मकवानपुर– ‘नेपाली फिल्महरू पनि कति राम्रो बन्दा रैछन्,’ थाहा नगरपालिकाको जेसिज हलबाट फिल्म हेरेर बाहिर निस्कँदै गरेका केही विद्यार्थी आपसमा संवाद गर्दै थिए, ‘यस्ता फिल्महरू सधैं हेर्न पाए!’
थाहा कला केन्द्रले मंसिर ९ बाट आयोजना गरेको साताव्यापी फिल्म फेस्टिवलमा स्थानीय, विद्यार्थी र शिक्षकहरू उत्साहित देखिन्थे। नगरका हरेक स्कुलले आफ्ना विद्यार्थीहरूलाई फेस्टिवलमा सहभागी गराउन ल्याएका थिए। अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म फेस्टिवलहरूमा अवार्ड जितेका तथा सहभागिता जनाएकमा उत्कृष्ट फिल्महरू यो महोत्सवमा प्रस्तुत गरिएको थियो।
फिल्म ‘ऐना झ्यालको पुतली’, ‘प्रकाश’ ‘राधा’ लगायत ६ वटा फिचर फिल्म र २६ वटा सर्ट फिल्म तथा डकुमेन्ट्री फेस्टिवलमा छनोट गरिएका थिए। आयोजक संस्थाका अध्यक्ष सानोबाबु मोक्तान भन्छन्, ‘फेस्टिवलमा यी फरक धारका फिल्मले नेपाली फिल्महरूप्रतिको बुझाइ परिवर्तन गराउन सहयोग गरे।’
फेस्टिवलमा थाहा नगरपालिका तथा बागमती प्रदेशको संस्कृति पर्यटन तथा सहकारी मन्त्रालयले मुख्य सहकार्य गरेका थिए। थाहा नगरपालिकाका प्रमुख विष्णुबहादुर विष्टले फिल्मले समाज रुपान्तरणमा योगदान पुर्याउने भएकाले यो फेस्टिवल आवश्यक महसुस भएको बताए। ‘फिल्म फेस्टिवलले समाजको चेतना विकासको सहयोग पुर्याउँछ। साथै थाहा नगरपालिकाको पर्यटन विकासका लागि पनि भूमिका खेल्ने भएकाले फेस्टिवल आवश्यक थियो,’ उनले भने।
कला केन्द्रले जुराएको कन्सेप्ट
विसं २०७२ सालमा सानोबाबु मोक्तानले थाहा कला केन्द्रको स्थापना गरेका थिए। गाउँमा नृत्य, गायन जस्ता सांस्कृतिक कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने हेतुले उनले कला केन्द्रको सुरुवात गरेका थिए। कला केन्द्रमार्फत् गाउँका युवाहरूलाई नाटकको तालिम पनि सञ्चालन गरे। त्यसपछि सानोबाबुले गाउँमा एउटा फिल्म ‘कल्चर’ बनाए। गाउँ गाउँमा च्यारिटी सो गरे।
पहिलो च्यारिटी सोको बेला गाउँमा ५ सय र हजारका टिकट करिब ५०० जनाले किनेका थिए। थाहा अभियन्ता रुपचन्द्र विष्टले बनाएको विकास घरमा च्यारिटी गर्दा हल खचाखच थियो। त्यतिबेलै सानोबाबु मोक्तालालाई लागेको थियो, ‘यहाँ फिल्मिलाई माया गर्ने मान्छे थुप्रै रहेछन्।’
सानोबाबुले विभिन्न सहर वा देशमा भइरहने फिल्म फेस्टिवलबारे थाहा पाएको डेढ वर्ष मात्र भयो। ‘साथीहरूले आफ्नो फिल्म फेस्टिवलका पठाउन लागेको कुरा सुनेँ। त्यहीबेला फेस्टिवलबारे मैले चासो राखेँ,’ उनले भने।
फिल्म निर्माण तथा निर्देशनमा चासो बढ्दै जाँदा साथीहरूले फेस्टिवलमा छनोट हुने गरी फिल्म बनाउन उनलाई सुझाएका थिए। उनले सोचे, ‘बरु आफ्नै गाउँमा फिल्म फेस्टिवल गर्न पाए!’
गाउँको पर्यटनप्रति चिन्तन गर्ने प्रमोद कृष्ण जोशी (फेस्टिवल संयोजक)लाई उनले यो प्रस्ताव राखे। ‘उहाँले पर्यटनसँग जोडेर केही काम गरौँ भन्नुभयो। मैले बजेट जुटाएर थाहा फिल्म फेस्टिवल गरौँ भनेर प्रस्ताव राखें। त्यसपछि उहाँ हामी मिलेर पर्यटन मन्त्रालयसँग पनि कुरा राख्यौँ,’ सानोबाबुले भने।
जब नगरपालिकामा प्रस्ताव पुग्यो
नगरपालिका प्रमुख विष्णु बहादुर विष्ट सँग फेस्टिवलका लागि उनीहरूले १० लाख बजेट माग गरे। सुरुमा त उनी आत्तिए। यद्यपि फेस्टिवलको प्रभाव र उपलब्धिबारे बुझाएपछि नगरप्रमुख विष्ट ‘कन्भिन्स्ड’ भए।
तर नगरका केही वडाअध्यक्ष सकारात्मक देखिए पनि केहीले विरोध जनाए। सानोबाबुहरूले वडाध्यक्षहरूलाई भेटेर सम्झाए। केहीले भने, ‘१० लाख फिल्म फेस्टिवलमा हाल्नुभन्दा एउटा गाउँको टोलमा सडक भयो भने १०औं वर्ष गाडी कुद्छ।’
निरन्तरको बहस र संवादपछि नगरपालिकाले बजेटलाई योजनामा राख्यो। फिल्ममेकर प्रविन टकी कार्कीले फिल्मकर्मीहरूसँग भेट गराउने र फिल्म छनोटका लागि सहजीकरण गरिदिए।
यसपटकको फेस्टिवलले अर्को वर्षको नयाँ संस्करणका लागि पनि आयोटक टिम उत्साहित छ। संयोजक प्रमोदकृष्ण जोशी अर्को वर्ष अझै परिष्कृत तरिकाले फेस्टिवल गर्ने बताउँछन्।
यसपटक ३ महिनादेखि लगातार खटिँदा पनि अझै प्रचारप्रसारमा कमी भएको हो कि भन्ने महसुस आयोजक टिमलाई भएको थियो। फेस्टिवलमा आएका फिल्म निर्देशक सुजित बिडारीले सुनाएका थिए, ‘अरु देशकहरूमा फेस्टिवल आउने बेला पूरा सहर नै पोस्टरले रंगिएको हुन्छ।’
‘अब सन् २०२४मा फेस्टिवल गर्दा २०२४ वटा पोस्टर थाहा नगरपालिकाभरि टास्छौँ,’ सानोबाबु उत्साहित हुँदै भन्छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
