ई. विश्वराज काफ्ले
खोपको महत्व र बालबालिकाको स्वास्थ्य सुरक्षामा हाम्रो भूमिका नेपाल लाइभ
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर मंगलबार, वैशाख २, २०८२
हितेन्द्र र कुलमानको रिट हेर्न नमिल्नेमा आइतबार, चैत १७, २०८१
चौरासी वर्षका क्यान्सरविजेताको जीवन वृत्तान्त ‘कालसँग कुस्ती’ सार्वजनिक आइतबार, फागुन १८, २०८१
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
पूर्वमन्त्री मोहन बस्नेतलाई २५ लाख धरौटीमा छाड्न अदालतको आदेश आइतबार, असार १५, २०८२
लगातार बढ्दै सेयर बजार ,परिसूचक २८ अङ्कले बढ्दा ७ अर्बको कारोबार मंगलबार, असार १७, २०८२
यू-१६ इस्ट जोन कप : नेपालले उपाधीका लागि सिंगापुरसँग भिड्ने बिहीबार, असार १९, २०८२
विद्या भण्डारीले पूर्वराष्ट्रपति हैसियतको सुविधा फिर्ता गर्ने सोमबार, असार १६, २०८२
अध्यादेशमार्फत नियुक्त ५२ जनाकै पद जोगियो,  बहुमतले नियुक्ति सदर (पूर्णपाठ) बिहीबार, असार १९, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्