किन चार्ल्स शोभराज रिट लिएर पटकपटक सर्वोच्च अदालत पुग्छन्?

सुरक्षा/अपराध

दुर्गा दुलाल आइतबार, कात्तिक २१, २०७८ १०:००

फाइल तस्बिर

काठमाडौ– नेपालको जेलमा रहेका कुख्यात ‘विकिनी’ किलर चार्ल्स शोभराज पछिल्लो पटक असोज १८ गते बन्दीप्रत्यक्षीकरणको निवेदन लिएर सर्वोच्च अदालत पुगेका थिए। न्यायाधीश मिरा खड्काको एकल इजलासले कैफियत प्रतिवेदन माग गर्ने आदेश दियो। आदेशलगत्तै दशैँबिदाका कारण अदालत बन्द भए।

आफूलाई गैरकानुनी रुपमा थुनामा राखेको दाबी गर्दै शोभराजले दिएको निवेदन सर्वोच्च प्रशासनले नै दरपिठ गरिदिएपछि उनी इजलास पुगेका थिए। उक्त निवेदन दर्ता हुने वा नहुने भन्ने निर्णय अब हुने सुनुवाइले गर्ने छ।

शोभराज सर्वोच्च पुगेको यो पहिलो पटक होइन। उनी पटकपटक आफूलाई रिहाइको माग गर्दै सर्वोच्च पुगेका थिए। तर, सर्वोच्चले उनको हकमा निर्णय गर्ने अधिकार सरकारको भएको यसअघि नै जनाइसकेको छ।

आफूले तोकिएभन्दा धेरै सजाय भोगिसकेको शोभराजको दाबी छ। उनको निवेदन इजलासले दर्ताको आदेश दिए अब सर्वोच्चले उनलाई थुनामुक्त गर्नुपर्ने वा नपर्ने विषयमा निर्णय दिने छ। यदि दरपिठ सदर गरेमा उनी थुनामै बस्नुपर्ने छ।

कोरोना महामारीमा पनि ‘मौका’को फाइदा लिने प्रयास
शोभराज विश्वव्यापी रुपमा शुरु भएको कोरोना महामारीको समयमा पनि सर्वोच्च पुगेका थिए। कोराना भाइरसको संक्रमण नेपालमा देखिएपछि त्यसको उच्च जोखिममा कैदीबन्दी रहेको भन्दै सर्वोच्च अदालतको २०७६ चैत ७ गतेको फुलकोर्ट बैठकले निश्चित मापदण्ड पुगेका कैदीबन्दी रिहा गर्ने निर्णय गरको थियो। केन्द्रीय कारागार सुन्धारामा कैदी जीवन बिताइरहेका शोभराजले उक्त निर्णय सञ्चार माध्यममार्फत थाहा पाएका थिए।

त्यसपछि उनले कारागार प्रशासनसँग थप जानकारी लिएर सर्वोच्च पुगेका थिए। तर, सर्वोच्च प्रशासनले फुलकोर्टको उक्त निर्णयमा शोभराज नअटाउने जवाफ दिएको थियो।

फुलकोट बैठकको निर्णय शोभराजलाई समेट्ने किसिमको पनि थिएन। मुलुकी फौजदारी कार्यविधि संहिता २०७४ को दफा १५५ अनुसार कैदवापतको रकम लिई कैदी रिहा गर्न सकिने निर्णय भएको थियो। दफा १५५ अनुसार एक वर्षसम्मको कैदको हकमा रिहा हुनसक्ने प्रावधानलाई हेरेर सर्वोच्चले यो निर्णय गरेको थियो। तर, शोभराज जन्मकैद (२० वर्ष कैद) को सजाय काटिरहेका विदेशी नागरिक हुन्।

कैद छुटको माग गर्दै २०७६ कात्तिक २१ गते पनि उनी सर्वोच्च पुगेका थिए। कारागार नियमावलीको प्रावधानअनुसार विदेशी नागरिकले पनि विनाभेदभाव छुट पाउनुपर्ने उनको माग थियो। कुनै पनि अपराधका कसुरदार भए ७० वर्ष उमेर कटेपछि ७५ प्रतिशतसम्म कैद छुट दिन सकिने नियमावलीको व्यवस्था आफूलाई पनि लागू हुने मागसहित उनले रिट दायर गरेका थिए।

शोभराजको अपराध-यात्रा
सन् १९४४ मा भियतनाममा जन्मिएका शोभराजका बाबु भारतीय मूलका हुन्। पछि उनलाई आमाका प्रेमीले हुर्काएका थिए।

उनको अपराध–यात्रा सन् १९६३ मा १९ वर्षको उमेरबाट सुरु हुन्छ। त्यसबेला उनले पेरिसको एक घरमा चोरी गरेका थिए। लगत्तै पक्राउ परेका उनले झन्डै एक वर्ष जेल जीवन बिताए। जेलमा त्यहाँको अन्डरवल्ड समूहका सदस्य फिलिक्स इसकोन्जीसँग चिनजान भयो।

जेलबाट छुटेपछि शोभराजले उनकै समूहमा आबद्ध भएर अपराध कर्म थाले। उनले त्यति बेला अपराधका लागि सूचना संकलनको काम गरेको बताइन्छ। त्यसपछि उनले पेरिसमा चोरी आतंक मच्चाए। सो क्रममा प्रहरीले निगरानी थालेपछि पेरिस नै छाडे।

उनी पूर्वी युरोप हुँदै सन् १९७० मा भारत आए। मुम्बईमा कार चोर्ने र बेच्ने गर्थे। भारतको मुम्बईस्थित होटल अशोकामा चोरी गरेकै कारण पक्राउ परेका उनी छुटेपछि अफगानिस्तान छिरेका थिए। त्यहाँ पनि उनी समातिए। तर, बिरामी परेको नाटक गरेर अस्पतालबाटै फरार भए।

त्यसपछि उनी इरान, टर्की हुँदै ग्रिसतिर लागे। ती देशमा चोरी र लुटपाट आतंक मच्चाएपछि थाइल्यान्ड पुगे। त्यहाँ त उनले तीन जना पर्यटकको हत्या नै गरे। हत्या गरिएका तीन जना पर्यटकको राहदानी बोकेर उनले काठमाडौंको यात्रा तय गरे। नेपालमा पनि विदेशी पर्यटकको हत्या गरे। २०३२ पुस ६ गते क्यानेडियन नागरिक लोरेन्ट क्यारियरको हत्या गरेर शव टुक्रा पारी भक्तपुरको मनोहरा खोलामा फालेका थिए।

उनीविरुद्ध भक्तपुर चित्तपोलका गोकर्णबहादुर कार्कीले २०३२ पुस ६ गते मुद्दा दायर गराएका थिए। त्यसअघि काठमाडौंमा भएको कोन्नी ब्रोनिचको हत्यामा उनैको संलग्नता थियो। अमेरिकन युवती कोनी ब्रन्चिजको हत्या मुद्दामा सर्वस्वसहित जन्मकैदको फैसला सुनाइएका शोभराज प्रहरीलाई छक्याउँदै भाग्न सफल भए।

२०६० मा नेपाल आउँदा भने उनी प्रहरीको पञ्जाबाट फुत्किन सकेनन्। त्यसयता उनको जीवन केन्द्रीय कारागारमा बितिरहेको छ।

शोभराज संसारभर खोजीमा रहेका अपराधी हुन्। भारत, अफगानिस्तानदेखि अन्य देशका जेलबाट उनी भाग्न सफल भएका थिए। उनी १९७६ देखि १९९७ सम्म भारतको तिहाड जेलमा थिए। सन् १९८६ मा उनी आफ्ना साथीसँगै तिहाड जेलबाट भाग्न सफल भएका थिए। तर, तुरुन्तै पक्राउ परे। सन् १९९७ मा रिहा भएपछि उनी विभिन्न देश हुँदै नेपाल आएका थिए।

शोभराजको मुख्य निशानामा विदेशी महिला हुने गरेका थिए। सन् १९७० देखि उनले सुरुमा विदेशी महिलासँग साथीको रुपमा सम्र्पक स्थापित गर्ने र पछि हत्या गर्ने गरेको अनुसन्धानमा पाइएको थियो। उनले धेरै महिलाहरुको यही शैलीमा हत्या गरेका थिए।

जेलबाटै विदेशी सञ्चार माध्यमलाई अन्तरवार्ता
सधैँ चर्चा र विवादमा रहने अन्तराष्ट्रिय अपराधी शोभराज २०२१ अप्रिलमा फेरि समाचारमा छाए। केन्द्रीय कारागार सुन्धारामा कैदी जीवन बिताइरहेका उनले विदेशी सञ्चार माध्यममा अन्तरवार्ता दिएपछि उनको सम्बन्धबारे अनेक समाचार आएका थिए।

चार दशकअघि नेपालमा अमेरिकी र क्यानडेली महिलाको हत्या गरेको अभियोगमा झन्डै १७ वर्षदेखि शोभराज केन्द्रीय कारागारको गोलघरमा छन्। कैदीबन्दीले कुनै पनि मिडियालाई अन्तर्वार्ता दिन पाइँदैन।

शोभराजको जेलजीवन र उनका भावी योजनाबारे उनले दिएको अन्तर्वार्तामा आधारित सामग्री दुई बेलायती पत्रिकामा छापिएको थियो। गृह मातहतका कुनै पनि निकायले शोभराजको अन्तर्वार्ता लिन मिडियालाई अनुमति नै दिएका थिएनन्। कारागार व्यवस्थापन विभागले शोभराजको अन्तर्वार्ताका लागि केही विदेशी मिडियाले अनुमति मागेको भए पनि नदिइएको जनाएको थियो। त्यसबारे छानबिन गर्न गृह मन्त्रालयले समिति नै बनाएको थियो।

प्रारम्भिक अनुसन्धानमा शोभराजले आफन्त तथा परिवारका सदस्यलाई एक हप्तामा बढीमा दुई पटक टेलिफोन सम्पर्क गर्न पाउने आधारभूत अधिकारको दुरुपयोग गरेको हुनसक्ने अनुमान गरिएको थियो। शोभराजले परिवार, आफन्त वा साथीलाई फोन गरेर आफ्ना कुराहरू रेकर्ड गराएर मिडियासम्म पु¥याएको हुन सक्ने बताइएको थियो। कारागारमा फ्रान्सेली भाषा अनुवादक नहुँदा उनले फाइदा उठाएको पनि पाइएको थियो।

शोभराजलाई पछिल्लो समय आफ्ना वकिलबाहेक कसैलाई पनि कारागारमा नभेटेको अवस्थामा उनको अन्र्तवार्ता प्रकाशित भएको थियो। त्यस घटनाबारेको अनुसन्धान प्रतिवेदन भने अहिलेसम्म प्रकाशित छैन।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।