नेपाल विद्यार्थी संघको सभापतिमा दुजाङ शेर्पालाई जिम्मेवारी तोकेको १६ महिनापछि गत साउन २२ गते तदर्थ समिति विस्तार भयो। नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले ७१० जनाको जम्बो टिम घोषणा गरे। तर संस्थापन इतर समूहका विद्यार्थीले नेविसंघको केन्द्रीय समिति समावेशी नभएको र विद्यार्थी आन्दोलनमा लागेका नेता कार्यकर्तामाथि अन्याय भएको भन्दै पार्टी कार्यालय सानेपामा धर्ना सुरु गरेका छन्। चार जना केन्द्रीय सदस्यहरूले राजीनामा दिइसकेका छन्। विधानसम्मत नेविसंघको केन्द्रीय कार्यसमिति माग गरेर राजीनामा दिएकी नेविसंघ नेता एलिजा ढकालसँग नेपाल लाइभका पुष्पा केसीले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश:
नेविसंघ केन्द्रीय सदस्यबाट राजीनामा किन दिनुभयो?
नेपाल विद्यार्थी संघको ११औँ महाधिवेशनबाट म निर्वाचित केन्द्रीय सदस्य हुँ। सोही पदमा पुनः मनोनित हुने भन्ने कुरा मलाई अफेन्सिभ (आपत्तिजनक) लाग्यो। सुरुमा कार्यसमितिमै बसेर संघर्ष गर्नुपर्छ भन्ने लागेको थियो। तर महिलाहरूको प्रतिनिधित्व हेर्दा जम्मा १२ प्रतिशत मात्रै रहेछ। नेविसंघ भनेको तरुण दल जस्ता अन्य भातृ संगठन जस्तो होइन। यो त विद्यालय, विश्वविद्यालयका कक्षाबाट सुरु हुने संगठन हो। यसमा छात्र र छात्रा बराबर सहभागिता हुनुपर्ने हो। यसमा महिलाहरूको सहभागिता ५० प्रतिशत हुनुपर्ने थियो। संविधानले सुनिश्चित गरेको ३३ प्रतिशत पनि घटाएर १२ प्रतिशतमा खुम्चाइयो। लामो सयमदेखि संघर्ष गरेका महिलाहरू समेटिएनन्। उनीहरू अझै बाहिर रहँदा उनीहरूको संघर्षमा साथ दिनुपर्छ भन्ने लाग्यो।
दोस्रो नेविसंघ बन्ने प्रक्रिया नै गलत भयो। पार्टी, पार्टीका नेताहरूको सहमतिमा को कहिलेबाट नेविसंघमा आवद्ध भयो?कसको योगदान कति छ? हेर्ने भन्दा पनि को कसको टिमको? भन्ने हेरियो। त्यसरी नेतृत्व छनोट गरेको देखियो। जो नेविसंघ भनेर नेताको नजिक नगइकन कलेज, क्याम्पसका विद्यार्थीहरू काम गरिराखेका छन्। जिल्लामा बसेर काम गरिराखेका छन्। जसले कुनै नेता चिन्दैनन्, तर विद्यार्थीको माझमा पपुलर छन्। उनीहरू केन्द्रीय कार्यसमितिमा आउन बञ्चित भएका छन्। म निर्वाचित भइसकेको हुँ, आखिर म भोलि पनि केन्द्रीय सदस्य नै हुने हो? आज पनि केन्द्रीय सदस्य नै छु। बरु बाहिर नै बसेर नेपाल विद्यार्थी संघमा संघर्ष गर्नुपर्छ, महिला सहभागिताको प्रश्न उठाउनु पर्छ भनेर मैले राजीनामा दिएँ।
नेविसंघको तदर्थ समितिमा एउटै कक्षा र एउटै वडाका चार/चार जना समेत केन्द्रीय सदस्य भएका छन्। कतै मान्छेको अभावले त होइन नि?
यो विषयमा मैले भन्न सक्ने कुरा भएन। गुटगत रुपमा आउँदा कसरी उहाँहरूले छान्नुभयो। तर छनोट गर्दा छात्र र छात्राको संख्याको यकिन हुनुपर्थ्यो। त्यसपछि हरेक विद्यार्थीको कलस्टर छुट्याउनु पर्थ्यो। अहिलेको नेविसंघ कसरी आयो भन्नेमा म पनि कन्फ्युज नै छु।
यसमा त संस्थापन इतरपक्षको पनि सहमति छ भन्ने सुनिन्छ नि?
यस विषयमा मलाई दु:ख लागेको छु। इतर पक्ष भनेको त पार्टीभित्रको प्रतिपक्ष हो नि। पार्टीभित्रको प्रतिपक्षले विधि, विधान भन्दै लडिराखेको, तर जब भागबन्डामा सहमति हुन्छ। विधि विधान मानेर आफ्नो भाग लिएपछि विधि विधान पनि नहेरी हिँड्ने भन्ने जस्तो भयो। इतर पक्षको पनि सहमति नै छ भन्ने मैले पनि सुनेँ। उहाँहरू सबै जनाको सहमति भएरै आएको हो समिति।
इतर पक्षका केही विद्यार्थीहरूले समानान्तर समिति बनाउँछौँ भनेर चेतावनी दिइराखेका छन्। तपाईंको धारणा के छ?
यो ठूलो समिति आयो। त्यसका बाबजुद पनि सक्षम साथीहरू पनि आउनु भएको छ। धेरै त नयाँ पुस्ताका साथीहरू आउनु भएको छ। उहाँहरूको लागि पनि मार्गप्रशस्त गरिदिनुपर्छ। हामीले हाम्रो पार्टीको बूढो पुस्तालाई तपाईंहरू बूढो हुनुभयो, तपाईहरूले अब राजीनामा गर्नुपर्छ, विश्व दाइ, गगन दाइको पुस्ताले नेतृत्व पाउनुपर्छ भनेर बोल्दै गर्दा मेरो पुस्ता पनि त उनीहरूको अगाडि पुरानो भइसक्यो नि।
केन्द्रीय सदस्यका लागि त एलिजा ढकाल असान्दर्भीक भइसक्यो। नयाँ पुस्ताका साथीहरू नेतृत्व लिन्छु भनेर आइसक्नु भएको छ। उहाँहरूलाई मार्गप्रशस्त गरिदिनुपर्छ भन्ने लागेको हो।
राजीनामा गरिसकेपछिको प्रतिक्रिया कस्तो पाइराख्नु भएको छ?
राजीनामा पछिको प्रतिक्रिया राम्रो पनि छ। नराम्रो पनि छ। साथीहरूले अलि दिन बधाइ खाएर राजीनामा गरेको भए पनि हुन्थ्यो भन्नु पनि भएको छ। कहिलेकाहीँ असन्तुष्ट हुँदाहुँदै पनि त्यो जाहेर गर्न सही मौकाको लागि पर्खनपर्दाे रहेछ। हाम्रो ‘एनएसयू लेडिज’ भन्ने फेसबुक ग्रुप छ। त्यसमा थुप्रै दिदी-बहिनीहरूले असन्तुष्टि जाहेर गर्नु भएको छ। हामी नेविसंघको नेतृत्व गर्न किन सक्षम छैनौँ भनेर उहाँहरूले प्रश्न उठाइरहनु भएको छ। मैले चाहिँ प्रस्ताव पनि राखेको थिएँ। सामूहिक रुपमा राजीनामा दिएर जाऔँ। पार्टी नेतृत्वलाई पनि दबाब सिर्जना हुन्छ। मैले चाहिँ महिलाको उपस्थित कम हुँदा राजीनामा दिन्छु भनेर प्रष्ट भनेको थिएँ। मैले उहाँहरूको मागको प्रतिनिधित्व हुनेगरी राजीनामा गरेको हो।नयाँ पुस्तालाई प्रोत्साहन पनि गर्नुपर्छ।
तपाईको आकांक्षा पदाधिकारीमै हो?
अहिले नेपाल विद्यार्थी संघको तदर्थ समिति भनेर छ। यो नेविसंघको महाधिवेशन गर्नको लागि बनेको समिति हो। तर अहिले भागबण्डामा केन्द्रीत भएर तदर्थ समिति आउँदै गर्दा यति ठूलो समितिले कसरी महाधिवेशन गर्न सक्छ? भन्ने कुरामै म प्रश्न उठाउन सक्छु। महाधिवेशन होला भन्नेमा मलाई विश्वास लागेको छैन। यदि भोलि नेविसंघको महाधिवेशन हुने स्थिति बन्छ भने त्यसको माहोल बनाउन मेरो तर्फबाट लगानी गर्छु। नेपाल विद्यार्थी संघको महाधिवेशन भयो भने चाहिँ म सभापतिकै दाबेदार हो।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।