गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल : समयमै प्राविधिक ल्याउन नसके डिसेम्बरभित्र सक्ने लक्ष्यमा पुनः ‘ब्रेक’ लाग्ने

पर्यटन-उड्डयन

उत्तम काप्री सोमबार, भदौ ८, २०७७ ०६:५६

काठमाडौं-भैरहवामा निर्माणधीन गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ। विमानस्थल निर्माणमा अहिलेसम्म ९१ प्रतिशतभन्दा बढी काम भइसेकेको छ। अहिले विमानस्थलमा सजावटको काम सुरु भएको छ। तर, प्राविधिक दक्ष कामदारको अभाव पनि सुरु भएको छ।

विमानस्थल निर्माण तोकिएकै समयमै सम्पन्न गर्न जतिसक्दो छिटाे दक्ष प्राविधिक ल्याउनु पर्ने भएको छ। विमानस्थल निर्माणको समय अहिले थप गरेर २०२० को डिसेम्बरसम्म पुर्‍याइएकाे छ। रन–वेमा जोडिने लाइटिङ प्रविधि, टर्मिनल भवनमा एसी तथा अन्य उपकरण जडानमा दक्ष प्राविधिकको अति नै आवश्यक परेको विमानस्थल आयोजनाका प्रमुख इन्जिनियर प्रवेश अधिकारीले बताए।

‘विमानस्थलको टर्मिनल भवनलगायत अन्य भवनमा सजावटको काम सुरु भएकाे छ’, अधिकारीले भने, ‘टर्मिनल भवनमा काउन्टर बनाउने काम पनि सुरु भएको छ। तर, फल्स सिलिङको काम भने अहिले रोकिएको छ।’ एयर कन्डिसनको काम गर्ने दक्ष प्राविधि नहुँदा काम प्रभावित भएको अधिकारी बताउँछन्।

विमानस्थल निर्माणमा काम गरिरहेका कम्पनीलाई ३५ जना दक्ष प्राविधिक ल्याउन दिने गरी प्रक्रिया अगाडि बढेको अधिकारी बताउँछन्। ३५ जना प्राविधक आउनेबित्तिकै उपकरण जडान र जडान पछिको परीक्षण सुरु हुने अधिकारीले बताए।

‘अहिलेका भइरहेको कामको अवस्थालाई हेर्दा तोकिएकै समयमा विमानस्थल निर्माणको काम सम्पन्न हुने कुरमा हामी आशावादी छौं,’ अधिकारीले भने, ‘तर, समयमै प्राविधिक ल्याउन नसक्दा पनि काम प्रभावित हुन सक्छ।’

अब आउने प्राविधकले गर्ने काम भनेको रन-वेका लाइट तथा टर्मिनल भवनमा विद्युतीय उपकरण जडान गर्ने तथा अन्य उपकरण जडानको काम गर्दै टेष्ट रिपोर्ट दिने हो। अहिले काम गरिरहेका प्राविधिकबाट काम केही ढिला गरी भए पनि फाइनल काम भने हुन नसक्ने अधिकारी बताउँछन्। अहिलेका प्राविधिकबाट सिसिक्यामेरा, कन्भर बेल्टलगायत एसी जडानको काम सम्भव नभएको आयोजना कार्यालयले जनाएको छ।

‘काेरोना संक्रमण सुरु भएसँगै विदेशमा रोकिएका कतिपय सामान अहिले आए पनि अझै केही बीचमै रोकिएको छ। तर, उपकरण आउने क्रम जारी छ। रोकिएको ठाउँबाट पनि सामान ल्याउने प्रक्रिया कूटनीतिक रुपमा अगाडि बढेको छ। तर, अब हामीलाई विमानस्थलको काम छिटाेभन्दा छिटाे सक्न दक्ष प्राविधिक नै आवश्यक छ,' अधिकारीले भने।

उनका अनुसार अहिले ल्हासादेखि रसुवागढी खण्डकाे लाचामा सामान रोकिएको छ। ती सामान ल्याउने विषयमा पनि प्रक्रिया अगाडि बढेको उनले बताए। ‘बाटोमा भएका सामान आउने क्रममा छ’, उनले भने, ‘प्राविधिक ल्याएर उपकरण जडान गर्ने हो। एक महिनाभित्र प्राविधिक नेपाल ल्याउन नसके विमानस्थल निर्माणको समय पुनः लम्बिन पनि सक्छ।’

अहिले विमानस्थल निर्माणमा २९ चिनियाँसहित करिब २ सय ७५ कामदारले काम गरिरहेका छन्।

जग्गाको मुआब्जा वितरण अन्तिम चरणमा
विमानस्थलको क्षेत्रफल ८ सय १० विघाभन्दा बढी छ। विमानस्थल निर्माण तथा विस्तारमा मात्रै २३ अर्ब ५९ करोड रुपैयाँ खर्च हुने अनुमान गरिएकाे छ। जसमा अहिलेसम्म विमानस्थल आयोजनाले अधिग्रहण गरेको ९६ प्रतिशत जग्गामा मुआब्जा वितरण गरिसकेकाे छ। अब ४ प्रतिशतमात्रै वितरण गर्न बाँकी रहेका इन्जिनियर अधिकारी बताउँछन्।

‘५ सय विघाभन्दा बढी जग्गामध्ये अब २० देखि २५ विघा जग्गाको मुआब्जा वितरण गर्न बाँकी छ,’ अधिकारीले भने, ‘यसमा पनि २० विघा जग्गाको मुआब्जा वितरण भएपछि मुआब्जा वितरणको काम सकिएको भन्न मिल्छ। तर, अन्तिम चरणको मुआब्जा वितरणको काम भने सहज हुँदो रहेनछ। मुआब्जा वितरण गर्न बाँकी अधिकांश विवादीत जग्गा छन्।’

आयोजनको कार्यालयले अहिलेसम्म २१ अर्ब ७० करोड रुपैयाँभन्दा बढी रकम मुआब्जा वितरणमा खर्च गरिसकेकाे छ। अब १ अर्ब रुपैयाँ हाराहारी रकम मुआब्जामा जाने अधिकारी बताउँछन्।

यो आयोजना सन् २०१५ मा सुरु भई सन् २०१७ को डिसेम्बरमा सम्पन्न हुने अपेक्षा गरिएकोमा उक्त अवधिभित्र नसकिएपछि संशोधित कार्यतालिकाअनुसार ३१ मार्च २०२० मा सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिइएको थियो। उक्त समयमा पनि निर्माण सम्पन्न नभएपछि पुनः समय थप भएको छ। यो आयोजनाको कूल लागत ३० अर्बभन्दा बढी भइसकेको छ।

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको वैकल्पिक अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणमार्फत् दिगो पर्यटन विकास गर्ने लक्ष्यसहित रुपन्देहीको भैरहवास्थित गौतम बुद्ध विमानस्थलको निर्माण थालिएको थियो। विमानस्थलको रनवे ३ हजार मिटरको हुनेछ। साथै विमानस्थलमा अन्तर्राष्ट्रिय भवन, एयरपोर्ट अपरेशन, प्रशासनिक भवन, कन्ट्रोल टावर, अग्नि नियन्त्रण तथा जीवनोद्धार भवनलगायत सञ्चार तथा पथ प्रदर्शक सामग्री जडान गरी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको रूपमा स्तरोन्नति गर्ने उद्देश्य सरकारको छ।

दक्षिण एसियाली पर्यटन पूर्वाधार विकास परियोजनाअन्तर्गत रहेको यो विमानस्थल निर्माणमा एसियाली विकास बैंक एडिबीको सहयोग छ। यो परियोजना कूल ८५.५५७ मिलियन डलरको हो। प्राधिकरणले चिनियाँ कम्पनीसँग आइसिबी-१ का लागि ७८.३ मिलियन डलरमा सन् २०१४ नोभेम्बर १३ मा सम्झौता गरेको थियो। विमानस्थल निर्माणको काम चिनियाँ कम्पनी नर्थ वेस्ट सिभिल एभिएसनले गरिरहेको छ।

सम्बन्धित समाचार

चालु आर्थिक वर्षमै गौतम बुद्ध विमानस्थललाई ‘अन्तर्राष्ट्रिय’ प्रमाणीकरण गरिँदै

गौतम बुद्ध विमानस्थल २०२० भित्र सञ्चालनमा नआउने, कामकाे फेहरिस्त सार्वजनिक गरे मन्त्री भट्टराईले

गौतम बुद्ध विमानस्थल निर्माणको म्याद डिसेम्बरसम्म थपियो

गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलः चीनबाट उपकरण ल्याउने तयारी सुरु

गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थललाई ४ अर्ब ७२ करोड

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।