काठमाडौं– मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन (एमसीसी)का कारण सत्ता गठबन्धनमा मत विभाजन देखिएको छ। त्यसले गठबन्धनमै संकट सिर्जना गर्ने अवस्था आउन नदिन शीर्ष नेताहरु सक्रिय देखिएका छन्।
गठबन्धनको घटक माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल (प्रचण्ड) एमसीसीलाई संसद्मा टेबल हुनै नदिन सक्रिय छन्।
नेकपा एकीकृत समाजवादीका सम्मानित नेता झलनाथ खनालका अनुसार प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले सत्ता गठबन्धनको बैठकमा दोहोर्याइरहन्छन्– एमसीसीमा मलाई प्रेसर छ। केही दिनअघिको बैठकमा देउवाले फेब्रुअरी १ मा पास गर्नैपर्ने डेटलाइन रहेको बताएका थिए।
देउवाले उल्लेख गरेको उक्त डेटलाइन नजिकै आइपुग्दा सत्ता साझेदार दलका नेताहरु समेत दबाबमा परेका छन्। सोमबार पनि माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्ड र नेकपा एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधवकुमार नेपालले बालुवाटार पुगेर प्रधानमन्त्री देउवासँग छलफल गरेका छन्।
सुरुदेखि नै यथास्थितिमा एमसीसी पास गर्न नहुने लाइनमा रहेका प्रचण्ड र नेपाल यो डेटलाइन समेत टार्नेगरी सक्रिय भएका हुन्। यी दुवै पार्टीका अधिकांस नेता–कार्यकर्ताहरु एमसीसीको विपक्षमा रहेकाले उनीहरुलाई रोक्नैपर्ने दबाब परेको हो। उता प्रधानमन्त्री देउवाले टेबल मात्रै भएपनि गर्नुपर्ने विकल्प गठबन्धनसामु पस्केका छन्। ‘दबाब महसुस गरिदिन’ आग्रह गर्दै उनले टेबल गर्ने वातावरणका लागि सत्ता गठबन्धनका नेताहरुमाथि दबाब बढाएका छन्।
‘प्रधानमन्त्रीज्यूको जोड एमसीसी संसदमा टेबुल गरेर पारित गरीहालौं भन्ने नै छ। त्यसो हुन नसके संसदमा टेबुल मात्रै गरौं, त्यसपछि जस्तो परिस्थिति बन्छ त्यसअनुसार नै अघि बढौं भन्ने छ,’ गठबन्धनका बैठकहरुमा सहभागी एक नेताले भने, ‘तर, प्रचण्ड, माधव कमरेड र उपेन्द्रजी एमसीसी संसदमा टेबुल भए पाँच दलीय गठबन्धनमा अन्य शक्तिले खेल्छन् त्यसपछि समस्या हुन्छ। त्यसैले टेबुल नै नगरौं भनिरहनुभएको छ।’
प्रधानमन्त्री देउवाकै लाइनमा सत्ता साझेदार जनता समाजवादी पार्टी (जसपा)का केही नेताहरु छन्। जसपा संघीय परिषद् अध्यक्ष बाबुराम भट्टराई एमसीसी पास गर्नुपर्ने धारणा राखिरहेका छन्। उनले आइतबार मात्रै ट्विटरमा लेखे, ‘एमसीसी सम्झौतालाई आलटाल नगरी सर्वसम्मतिले संसदबाट पारित गरौं। सबै एकमुख भएर जनतालाई बुझाउँ।’ केन्द्रीय समिति अध्यक्ष उपेन्द्र यादव भने एमसीसीको विपक्षमा छन्। सत्ता गठबन्धनमा सहभागी राष्ट्रिय जनमोर्चा एमसीसी कुनै पनि शर्तमा पारित गर्न नहुने पक्षमा छ।
एमसीसी संसद्मा टेबल मात्रै गर्दा पनि माओवादी केन्द्र र समाजवादीलाई सकस पर्ने देखिएको छ। सुरुमा एमसीसी टेबल मात्रै गर्ने कुरामा एकीकृत समाजवादी सहमत देखिए पनि माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डले समस्यामा पर्ने ‘ब्रिफिङ’गरेका थिए। माओवादी केन्द्रका एक नेताका अनुसार गठबन्धनको सरकारले संसद्मा टेबल गरेको सम्झौताका विरुद्ध साझेदार दल उभिनु राम्रो नदेखिने प्रचण्डको विश्लेषण छ। प्रचण्डनिकट एक माओवादी नेताले भने, ‘यही अवस्थामा पास हुँदा पनि समस्या छ। टेबल गरेर फेल गराउँदा पनि गठबन्धनको औचित्यमा प्रश्न उठ्छ। त्यसैले सकेसम्म टेबल हुनबाटै रोक्न अध्यक्षज्यू लागिरहनुभएको हो।’
माओवादी नेता रामप्रसाद सापकोटा ‘दीपशिखा’ प्रचण्डकै कारण एमसीसी टेबल हुन नपाएको बताउँछन्। उनले सामाजिक सञ्जालमा लेखेका छन्, ‘एमाले र कांग्रेस लगायतका केही दल एमसीसीको पक्षमा छन्। अध्यक्ष प्रचण्डको असहमतिका कारण संसदमा टेबल हुन पाएको छैन।’ उनले यथास्थितिमा एमसीसी पारित गर्नुभन्दा नगर्दा आउने परिणाम बेहोर्न तयार हुनुपर्ने धारणा राखेका छन्। एमसीसीका विषयमा माओवादीका अधिकांश नेताहरुको धारणा यही छ।
सत्ता गठबन्धन नै टुटाएर एमसीसी पारित गर्ने पक्षमा प्रधानमन्त्री देउवा पनि देखिँदैनन्। तर, टेबल गर्ने ‘मध्यमार्गी’ बाटोमा गठबन्धनका अन्य नेताहरुलाई ल्याउन भने सक्रिय छन्। ‘मलाई एमसीसीका विषयमा कति दबाब छ, तपाईंहरु बुझ्नुहुन्न। तपाईंहरुले मलाई सहयोग गर्नुपर्यो भनेर प्रधानमन्त्रीज्यू भनिरहनुभएको छ,’ गठबन्धनका एक नेताले भने, ‘प्रचण्ड, माधव, उपेन्द्रजीहरु अमेरिका आफैंले अवस्था बुझेर बजेट फिर्ता लिए हुन्थ्यो भन्ने चाहिरहनु भएको छ। त्यसैले उहाँहरु अहिले विरोध/समर्थन केही नगरी बस्नुभएको छ।’
देउवालाई अमेरिकाले दिएको उक्त डेटलाइनको अर्थ नै नभएको माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डको बुझाइ छ। किनभने एमसीसीका विषयमा यो दोस्रो डेटलाइन हो। यो सम्झौता कार्यान्वयनमा लैजानैपर्ने देखेमा फेरि अर्को डेटलाइन तय हुने कुरामा उनी निश्चिन्त रहेको माओवादी नेताहरु बताउँछन्।
प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा एमाले एमसीसीका विषयमा अहिले मौन छ। एमसीसी संसद्मा टेबल हुँदा एमालेले पक्षमा मतदान गर्न सक्ने आकलन माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डको छ। नेकपा कालमा नै तत्कालीन प्रधानमन्त्री एवम् पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग यही विषयमा मत बाझिएका कारण एमालेले सहयोग गर्न सक्ने उनको बुझाइ छ।
प्रधानमन्त्री देउवाले निश्चित शर्त स्वीकार्दा पक्षमा मत हाल्ने कुराको संकेत अध्यक्ष ओलीले केही दिनअघिको भेटमा गरेका छन्। एमसीसी संसद्मा टेबल भइसकेपछि पक्ष वा विपक्षमा कुनै ह्वीप नलगाउने नीति एमालेले अख्तियार गर्न सक्ने संकेत पनि देखिन्छन्। त्यसले एमसीसी टेबल हुँदा पास हुनसक्ने बाटो खोल्नेछ।
आगामी चुनाव पछिसम्मै गठबन्धन टिकाउन चाहेका प्रचण्डलाई एमसीसीमा आउने यस्ता ‘मुभ’ले समस्या पार्नेछ। त्यसैले पनि उनी एमसीसी टेबल हुनबाटै रोक्न सक्रिय भएका हुन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1749826086.png)
