काठमाडौं– चालू आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ को पहिलो त्रैमाससम्म आइपुग्दा पनि तीन वाणिज्य बैंकको चुक्ता पूँजी अझै पुगेको छैन। चुक्ता पूँजी नपुर्याउने बैंकहरुमा कुमारी बैंक, नेपाल क्रेडिट एन्ड कमर्स (एनसिसी) बैंक र बैंक अफ काठमाण्डू हुन्।
_x000D__x000D_
नेपाल राष्ट्र बैंकको निर्देशनअनुसार २०७४ असारसम्म वाणिज्य बैंकले न्यूनमत ८ अर्ब रुपैयाँ चुक्ता पूँजी पुर्याइसक्नुपर्ने थियो। तर, २०७५ असोज मसान्तसम्म आइपुग्दा पनि ३ बैंकले पूँजी पुर्याउन सकेका छैनन्।
_x000D__x000D_
राष्ट्र बैंकले आर्थिक वर्ष २०७२/०७३ को मौद्रिक नीतिमार्फत बैंक तथा वित्तीय संस्थाको चुक्ता पूँजी चार गुणासम्म बढाएको थियो। पूँजी वृद्धिको निर्देशन जारी हुँदा तोकिएको समयमा पूँजी वृद्धि नगर्ने वित्तीय संस्थालाई कारबाही गरिने जनाए पनि हालसम्म राष्ट्र बैंकले त्यसतर्फ कुनै कदम चालेको छैन। बरु नियममा थप लचिलो बन्दै पटक–पटक विशेष सुविधा दिँदै आएको छ।
_x000D__x000D_
चालू आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासमा पनि चुक्ता पूँजी नपुर्याएका बैंकको छिट्टै चुक्ता पूँजी पुग्ने नेपाल राष्ट्र बैंकले जनाएको छ। राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता नरायणप्रसाद पौडेलले भने, ‘चुक्ता पूँजी नपुगेका बैंक पुर्याउने पक्रियामा छन्, ती बैंकको पूँजी छिट्टै पुग्छ।
_x000D__x000D_
कानुनी प्रक्रियाका कारण राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पूँजी पुर्याउन बैंकहरु असफल भएको पौडेलले दाबी गरे। भने,‘बैंकहरुले चुक्ता पूँजी पुर्याउन हकप्रद तथा लाभांश प्रस्ताव गरिसकेका छन्। नियामक निकायमा रोकिँदा बैंकले पूँजी पुर्याउन नसकेका हुन्। कानुनी प्रक्रियाको कारण यसमा ढिलाइ भएको हो। पूँजी पुर्याउन कुनै बैंकलाई समस्या छैन।’
_x000D__x000D_
यता बैंकरहरुले पनि २८ वाणिज्य बैंकमध्ये ३ वटा बैंकको चुक्ता पूँजी नपुग्नु सामान्य कुरा भएको बताएका छन्। नेपाल बैंकर एसोसियसनका अध्यक्ष ज्ञानेन्द्र ढुङ्गानाले भने, ‘बैंकहरु चुक्ता पूँजी बढाउने पक्रियामा छन्। सबैको छिट्टै पुग्छ। यसलाई नकारात्मक रुपमा लिनु हुँदैन।’
_x000D__x000D_
सरकार तोकिएको पूँजी नपुर्याउने बैंक तथा वित्तीय संस्थाप्रति लचिलो बन्दै आएको छ। सुरुमा निर्देशन दिँदा २०७४ असारसम्म पूँजी नपुर्याउने वित्तीय संस्थालाई कारबाही गर्ने जनाएको राष्ट्र बैंकले चालू आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीतिमार्फत केही खुकुलो व्यवस्था ल्याएको थियो।
_x000D__x000D_
मौद्रिक नीतिमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको गत वर्षको परिस्कृत (लेखापरीक्षण भएको) वार्षिक वित्तीय विवरणमा चुक्ता पूँजी पुगेको भए पनि मान्य हुने व्यवस्था ल्याएको थियो। यो व्यवस्थाले पूँजी नपुग्ने बैंक तथा वित्तीय संस्थाले थप ६ महिना (२०७४ पुससम्म) समय पाएका थिए। राष्ट्र बैंकको निर्देशनअनुसार बैंक तथा वित्तीय संस्थाले चालू आर्थिक वर्षको ६ महिनासम्म गत वर्षको परिस्कृत वार्षिक वित्तीय विवरण सार्वजनिक गर्नुपर्छ।
_x000D__x000D_
राष्ट्र बैंकले आर्थिक वर्ष २०७४ को चैत २३ गते भएको निर्णयअनुसार तोकिएको चुक्ता पूँजी नपुग्ने संस्थाले ‘कल इन एडभान्स’मा रहेको रकम, मर्जर तथा एक्विजिसनमार्फत भएको बचत र प्रिमियममा सेयर निस्कासन गर्दा हुन गएको बचतलाई पनि चुक्ता पुँजीमा गणना गर्न पाउने नियम ल्यायो। यसरी राष्ट्र बैंक पूँजी नपुर्याउने बैंकलाई मर्जरमा जान दबाव दिनुको साटो पटक–पटक लचिलो बन्दै आएको छ।
_x000D__x000D_
एनसिसी बैंकको चुक्ता पूँजी साढे ४ अर्ब ६८ करोड मात्रै
_x000D__x000D_
चालू आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ को पहिलो त्रैमाससम्म आइपुग्दा एनसिसी बैंकको चुक्ता पूँजी जम्मा ४ अर्ब ६८ करोड ५९ लाख रुपैयाँ पुगेको छ। अघिल्लो वर्षको पहिलो त्रैमासमा बैंकको चुक्ता पूँजी ४ अर्ब ६७ करोड ९० लाख रुपैयाँ रहेको थियो।
_x000D__x000D_
त्यस्तै, बैंक अफ काठमाण्डूको चुक्ता पूँजी ७ अर्ब ७ करोड २८ लाख ९६ हजार रुपैयाँ रहेको छ। कुमारी बैंकको चुक्ता पूँजी ७ अर्ब १६ करोड ३० लाख ५५ हजार रुपैयाँ रहेको छ।
_x000D__x000D_
यता सबैभन्दा धेरै चुक्ता पूँजी कृषि विकास बैंकको छ। बैंकको चुक्ता पूँजी १३ अर्ब ९३ करोड २५ लाख २८ हजार रुपैयाँ रहेको जनाइएको छ।
_x000D__x000D_
यस्तो छ वाणिज्य बैंकको चुक्ता पूँजी
_x000D__x000D_
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।