इजरायलमा कामदार पठाउने प्रक्रिया अन्तिम चरणमा, प्राथमिकतामा केयरगिभर

श्रम-रोजगार

इजरायलमा कामदार पठाउने प्रक्रिया अन्तिम चरणमा, प्राथमिकतामा केयरगिभरभाषा र सीप संयन्त्रबारे अन्याेल

निर्मला घिमिरे शुक्रबार, मंसिर २६, २०७७ ०६:५३

इजरायलमा एक जना वृद्धालाई सुपरमार्केट घुमाउँदै नेपाली केयरगिभर। तस्बिर : छिरिङ डोल्कर गुरुङ

काठमाडौं- श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले इजरायलमा नेपाली कामदार पठाउने प्रक्रिया अन्तिम चरणमा पुगेको जानकारी दिएको छ।

मन्त्रालयले इजरायलमा कामदार पठाउन छुट्टै कार्यविधि तयार गरेको समेत जानकारी दिएको छ। तर यो कार्यविधि स्वीकृत भने भइसकेको छैन।

‘इजरायल रोजगारीका लागि मन्त्रालयले छुट्टै कार्यविधि तयार गरेको छ। अब केही समयपछि कामदार भर्ना प्रक्रियाको टुंगो लाग्छ,’ रोजगार व्यवस्थापन महाशाखाका प्रमुख एंव सहसचिव हरि मैनालीले नेपाल लाइभसँग भने।

इजरायल रोजगारीका लागि नेपाली कामदार सरकारी संयन्त्रमार्फत पठाउने तगरी तयारी गरिएको छ। सरकारी संयन्त्र (जिटुजी)मार्फत कामदार पठाउँदा थप पारदर्शी हुने गरी कार्यविधि तयार गरिएको मन्त्रालयको भनाइ छ। दुई देशबीच भएको श्रम सम्झौताअनुसार तय गरिएको कार्यविधिमा कामदार भर्ना प्रक्रिया, लागत, कामदारको कार्यस्थल सुरक्षा, पारिश्रमिक लगायत अन्य सेवासुविधासमेत समेटिएको छ।

सुरु हुँदै कामदार छनौट प्रक्रिया
इजरायल कामदार पठाउने प्रक्रिया अन्तिम चरणमा पुगेकाले केही दिनमै कामदार छनाेट प्रक्रिया सुरु हुने बताइएको छ। कार्यविधि स्वीकृत भसकेपछि दुई देशबीच कार्यान्वयनसम्बन्धी प्रोटोकलमा हस्तारक्षर हुनेछ। लगत्तै कामदार भर्ना प्रक्रिया अगाडि बढाइनेछ।

‘हामी अन्तिम चरणमा छौँ। इजरायलमा कामदार पठाउने प्रक्रिया छिट्टै सुरु हुन्छ,’ सहसचिव हरि मैनालीले भने। वैदेशिक रोजगार विभागमार्फत कामदार इजरायल पठाइनेसमेत उल्लेख गरिएको छ।

इजरायलले नेपालबाट दक्ष श्रमिकहरु लैजाने इच्छा देखाएको छ। नेपालबाट सीपयुक्त तथा भाषामा समेत दक्ष कामदार लैजाने योजना इजरायलको छ। मन्त्रालयकाअनुसार इजरायल रोजगारीमा केयर गिभरमा कामदार पठाउने प्रक्रियाको टुंगो सम्भवतः पुस महिनाभित्रै लाग्छ।

प्राथमिकतामा केयरगिभर, पहिलो चरणमा ५ सय कामदार लैजाने
वैदेशिक रोजगारीका लागि निकै आकर्षक मुलुक इजरायलले नेपालबाट केयरगिभर कामका लागि श्रमिकहरु लैजाने विषयलाई प्राथमिकतामा राखेको छ। इजरायलले नेपालबाट पहिलो केयरगिभरका लागि पहिलो चरणमा चरणमा ५ सय कामदार लैजाने जनाएको छ।

आम्दानी, सामाजिक सुरक्षा तथा श्रमिकहरुको कार्यस्थल सुरक्षाका हिसाबले समेत सुरक्षित गन्तव्य रहेको इजरायलले निर्माण, उद्योग, कृषि, रेस्टुराँ, होटल, माछापालन लगायतका क्षेत्रमा समेत नेपाली श्रमिकहरु लैजाने उल्लेख गरेको छ।

शुल्क कामदार आफैँले तिर्नुपर्ने
इजरायल रोजगारीमा जाँदा लाग्ने शुल्क भने कामदार आफैँले तिर्नुपर्ने उल्लेख गरिएको छ। मलेसिया लगायत अन्य खाडी मुलुकमा म्यानपावरमार्फत् कामदार पठाउँदा फ्री भिसा फ्री टिकट प्रणालीमार्फत कामदार पठाउने व्यवस्था गरिएको छ। तर इजरायलमा सरकारी संयन्त्र (जिटुजी) मार्फत नै कामदार पठाउने हुँदा पनि सरकारले फ्री भिसा, फ्री टिकट प्रणाली लागू गर्न नसकेको हो।

इजरायलले अन्य मुलुकहरुसँग फ्री भिसा तथा फ्री टिकटको सुविधा नदिएकाले यो सुविधा नेपाली श्रमिकहरुले समेत प्राप्त गर्न नसकेको सरकारी अधिकारीहरुको भनाइ छ। छलफलमा भने नेपालीहरुलाई भिसा निःशुल्क गराउन जोड दिइएको बताइएको छ। तर टिकट शुल्क भने श्रमिकले बेहोर्नुपर्ने उल्लेख छ। ५ वर्ष करार अवधि रहने इजरायल रोजगारीमा जाने श्रमिकले आउनेजाने खर्च, बिमालगायतका रकम आफैँ तिर्नुपर्ने उल्लेख गरिएको छ। रोजगारीका लागि इजरायल जान लाग्ने खर्चबारे मन्त्रालयले अझसम्म सार्वजनिक गरेको छैन।

भाषा र सीप संयन्त्रको टुंगो छैन
सरकारले इजरायलमा नेपाली कामदार भर्ना प्रक्रिया अन्तिम चरणमा पुगेको बताए पनि इजरायल रोजगारीमा जाने श्रमिकहरुका लागि सीप सिकाउने तथा भाषा सिकाउने उचित संयन्त्रको टुंगो भने लाग्न सकेको छैन।

इजरायल जाने श्रमिकहरुलाई कुन तहसम्मको सीप आवश्यकता पर्ने, सीप सिकाउने तथा सीप परीक्षणको जिम्मा कसले लिने, भाषा कुन लेवलसम्म जान्नुपर्ने लगायत सम्बन्धमा कुनै टुंगो लागेको छैन। यस अघि पनि इजरायल रोगारीमा भाषा तथा सीप सिकाउने उचित संयन्त्रको अभावका कारण इजरायल रोजगारीमा पुगेका श्रमिकहरु समस्यामा परेका थिए। खास गरी इजरायल रोजगारीमा जाँदा हिब्रु तथा अंग्रेजी भाषा आवश्यक पर्छ। त्यसमा पनि बालबच्चा तथा वृद्धवृद्धाको हेरचाह कामका लागि जाने ‘केयर गिभर’ भाषामा पोख्त हुनुपर्छ।

नेपालीका लागि यसकारण आकर्षित छ इजरायल
कृषि प्रविधिमा निकै अब्बल मानिने इजरायल नेपाली श्रमिकहरुका लागि निकै आकर्षक हुन सक्ने विश्वास गरिएको छ। इजरायल रोजगारीमा संलग्न नेपाली श्रमिकहरुको जीवनस्तर उकास्नका लागि इजरायलको कृषि प्रविधि नेपालमा भित्र्याउन समेत सहज हुने अपेक्षा गरिएको छ। इजरायली रोजगारीमा संलग्न नेपाली श्रमिकहरुले इजरायलमा सिकेको सीप स्वदेश फर्किएर पनि प्रयोग गर्न सक्ने र यसबाट आत्मनिर्भर बन्न सक्छन्। इजरायलको कानुन श्रमिकमैत्री भएका कारण पनि नेपाली श्रमिकहरुका लागि इजरायल आकर्षक बन्न सक्ने विश्वास गरिएको छ।

काम तथा कमाई समेत आकर्षक हुने हुँदा नेपाली श्रमिकहरु इजरायल रोजगारीमा आकर्षित छन्। हाल इजरायलमा २५ सयभन्दा बढी नेपालीहरू कार्यरत रहेका छन्। थप व्यवस्थित तरिकाले जिटुजी प्रणालीमार्फत् इजरायलको श्रम बजारमा नेपाली कामदार लैजान नेपाल सरकार तथा इजरायलबीच गत असोज १४ गते श्रम समझदारी पत्रमा समेत हस्ताक्षर भइसकेको छ। यो हस्ताक्षरसँगै इजरायलका विभिन्न क्षेत्रमा नेपाली श्रमिकहरुले रोजगारीको अवसर पाउने बाटो खुल्ला भएको छ।

करिब ४ वर्षअघि पनि पाइलट प्रोजेक्टका रुपमा इजरायल रोजगारी खुल्ला भएको थियो। तर उचित संयन्त्र तथा प्रक्रियाको टुंगो नहुँदा उल्लेख्य संख्यामा नेपाली कामदारहरुले लाभ लिन सकेका थिएनन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।