काठमाडौं- सरकारले सार्वजनिक यातायातको ५० प्रतिशत बढाएर सिट क्षमताको आधामात्र यात्रु बोक्न पाउने व्यवस्था गरेको छ।
सार्वजनिक बसको भाडा बढाइएको र हवाई जहाजको भाडा साविक दर नै कायम गरिएकाले बसका यात्रु हवाई जहाजमा ‘सिफ्ट’ हुने देखिएको छ।
यातायात व्यवसायीहरुले यस विषयमा सरकारको गम्भीर ध्यानाकर्षण गराएका छन्। व्यवसायीहरुले सिट क्षमताअनुसार नै यात्रु बोक्न पाउनुपर्ने र भाडामात्र बढी हुँदा बसका यात्रु हवाई जहाजमा जाने बताएका छन्।
कोरोना भाइरसको संक्रमणका कारण चैत ११ देखि भएका लकडाउनले ६ महिना बन्द रहेका लामो तथा मध्यम दूरीका सार्वजनिक बस र हवाई सेवा सञ्चालनमा आएका छन्। लामो तथा मध्यम दूरीका बस असोज १ देखि र आन्तरिक हवाई सेवा सोमबारबाट सञ्चालनमा आएका हुन्।
सरकारले हवाई जहाजमा समेत सिट क्षमताको आधामात्र यात्रु राख्ने र भाडा ५० प्रतिशत बढाएर उडान गर्ने भनेको थियो। तर हवाई व्यवसायीहरुले त्यसरी जहाज उडाउँदा लागत नधान्ने भन्दै पूरा यात्रु राखेर उडाउन पाउने भएमात्र उडान गर्ने अडान राखे। व्यवसायीले सरकारलाई सिट क्षमता जति नै यात्रु बोक्न दिए भाडा बढाउने नभई बरु घटाउने भनेका थिए। त्यसपछि सरकारले हवाई यातायातमा पूर्ण सिट क्षमतामा यात्रु बोक्न पाउने र भाडा नबढ्ने निर्णय गर्यो।
यता लामो तथा मध्यम दूरीका सार्वजनिक बसमा भने सिट क्षमताभन्दा आधामात्र यात्रु राख्न पाउने र तोकिएको भाडामा ५० प्रतिशत थप लिन पाउने व्यवस्था सरकारले गर्यो। सोही निर्णयअनुसार यातायात व्यवसायीले असोज १ देखि लामो तथा मध्यम दूरीका बस चल्न थालेका छन्।
हवाई भाडा नबढेको र पूर्ण क्षमतामा यात्रु बोक्न पाउने भएकाले हवाई कम्पनीहरुबीच प्रतिस्पर्धा हुँदा न्यूनतम भाडामै यात्रुले जहाजको टिकट पाउन सक्छन्। यस्ता अवस्थामा बस भाडा बढी हुने र समय धेरै लाग्ने हुँदा बसमा यात्र गर्नेहरु हवाई जहाजतर्फ आकर्षित हुने निश्चित छ। बुद्ध एयरका प्रबन्ध निर्देशक विरेन्द्रबहादुर बस्नेतको भनाइले पनि यही कुरा पुष्टि गर्छ।
लामो दूरीका गन्तव्यमा यात्रा गर्ने यात्रुलाई हवाई यात्रामा आकर्षित गरेर नै हाम्रो व्यवसायलाई मजबुत बनाउने योजना रहेको बस्नेतको भनाइ छ। ‘मध्यम वर्गका यात्रुलाई आकर्षित नगर्ने हो भने हवाई सेवा टिकाइरहन अप्ठेरो हुने देखिएको छ,’ उनले भने, ‘त्यसैले हाम्रो ध्यान लामो तथा मध्यम दूरीमा बसमार्फत् यात्रा गर्नेलाई आकर्षित गर्ने प्रतिस्पर्धी भाडा कायम गर्नुको विकल्प छैन।’
यता व्यवसायीहरुले भने हवाई पनि यातायात भएको र बस पनि यातायात भएकाले राज्यले भेदभाग गरेको बताउँदै आएका छन्।
उनीहरुले सरकारले सिट क्षमताको आधामात्र यात्रु राख्न पाउने भने पनि बसमा पूर्ण क्षमतामा यात्रु बोक्ने चेतावनी दिइसकेका छन्।
काठमाडौंदेखि बिराटनगरको बस भाडा नयाँ व्यवस्थाअनुसार १५ सय ६५ रुपैयाँ लाग्छ। डिलक्स बसले तोकिएको भाडामा ४० प्रतिशत बढी लिन पाउने व्यवस्था छ। लामो दूरीमा सञ्चालित सबैजसो बस डिलक्स नै छन्। त्यसैले डिलक्स बसका लागि विराटनगरको भाडा करिब २२ सय रुपैयाँ हुन्छ। यो गन्तव्यका लागि हवाइ जहाजको न्यूतत भाडा २८ सय रुपैयाँ तोकिएको छ। तर जहाज कम्पनीहरुले ३ हजार रुपैयाँमा यात्रु बोक्न थालेका छन्।
बसमा लाग्ने समय, थकान, खाजा/खानामा लाग्ने खर्च जोड्ने हो भने हवाई जहाजमै यात्रा गर्नु सस्तो हुने देखिन्छ। त्यस्तै काठमाडौंदेखि पोखरासम्मको बस भाडा ६ सय ४२ (५० प्रतिशत बढीसहित) छ। यसमा डिलक्सले लिनपाउने ४० प्रतिशत जोड्दा ९ सय रुपैयाँभन्दा बढी हुन्छ। काठमाडौंदेखि पोखरासम्म हवाई जहाजले २ हजारदेखि २२ सय रुपैयाँमै उडाउने गरेका छन्।
यस्तो अवस्थामा लामो तथा मध्यम दूरीका बसले हवाई जहाजसँग प्रतिस्पर्धा गरेर कसरी यात्रु ओसार्न सक्छन् भन्दै नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघका महासचिव सरोज सिटौलाले बताए। ‘बसमा आधामात्र यात्रु राख्न पाउने तर हवाई जहाजमा पूरा यात्रु राख्न पाउने? यो न्यायोचित भएन,’ उनले भने, ‘लामो दूरीका बसले ५० प्रतिशत बढी भाडा लिएपनि सञ्चालन खर्च उठ्दैन। हवाई जहाजमा पूरा यात्रु राख्न दिने र भाडा नबढाइएको कारण यात्रु यतै जाँदा बस सञ्चालक थला पर्नेछ।’
बस भाडा
काठमाडौं-पोखराको साविक भाडा ४ सय २८
लिनपाइने थप ५० प्रतिशत २ सय १४
हाल लिन पाइने भाडा ६ सय ४२
काठमाडौं-विराटनगरको साविक भाडा १ हजार ४३
५० प्रतिशत बढी लिन पाइने ५ सय २२
हालको भाडा दर १५ सय ६५
प्लेन भाडा
काठमाडौं-पोखराको हवाइ भाडा न्यूनतम २४ सय
काठमाडौं- विराटनगर ३३ सय
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।