काठमाडौं- संघीय संसदको चौथो ठूलो शक्तिको रुपमा रहेको जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) मा सरकारमा जाने विषयलाई लिएर विवाद चर्किएको छ। प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकारमा जाने कि नजाने, ओलीइतरको गठबन्धन निर्माणमा लाग्ने कि नलाग्ने भन्ने विषयमा स्पष्ट दुई धार जसपामा देखा परेका छन्।
जसपाभित्र महन्थ ठाकुरले नेतृत्व गरेको समूह प्रधानमन्त्री ओली नेतृत्वकै सरकारमा सहभागी हुने पक्षमा लचिलो देखिएको छ। यो जसपा बन्नुअघिको तत्कालीन राष्ट्रिय जनता पार्टी (राजपा)को समूह हो। ठाकुरलाई राजेन्द्र महतो, अनिल झालगायतका नेताहरूले यसका निम्ति सघाएको बताइन्छ। पछिल्लो समय जसपामा ओली सरकारमा जानुपर्छ भन्ने पक्ष बलियो बन्दै जानुको कारण पनि यही हो।
तर, ओली सरकारमा जान नहुने पक्षमा उपेन्द्र यादव, बाबुराम भट्टराई र अशोक राईलगायत नेता देखिएका छन्। उनीहरु जसपा बन्नुअघिको समाजवादी पार्टीको प्रतिनिधित्व गर्छन्। जसपाले उठाएका मागमा प्रधानमन्त्री ओली अनुदार रहेकाले ओली सरकारमा जाने विषयमा छलफल नै गर्न नहुने पक्षमा उनीहरु छन्। ओली सरकारले जसपाले उठाएका माग पूरा गर्ने देखिएकाले तत्काल सरकारमा जाँदा आउँदो निर्वाचनमा प्रभाव पर्ने र चुनाव जित्न कठिन हुने विश्लेषण उनीहरुको छ। सरकारले माग सम्बोधन नगर्ने, सरकारमा सहभागी मात्रै हुने स्थिति आए आफूहरु थप बदनाम हुने उनीहरुको तर्क छ।
सरकारमा जाने वा नजाने विषयमा जसपाभित्र एकमत हुन नसकेपछि एमाले, कांग्रेस र माओवादी तीनवटै पार्टीसँग छलफल गर्ने निर्णय बिहीबार दिउँसो बसेको पदाधिकारी बैठकले गरेको छ। बिहीबार बसेको पाँच शीर्षनेताको बैठकले तीन दलसँग संवाद गर्ने र ठोस निर्णयका लागि चैत ५ गते कार्यकारिणी समितिको बैठक बोलाउने निर्णय गरेको छ। पाँच शीर्षनेतालाई पार्टीको निर्णय गर्ने अधिकार नभएकाले पूर्ण अधिकारसहितको कार्यकारिणी समिति बैठक बोलाइएको हो।
सरकारमा जाने विषयमा जसपाका नेताहरुले बिहीबारदेखि नै भेटघाट र छलफल सुरु गरेका छन्। उनीहरुले बिहीबार साँझ बालुवाटार पुगेर प्रधानमन्त्री एवं एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग छलफल गरेका छन्। प्रधानमन्त्री ओलीनिकट एमालेका नेताहरुले छलफल ‘सकारात्मक’ रहेको बताएका छन् भने जसपाका नेताहरुले भने आफ्ना मुद्दा प्रष्टसँग राखेको जनाएका छन्। यो छलफलमा जसपाका संघीय परिषद् अध्यक्ष बाबुराम भट्टराई भने अनुपस्थित देखिए।
यस्तो छ सरकारमा जाने जसपाको बटमलाइन
जसपा सरकारमा जान्छ कि जाँदैन? गयो भने अहिलेकै ओली सरकारमा सहभागी हुन्छ या नयाँ गठबन्धन निर्माणमा लाग्छ? यो अन्योल यथावत रहे पनि जसपाले सरकारमा सहभागिताबारे केही बटमलाइन बनाइएको जनाएको छ।
गत मंगलबार बसेको जसपाको संसदीय दलको बैठकले त्यसका लागि एमाले, माओवादी र कांग्रेसलाई हेर्ने एउटै दृष्टिकोण बनाउने निर्णय गरेको थियो। आफूले उठाएका मुद्दामा तीनवटै दलको धारणा एकै भएको ठहर गर्दै जसपाले आफ्ना मुद्दा र मागको सम्बोधन भएमा यो वा त्यो दल नभनेर सरकारमा जाने निर्णय गरेको थियो। जसपाले कैलालीबाट निर्वाचित सांसद रेशम चौधरीसहित जेलमा रहेका नेता र कार्यकर्तालाई रिहा गर्नुपर्ने, गिरिशचन्द्र लाल आयोगको प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्नुपर्ने, थारु, मधेशी र जनजातिको आन्दोलनमा सहभागीहरुलाई लगाइएका मुद्दा फिर्ता लिनुपर्ने तथा संविधान संशोधनको प्रस्ताव संसदमा दर्ता भए मात्र सरकारमा जाने ‘बटमलाइन’ बनाएको नेताहरु बताउँछन्।
यी सबै माग पुरा भए प्रधानमन्त्री ओलीकै नेतृत्वको सरकारमा जान समस्या नरहेको जसपाका एक नेताले नेपाल लाइभलाई बताए। ‘अरुका लागि केपी ओली जति प्रतिगमनकारी हुन्, उति नै प्रचण्ड र देउवा पनि हुन्’, ती नेताले भने, ‘हाम्रा माग पुरा भए सरकारमा नजाने भन्ने हँुदैन। हाम्रो मुख्य जोड मुद्दा कसले सम्बोधन गर्छ भन्ने नै हो।’
प्रचण्ड, बाबुराम र अशोक राईको निकटता बढ्दै
प्रधानमन्त्री ओलीले गत पुस ५ गते प्रतिनिधि सभा गरेपछि उनीविरुद्ध मोर्चाबन्दी बनाउन तत्कालीन नेकपाका (हाल माओवादी केन्द्रका) अध्यक्ष प्रचण्ड, जसपाका संघीय परिषद् अध्यक्ष बाबुराम भट्टराई र वरिष्ठ नेता अशोक राईवीच निकटता बढेको थियो। प्रतिनिधि सभा पुनस्र्थापनाअघि पुस ९ र २८ गते प्रचण्ड, भट्टराई र राईवीच दुई पटक भेट भएको थियो। प्रतिनिधि सभा पुनस्र्थापनाको पक्षमा मोर्चाबन्दी गर्न उपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुनको निवास लैनचौरमा तीन नेताले भेटेका थिए।
प्रतिनिधि सभा पुनस्र्थापना भएपछि फागुन पहिलो साता फेरि प्रचण्ड, बाबुराम र राईबीच भेट भएको थियो। उनीहरुको यो निकटता अहिले पनि बढिरहेको बताइन्छ। पार्टीमा विवाद बढ्दै गएपछि जसपाका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले समेत प्रचण्डसँगको भेटघाटलाई बाक्लो बनाउँदै लगेका छन्। जसपाभित्रको तत्कालीन राजपा प्रधानमन्त्री ओलीसँग नजिकिएपछि कन थालेपछि यादवले प्रचण्डतिर नजिकन थालेका हुन्।
जसपाका नेता नवराज सुवेदीले माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्ड एक्लिदै गएकाले यो निकटता दीर्घकालीन रुपमा पूर्वमाओवादीहरु एक ठाउँमा उभिने प्रयास हुन सक्ने बताए। ‘अहिले प्रचण्डजी एक्लिँदै गएको कुरा सत्य हो। उहाँलाई बलियो शक्तिको रुपमा जसपा पनि राम्रो विकल्प हुन सक्छ’, उनले नेपाल लाइभसँग भने, ‘अहिलेकै माओवादी केन्द्र बनाएर जान सकिँदैन। यस्तो अवस्थामा समाजवादी केन्द्र बनाएर गएमा एकै ठाउँमा उभिन सक्ने हुनसक्छ।’
ओली सरकारमा जाने वा नजाने भन्ने विषयमा जसपामा प्रष्ट दुई धार देखिएको छ। कतिपयले जसपा फुटको संघारमा पुगेको समेत बताइरहेका छन्। यसबाट पार्टी विभाजनकै अवस्था आए माओवादी केन्द्र र तत्कालीन समाजवादी पार्टीवीच समझदारी हुनसक्ने पनि कतिपयको आकलन छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
