काठमाडौं- नेपाली कांग्रेसले नाफामूलक व्यावसायिक एवम् वित्तीय संस्थाहरुले खर्च गर्दै आएको सीएसआर अन्तर्गतको उल्लेख्य अंश भाषा, साहित्य, कला र संस्कृतिका क्षेत्रमा खर्च गर्ने नियम ल्याउने संकल्प अघि सारेको छ। शनिबार पार्टी कार्यालय सानेपामा संकल्प पत्र सार्वजनिक गर्दै उक्त कुरा उल्लेख गरिएको हो।
संस्कृति, कला, संगीत, रङ्गमञ्च, चलचित्र, खेलकुद आदि क्षेत्रले नेपाली राष्ट्रिय भावना अभिवृद्धि गुर्नका साथै नेपाली मूल्य–मान्यताको जर्गेना गर्दछ भन्ने मान्यता नेपाली कांग्रेसको रहेको उल्लेख छ।
पत्रमा भनिएको छ, ‘सर्वाङ्गीण विकासको हाम्रो अवधारणामा भौतिक विकासदेखि सांस्कृतिक वैभव र पहिचानसम्मको वृहत्तर अवधारणा हो। यस क्षेत्रको संरक्षण र सम्वर्द्धन गर्दै लोकतान्त्रिक समाजवाद, बहुलवाद तथा सामाजिक न्यायमा आधारित सभ्य, सुसंस्कृत र समुन्नत राष्ट्र निर्माण गर्ने प्रतिबद्धता हामी जाहेर गर्दछौं।’
भाषा, साहित्य, कला, संस्कृति, संगीतमा कांग्रेसका प्रतिबद्धता
विभिन्न जातजाति, समुदाय र भूगोलको भाषा, साहित्य, कला, संस्कृति, संगीत एवम् इतिहास झल्किने कम्तिमा प्रदेश स्तरीय एक संग्रहालय स्थापना गरी नेपालका सबै जातजातिका भाषाहरुमा पठनपाठनको व्यवस्था गरिने छ।
सातवटै प्रदेशमा भाषा, साहित्य, कला, संस्कृति, संगीत, चलचित्र, नाटक प्रदर्शनका लागि प्रेक्षालयको स्थापना गरिने छ। नेपाली भाषा, साहित्य, कला, संस्कृति, संगीत, चलचित्र, रङ्गमञ्च आदि क्षेत्रका स्रष्टा–सर्जक, कलाकारहरुलाई सम्मान, पुरस्कार र संरक्षणको व्यवस्था गरिने छ। राज्यको लगानी अभिवृद्धि गर्दै स्रष्टा–सर्जकहरुको वृति–विकास र क्षमता अभिवृद्धि गरिने छ।
नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठान, नेपाल संगीत तथा नाट्य प्रज्ञा–प्रतिष्ठान, नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठान लगायत देशका महङ्खपूर्ण प्राज्ञिक संघ–संस्थाहरुलाई अझ प्रभावकारी बनाउन पर्याप्त बजेट विनियोजन गरिने छ।
विद्यालय तहदेखि विश्वविद्यालयसम्मका पाठ्यक्रमहरुमा नेपाली साहित्य, कला, संस्कृति, इतिहास एवम् ज्ञान–विज्ञानका विषयवस्तुहरु समाहित गरी समय सापेक्ष परिमार्जन गरिने छ।
कला साहित्यका अन्य विधालाई जस्तै नेपाली चलचित्र र सम्बन्धित क्षेत्रलाई संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उडययन मन्त्रालय मातहत राखेर नियमनकारी संस्थालाई राष्ट्रिय चलचित्र आयोगको स्वरूपमा रूपान्तरण गरी पूर्ण स्वायत्त बनाइने छ।
स्रष्टा–सर्जकहरुको प्रतिलिपि अधिकारलाई कानूनी रूपमा थप मजबुत बनाउदै पूर्णरूपमा कार्यान्वयन गराइने छ र स्रष्टा–सर्जकहरुका सृजनाहरुको सार्वजनिक प्रयोग हुँदा प्राप्त हुने वौद्धिक सम्पतिको अधिकार एवम् रोयल्टी कानून बमोजिम अनिवार्य पाउने व्यवस्था मिलाइने छ।
संगीत रोयल्टीको व्यवस्थापनको लागि प्रभावकारी भूमिका निर्वाह गर्न आवश्यक नीतिगत र संरचनागत व्यवस्था गरिने छ। यसैगरी लोपोन्मुख लोक संगीत सम्पदाहरुको संरक्षणका लागि प्रभावकारी कार्यक्रम तर्जुमा गरिने छ।
नेपाली भाषा, साहित्य, कला, संस्कृति, चलचित्र, मूर्तिकला, हस्तकला, काष्ठकला तथा वास्तुकलाका कुनै पनि सामाग्री, सूचना र रचनाहरु नेपाल बाहिर निर्यात गर्दा अर्को राष्ट्रसँग समानताका आधारमा गरिनुका साथै कर छुटको व्यवस्था गरिने छ।
नाफामूलक व्यावसायिक एवम् वित्तीय संस्थाहरुले खर्च गर्दै आएको सी.एस.आर. अन्तर्गतको उल्लेख्य अंश भाषा, साहित्य, कला र संस्कृतिका क्षेत्रमा खर्च गर्ने नियम ल्याइने छ।
खेलकुद विकासका लागि खेल पूर्वाधारहरुको निर्माण तथा उचित सम्वद्र्धन गर्नुका साथै व्यवस्थापकीय संरचनालाई अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड बमोजिम सुधार गरी खेलाडीहरुको भविष्य सुनिश्चित गर्दै खेल प्रशिक्षक, खेल पदाधिकारी, खेलकर्मी र खेल पत्रकारितालाई उच्च प्राथमिकतामा राखिनेछ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।