पारमाणविक विधेयकमा सांसदको चासो : 'युरोनियम बेच्ने आशय राख्नु हुँदैन'

राजनीति

किशोर दहाल शुक्रबार, असार १३, २०७६ १३:३५

काठमाडौं– 'पारमाणविक तथा रेडियोधर्मी पदार्थको सुरक्षित तथा शान्तिपूर्ण प्रयोग सम्बन्धमा व्यवस्था गर्न बनेको विधेयक'मा रहेका व्यवस्थाहरुले युरोनियम बेच्ने आशय राख्न नहुने सांसद माग गरेका छन्।

विधेयकमाथि संसदको शिक्षा तथा स्वास्थ्य समितिमा सैद्धान्तिक छलफल चलिरहेको छ। विधेयकमा संशोधन प्रस्ताव राख्ने सांसदमाथि गरिएको छलफलमा शुक्रबार बोल्दै तुलसी थापाले युरोनियम बेच्ने आशयले विधेयक ल्याइएको हो भने त्यो सोचनीय विषय भएको बताइन्।

'व्यापार गर्ने र यसैलाई आयस्रोत मानेर नेपालले आम्दानी गर्न सक्ने भन्ने सोच बनाएर आएको छ भने यो अलि सोच्नुपर्ने विषय हो', थापाले भनिन्, 'त्यो उचित हुँदैन। विचार र छलफल गर्नु जरुरी छ।'

सांसद सोमप्रसाद पाण्डेयले विश्वका धेरै देशले युरोनियम बेच्ने गरेको भन्दै यहाँ पनि त्यतैतिर अघि बढ्नुपर्ने आशय व्यक्त गरे।

'संसारमा सबैभन्दा बढी युरोनियम बेच्ने मुख्य तीन देश काजगिस्तान, क्यानडा र अस्ट्रेलिया हुन्। संसारमा अहिले १५ प्रतिशत विद्युत युरोनियमबाट उत्पादन हुन्छ। फ्रान्समा अधिकांश विद्युत युरोनियमबाट उत्पादन भएका छन्', उनले भने, प्रशोधित युरोनियम केही स्टेजहरु छन्। त्यसका केही मूल्य दरहरु पनि छन्। पहिलो स्टेजको पाँच सय डलर, दोस्रो स्टेजको एक हजार डलर छ। त्यसभन्दा बढी हामीले प्रशोधन गर्न पाउँदैनौं। हामीले ऐन नबनाउने हो भने केही कुरा अगाडि बढाउनै सक्दैनौं। ऐन बनाएको खण्डमा यसलाई व्यवस्थित गर्न सकिन्छ। ऐन नबाउने हो भने हामीसँग रहेको युरोनियम छुनै पाउँदैनौं।'

पाण्डेयले विधेयको विपक्षमा उठिरहेको आवाजलाई हल्ला र प्रपोगान्डा भएको बताए।

छलफलमा सहभागी शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्री गिरिराजमणि पोखरेलले आफूहरु रिसर्च सेन्टर मात्रै बनाउने हिसाबले अगाडि बढिरहेको दाबी गरे। 'अहिले नै आणविक भट्टी बनाएर उर्जाको विकल्पको रुपमा प्रयोग गर्ने हाम्रो मनशाय छैन', उनले भने।

विधेयकको नाम फेरौं : सांसदहरु
विधेयकको सैद्धान्तिक छलफलमा सहभागी अधिकांश सांसदहरुले पारमाणविक शब्दले आशंका बढाएको, कालान्तरमा त्यो जोखिमको विषय बन्न सक्ने भएकाले अहिले रेडियोधर्मी पदार्थसँग सम्बन्धित विधेयक मात्रै बनाउन उनीहरुले आग्रह गरेका छन्।

सम्पन्न भइसकेको तीनवटा छलफलमा भाग लिएका अधिकांश सांससदरुले विधेयकको नाम फेर्न आग्रह गरेका छन्।

शुक्रबारको छलफलमा बोल्दै बिना कुमारी श्रेष्ठले पारमाणविक तथा रेडियोधर्मी विधेयक भन्दा पनि रेडियोधर्मी पदार्थमात्रै भन्दा राम्रो हुने सुझाइन्।

अर्की सांसद सरिता न्यौपानेले पनि विधेयकको नाम सच्याउन आग्रह गर्दै अहिले रेडियोधर्मी पदार्थको प्रयोगमा मात्रै विधेयक केन्द्रित गर्ने र त्यसको असर र आवश्यकता हेरेर पारमाणविकतिर जान सकिने बताइन्।

'नाममा नै 'रेडियोधर्मी पदार्थको सुरक्षित तथा शान्तिपूर्ण प्रयोग सम्बन्धमा व्यवस्था गर्न बनेको विधेयक' भनेर गइयो भने अस्पताल र विश्वविद्यालयसँग सम्बन्धित भएर अगाडि बढाउन सकिन्छ। त्यही अनुसार नै विभिन्न दफाहरुमा पनि परिमार्जन गर्नुपर्ने हुन्छ', उनले भनिन्।

यसअघिका छलफलमा पनि बिन्दा पाण्डे, अञ्जना बिशंखे तथा सञ्जय गौतमले समेत नाम परिवर्तन गर्न आग्रह गरेका थिए।

असार ९ गतेको छलफलमा नेकपाकी सांसद बिन्दा पाण्डेले त विधेयकमा भएको पारमाणविक पाटो नै शीरदेखि तीरसम्म नै हटाउन आग्रह गरेकी थिइन्। उनले विधेयकमा भएको पारमाणविक शब्दसँग सम्बन्धित रहेर राखिएका कुराहरु बढी संवेदनशील भएको बताएकी थिइन्।

मन्त्री पोखरेलले भने विधेयकमा पारमाणविक शब्द नराख्ने हो भने आफूहरु पछि पर्ने बताए। (फाइल तस्बिर)

यो पनि पढ्नुहोस्ः

पारमाणविक विधेयक : उत्पादनमा निजीको प्रवेश रोक्न र अन्तर्राष्ट्रिय चलखेलप्रति सचेत हुन सांसदहरुको जोड

सांसदको प्रस्ताव– हाम्रो तलब कटाएर भए पनि आणविक राष्ट्र बनौं

पारमाणविक विधेयक विवाद : 'शीरदेखि तीरसम्मै'को पारमाणविक पाटो हटाउन सांसदको आग्रह

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।