उफ्फ... बल्ल फुर्सद पाएँ। मेरो नाम मास्क हो। म अहिले निकै व्यस्त छु तर पनि फुर्सदको समय निकालेर यहाँ केही भन्न चाहन्छु। म अहिले विभिन्न रंग , डिजाइन र आकारमा उपलब्ध छु।
अहिले कोरोनाको उच्च जोखिमका कारणले मेरो बजारमा माग भएसँगै अनगिन्ती साथिभाईको विभिन्न रुपमा जन्म भएको छ। म अहिले मार्केटको बलियो अवस्थामा छु किनकी मेरो अहिले उच्च सम्मान र माग छ।
मेरो जन्म १९ औं शताब्दीमा बेलायतबाट भएको थियो। स्वास्थ क्षेत्रका मजदूरहरुले प्रदुषण रोक्न मलाई विशेष प्रयोग गर्दथे। तर अस्पतालमा प्रयोग हुने सर्जिकल मास्कका रुपमा भने १९६० तिर ताइवानमा विकास भएको थियो। सर्जिकल मास्क पहिला बिरामीको मुख र नाकको बेक्टेरिया नसरोस् भन्ने उद्देशले बनाइएको थियो। मेरो प्रयोग र प्रभावकारिता बढ्दै गएपछि म विभिन्न प्रकारमा प्रस्तुत भएँ।
म विशेष गरी प्रदुषण फिल्टर गर्ने र कपडाको ‘लेयर’को हिसाबमा वर्गीकरण गरिएको छु। बजारमा पाइने धेरै जस्तो सस्तो मास्क ‘सिंगल लेयर’को हुन्छ भने मेडिकल स्टोरमा पाउने मास्क तीन लेयर वा उच्च फिल्टर गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। मेरो प्रयोगका आधारमा पनि विभिन्न आकार र डिजाइनमा विकास गरिएको छ। मेरो उच्च गुणस्तर मास्क भनेको ‘एन ९५’ हो। यो वर्तमान बजारमा सार्वधिक रुची गरिएको मास्कमा पर्छ। साथै ‘फिल्टरिङ फेस मास्क’ वा ‘रेस्पिरेटर’ मास्क पनि ‘एन ९५’ सरह गुणस्तर छ।
मेरो प्रयोग भनेको विशेषतः नाक, मुख र चिउडो छोप्न हुन्छ। यसले गर्दा बाहिरको प्रदुषण भित्र जान बर्जित गर्छ। साथै श्वास वा अन्य दुर्गन्धबाट सर्न सक्ने बेक्टेरियाको नाश गर्छ। मलाई प्रयोग गर्दा सकेसम्म सबै मुखको भाग ढाक्दा राम्रो। कपडाको किसिम र पैसाका आधारमा मेरो मूल्य निर्धारण गरिएको हुन्छ। म जति सस्तो पाइन्छु, बजारमा त्यति तपाईंहरु असुरक्षित हुनुहुन्छ।
मलाई प्रयोग गर्दा नियमित रुपमा नाक, मुख र चिउडो छोपिनुपर्छ। प्रयोग गरेको आधारमा धुनुपर्छ र अस्थायी मास्क भए एकपटक लगाएर फोहोर फ्याल्ने डस्टबिनमा सुरक्षित रुपमा फ्याल्नुपर्ने हुन्छ। बहुप्रयोग गर्न सकिएमा नियमित सफाई र घाममा सुकाई प्रयोग गर्नपर्छ।
मेरो प्रयोग गर्ने मानिसहरु अहिले विश्वभर ३ अर्बको हाराहारिमा छन्। २०१९ को डिसेम्बरसम्म पनि मेरो माग खासै थिएन। मलाई धेरैले अवहेलना पनि गर्थे। म अत्यावश्यक भए पनि मेरो आवश्यकता बिलिन हुँदै गएको थियो। श्वास प्रश्वासमा प्रदुषणको समस्या आउँदा मात्र मेरो प्रयोग हुने गर्थ्यो। तर अहिले भने अवस्था फरक छ। कोरोना संक्रमितले जनचेतना पनि ल्याएको छ र मेरो खोजी र प्रयोग बलियो भएको छ।
मेरो प्रयोगले आजकल भने केही मानिसहरुलाई घमण्डी बनाएको छ। मास्क स्वास्थ्यलाई फाइदाभन्दा पनि फेसन हुन पुगेको छ। मास्कको प्रयोग गर्दा धनी र गरिबको भेद जनाउने हर्कत गर्छन्। अन्धकारमा नबस्नु, म जसको मुखमा जसरी बसे पनि उत्तिकै शोभनीय छु र तपाईंहरुलाई सुरक्षित बनाउछु।
मलाई लगाउँदा कोरोना आफूलाई सर्न नदिने गरी केही हदसम्म जोगाउछु। तर मूलतः संक्रमितले लगायो भनेचाहिँ, अरुलाई सार्नबाट जोगाउँछु। त्यसैले मलाई अनिवार्य सबैले लगाउनै पर्छ। मलाई राम्ररी प्रयोग गर्नुभयो भने म श्वास प्रसवास सम्बन्धी दिर्घरोग लाग्नबाट केही तहसम्म बचाउँछु, कोरोनाबाट बचाउँछु। मबाट ढुक्क हुनुहोस्- कोरोना संक्रमित हुने सम्भावनाको ७५-८० प्रतिशतसम्म जोगाउने जिम्मा मेरै भयो। यदि तपाईं संक्रमित व्यक्ति हुनुहुन्छ भने मलाई प्रयोग गर्दा ३०-४० प्रतिशतसम्म अरुलाई सार्नबाट जोगाउनेछु।
मेरो समय सकियो। बल्लबल्ल विश्राम पाएको थिएँ, मेरो मालिकले मलाई समाएर कानमा राख्न लाग्नुभयो। हवस् त बाँकी कुरा फेरि गरौंला धन्यवाद।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।