विदेशमा अवैध बसेका नेपाली अलपत्र, भन्छन्- न हेर्छ सरकार, न त दूतावास

कोरोना अपडेट

निर्मला घिमिरे मंगलबार, चैत २५, २०७६ १९:०४

कुवेतमा अन्य देशका महिला कामदारका साथमा नेपाली महिला कामदार। अन्य देशका कामदार घर फर्कन थालेकाले नेपाली कामदारले पनि आफूहरूलाई सरकारले फर्काउनु पर्ने माग गरेका छन्।

काठमाडौं- कोरोना भाइरस संक्रमण फैलिएसँगै परदेशमा अवैध रुपमा रहँदै आएका नेपाली श्रमिक समस्यामा परेका छन्। मलेसिया र खाडीका विभिन्अन देशमा अवैध रूपमा रहँदै आएका नेपालीहरू समस्यामा परेका हुन्।

कतिपय मुलुकले अवैध तथा वैध सबै श्रमिकहरुका लागि पारिश्रमिक तथा सेवा/सुविधा दिने निर्णय गरिसकेका छन् भने कतिपय मुलुकले अवैध आप्रवासीका लागि राहत प्याकेज ल्याएका छैनन्। यस्तो अवस्थामा विदेशमा ठूलो संख्यामा अवैध रुपमा रहेका नेपाली श्रमिक समस्यामा परेका छन्।

आफूहरु अवैध भएकै कारण गन्तव्य मुलुकस्थित नेपाली दूतावासले पनि गुनासो नसुन्दा आफूहरु भोकभोकै परदेशमा बस्नुपर्ने अवस्था आएको उनीहरुको गुनासो छ।

सरकारले घरेलु कामदारका रुपमा श्रम स्वीकृति लिएर खाडी मुलुक जान प्रतिबन्ध लगाएपछि भारतको बाटो हुँदै अवैध रूपमा गन्तव्य मुलुक पुगेका हजारौँ संख्याका महिला श्रमिकले यतिबेला आफूहरुलाई परदेशमा खानबस्न समेत समस्या भएको बताएका छन्।

काम बन्द भएपछि आफूहरूलाई खानबस्न समेत समस्या भएको र समस्यामा दूतावासले पनि साथ दिन नसक्ने बताएको उनीहरूको गुनासो छ। भारतको बाटो हुँदै कुवेत पुगेका महिला श्रमिकहरू दुई महिनादेखि अलत्र छन्।

कुवेतमा अलपत्र घरेलु श्रमिक
शरणामती-६ झापाकी बबिता बराइली २ महिनादेखि कुवेतमा अलपत्र छन्। घरेलु कामदारका रुपमा कुवेत पुगेकी उनी घरको काम छाडेर त्यहाँको स्थानीय विद्यालयमा काम गर्दै आएकी थिइन्। विभिन्न मुलुकका साथीहरुसँग मिलेर कुवेतमै कोठाभाडामा बस्दै आएको उनले बताएकी छन्।

'फिलिपिन्सलगायत मुलुकका साथीहरु स्वदेश फर्किसकेका छन्। भारतीय साथीहरु पनि फर्कने तरखरमा छन्,' उनले भनिन् ‘कुवेतले अवैध आप्रवासीहरुलाई धमाधम स्वदेश फर्काउन सुरु गरेको छ। सबै देशले आफ्ना नागरिकहरुलाई लगिरहेका छन्। नेपाल सरकारले भने आफ्ना नागरिकहरुको बेवास्ता गरिरहेको छ।’

दुई महिनादेखि काम पनि नपाएकाले अब कोठाभाडा कसरी तिर्ने र के खाने भन्ने चिन्ताले पिरोल्न थालेको उनको भनाइ छ। 'कहिलेकाहीँ साथीसँग मिलेर गुजारा गरिरहेका छौं,' ‘दूतावासमा फोन गर्‍यो। तपाईं भारत हुँदै आउनु भएकाले हामी केही गर्न सक्दैनौँ भन्छ। भारत हुँदै आउने हामी चाहिँ नेपाली नै होइन?, यस्तो परिस्थितिमा दूतावासले सहयोग नगर्ने भए दूतावास केका लागि?’

बबिताजस्तै झापा शनिश्चरेकी लक्ष्मी माझी पनि अलपत्र छन्। कुवेत लकडाउन छ। बाहिर कतै हिड्न 'अकामा' छैन। प्रहरीले समात्यो भने कति समय जेल बस्नुपर्ने भन्ने चिन्ता छ।

'न पैसा छ, न खानेकुरा। चिनजानका साथीहरुसँग मागेर केही छाक टारिरहेका छौं,' उनले दुखेसो सुनाइन्, 'कहिले भोकै पनि बस्नपर्ने अवस्था छ।'

उनीहरुजस्ता थुप्रै नेपाली महिलाहरु कुवेतमा अलपत्र छन्। 'देश फर्किन पाइँदैन। कुवेतमा खान पाइँदैन। यसरी कति दिन बाँचिन्छ? सरकारले हाम्रो कुरा सुनोस्। हामी नेपाल फर्किन चाहान्छौँ,’ उनले भनिन्।

कुवेत सरकारले अवैध रुपमा रहँदै आएका आप्रवासीलाई स्वदेश फिर्तीका लागि बाटो खुल्ला गरिसकेको छ।अवैध रुपमा रहेर काम गर्दै आएका फिलिपिन्स, पाकिस्तान, इजिप्ट, म्यानमार, थाइल्याण्ड, भारतलगायतका नागरिकलाई सम्बन्धित मुलुकले स्वदेश फर्काउन सुरु गरेका छन्। नेपाल सरकारले भने नेपालीहरुलाई पनि सम्बन्धित गन्तव्य मुलुकमा सुरक्षित रहन आग्रह गरिरहेको छ।

अवैध रूपमा बसेका श्रमिकलाई तत्काल उद्धार गर्ने विषयमा कुनै छलफल तथा तयारी नरहेको कुवेतस्थित नेपाली दूतावासले बताएको छ। 'कुवेत सरकारले कुनै सेवासुविधा उपलब्ध नगराउने र दूतावासले पनि अवैध रूपमा बसेकालाई तत्काल उद्धार तथा सहयोग गर्न सक्ने अवस्था छैन,' दूतावासकी द्वितीय सचिव जानकी ओझाले भनिन्। उनका अनुसार कुवेत सरकारको नियमअनुसार अवैध रूपमा बसेका आप्रवासीलाई स्वदेश फर्काउन सुरु भए अवैध नेपाली पनि स्वदेश फर्कन पाउनेछन्।

विदेशका नेपालीको समस्यामा सरकारले सहजीकरण गरिरहेको छ : प्रधानमन्त्री ओली
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले मंगलबार देशबासीका नाममा सम्बोधन गर्दै सबै नागरिकलाई यथास्थानमा सुरक्षित रहन सुझाएका छन्। आफूले नेपाली श्रमिकका गन्तव्य मुलुकका समकक्षीसँग टेलीफोनवार्ता गरी नेपालीबारे चासो लिएको प्रधानमन्त्री ओलीले बताएका छन्।

सम्बोधनमा प्रधानमन्त्री ओलीले भने, ‘यो विश्वव्यापी संकटको घडीमा लाखौँको संख्यामा विदेशमा रहेका नेपाली‍ आफ्नो स्वास्थ्य सुरक्षा, रोजगारी, पढाइ वा समग्र भविष्यलाई लिएर चिन्तित हुनुहुन्छ। यो परि‍स्थितिमा सरकारको साथ सहयोग र सहानुभूति छ। यसबारे स्वयम् राष्ट्रपतिज्यूले दूतावासमार्फत् चासो लिइराख्नुभएको छ।’

विदेशमा रहेका नेपालीको समस्यामाथि परराष्ट्र मन्त्रालयले समन्वय र सहजीकरण गरिरहेको प्रधानमन्त्री ओलीले बताए। आपत्तकालीन अवस्था भएकाले सबै राष्ट्रले आफ्नो शरणभित्र रहेका सबै नागरिकको सुरक्षा गर्नुपर्ने दायित्व रहेकाले विदेशमा रहेका सबै नेपालीलाई यथास्थानमा सुरक्षित रहन प्रधानमन्त्री ओलीले आग्रह गरे।

समस्याको सम्बोधनका लागि सम्बन्धित देशस्थित नेपाली दूतावासले सक्रिय रुपमा सहयोग पुर्‍याइरहेको प्रधानमन्त्री ओलीको दाबी छ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।