काठमाडौं– पोखरा महानगरपालिका वडा नम्बर १९ का वडाध्यक्ष पुष्पेन्द्र पाण्डेले आफूले निकालेको सूचनामा कुनै नराम्रो विषय नरहेको दाबी गरेका छन्। अध्यक्ष पाण्डेले साविक लामाचौर, पुरुन्चौर क्षेत्र बाँदर अति प्रभावित क्षेत्र घोषणा गर्दै १० दिनभित्र आ–आफ्ना घरवरपरका रुख काट्न सूचना प्रकाशित गरेको विषयमा अहिले विभिन्न टिकाटिप्पणीहरु भइरहेका छन्।
आफ्नो निर्णयको सर्वत्र आलोचना भएपछि बाँदरको बारेमा नजानेकाहरुले यसरी टिकाटिप्पणी गरेको उनको भनाइ छ। बाँदरको समस्या आफ्नो क्षेत्रमा गम्भीर रुपमा रहेको र पकाएको खानेकुरासमेत खान नपाउने अवस्था सिर्जना भइसकेकाले यो निर्णय लिनुपरेको बताए।
उनले आफ्नो क्षेत्रका जनताले बाँदर नियन्त्रण गरिदिए आगामी १० वर्षसम्म आफूहरुलाई केही नचाहिने कुरा राखेको बताए। उनले गाउँका सबै रुख काट्ने कुरा नगरेको भन्दै ठूला रुख र बाँसका झ्याङहरुको फडानी गर्न आग्रह गरेको बताए। काटिएका रुखका स्थानमा लप्सी, काफल लगायतका बोटबिरुवा र फलफूलहरु लगाउने अभियान आफूहरुको रहेको बताए।
ठूला रुख काट्नु प्राथमिक उपाचार भएको तर रुख काट्दैमा बाँदर सबै नियन्त्रण हुनेकुरा आफूहरुले नगरेको उनले स्पष्ट पारे। उनले भने, ‘हाम्रो यहाँ बाँदर नियन्त्रण समिति बनेको थियो। बाँदरको बारेमा नजानेका मानिसहरुले भन्नु स्वभाविक नै हो। शहरकाहरुले भन्नु। वास्तविक यहाँ धेरै गम्भीर तरिकाको छ। बालीनाली भित्र्याउन त परको कुरा पकाएको भातसमेत खान पाएका छैनन्। जनता हामीलाई बाटो चाहिएन, अरु विकास चाहिएन, बाँदर नियन्त्रण गर्नुपर्छ भन्छन्। बाँदर नियन्त्रण गरे अरु १० वर्ष केही बनाउनु पर्दैन भन्ने छ। चर्को जनदबाब छ । त्यो नियन्त्रणका लागि समिति नै बनाएका छौं। त्यो बुट्टाहरु काट्ने बारेमा चर्को रुपमा लिएको बुझेँ मैले। हाम्रो भनाइ के हो भने आफ्ना करेसाबारीका वरिपरि ठूला रुखहरु, बाँसका झ्याङहरु तिनलाई काट्ने भनेको हो । वनमा प्रशस्त खानेकुरा हुन्थे पहिला र वनमै रमाउँथे अहिले बस्ती पातलो हुँदै गयो। हिजो धान रोप्ने ठाउँमा, कोदो रोप्ने ठाउँमा वनजंगल भएको छ। त्यसकारण बाँदरहरुको त्यहीँ आएर त्यहीँ वासस्थान बनाएर स्वास्थ्यमा कमजोर भएका महिला दिदिबहिनीलाई उल्टो आक्रमणसमेत गर्दछन् । वर्षेनी ७ जनासम्म मानिस पीडित छन्, आक्रमणबाट। नजिकै भुँईमा भए धपानउ त सकिन्छ भन्ने हो। ठूला रुख भनेको बाँदरको घर हो। त्यो काट्नु भनेको प्राथमिक उपचार हो।’
यता पोखरा महानगरपालिकाका मेयर धनराज आचार्यले भने वडाध्यक्षले निर्णय गरेर रुख काट्ने अभियान चलाउने विषय कानुनसम्मत् नहुने बताए। उनले रुख काट्ने सन्दर्भमा स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐनले एउटा व्यवस्था गरेको बताए। उनले आफूले वडालाई रुख काट्न रोक लगाउन पत्राचार गरिसकेको बताए। सबै रुख काटेर बाँदर नियन्त्रण हुन्छ भन्नेकुरा नरहेको उनको भनाइ छ।
उनले भने, ‘रुख काट्ने सन्दर्भमा स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐनले एउटा व्यवस्था गरेको छ। पालिकाभन्दा बाहिरको हकमा जिल्ला वन कार्यालयसँग समन्वय गरेर गर्नुपर्ने र पालिकाभित्रको हकमा कुन रुख कसरी काट्ने भन्ने स्पष्ट व्यवस्था गरेको सन्दर्भमा वडा कार्यालयले निर्णय गरेर वा वडाध्यक्षले निर्णय गरेर रुख काट्ने अभियान चलाउने विषय कानुनसम्मत् हुँदैन। कतिपय कुराहरु ध्यान नपुगेर पनि हुन सक्छ। वडा अध्यक्षलाई निर्णय फिर्ता लिन भनेको छु। बाँदर नियन्त्रण गर्न केन्द्रीय र प्रदेश सरकार हामी सबै लागि रहेका छौं।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।