काठमाडौं- नेपालले पहिलोपटक आयोजना गर्न लागिएको ‘सगरमाथा संवाद’को पूर्वअभ्यासस्वरुप सगरमाथा राष्ट्रिय संवादको आयोजना गरिएको छ। परराष्ट्र मन्त्रालयले आइतबार राजधानीमा आयोजना गरेको सगरमाथा राष्ट्रिय संवादको उपप्रधान एवं रक्षा मन्त्री इश्वर पोखरेले उद्घाटन गरे। जलवायु परिवर्तनलाई विषय बनाएर गर्न लागिएको सगरमाथा संवाद चैत २० देखि २२ गतेसम्म हुँदैछ।
‘जलवायु परिवर्तन, पर्वतीय वातावरण तथा मानव जातिको भविष्य’ नाम दिइएको सगरमाथा संवादको पहिलो संस्करणमा सरकारले २० देशका कार्यकारी प्रमुखलाई निम्ता गरेको छ । जसमा रुसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनदेखि चिनियाँ प्रधानमन्त्री ली खछियाङ तथा भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसम्म छन्। परराष्ट्र मन्त्रालयको पहलमा हुन लागेको संवादमा विज्ञसहित करिब एक सय ५० अन्तर्राष्ट्रिय सरोकारवालालाई निमन्त्रणा गरिएको छ।
सगरमाथा संवादको तयारीस्वरुप आइतबार गरिएको राष्ट्रिय संवादमा विभिन्न विज्ञसहित विभिन्न सत्रमा छलफल भए । विभिन्न ५ सत्रमा भएको बहसमा करिब २० जना विज्ञले छलफल गरे ।
'अनुकूलन,लचिलोपन र जीविका' सत्रमा राष्ट्रिय सभाका सदस्य बिमलाराज पौडेल, जलस्रोत विज्ञ मधुकर उपाध्याय, नेपाल उद्योग परिसंघका अध्यक्ष हरिभक्त शर्मा, वातावरण विज्ञ मदन परियारले बहस गरे भने राष्ट्रिय प्रकोप न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणका कार्यकारी अधिकृत अनिलक पोखरेलले त्यसको सहजीकरण गरे।
त्यस्तै 'हरित अर्थतन्त्र र उर्जा' विषयको सत्रमा अर्थविद स्वर्णिम वाग्ले, नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघकी अध्यक्ष भवानी राणा, राष्ट्रिय योजना आयोगका पूर्व उपाध्यक्ष दिनेश देवकोटा र वातावरणीय अर्थशास्त्री मणि नेपालले बहस गरे । बहसको सहजीकरण पत्रकार कुन्द दीक्षितले गरे।
तेस्रो सत्र 'परिवर्तनकारी समाधान' विषयको सत्रमा सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीश आनन्दमोहन भट्टराई, प्रधानमन्त्रीका मुख्य सल्लाहाकार विष्णु रिमाल र प्रधाध्यापक रामप्रसाद चौधरीले बहस गरे भने त्यसको सहजीकरण कूटनीतिज्ञ निश्चलनाथ पान्डेले गरे।
'विश्वव्यापी साझेदारी र क्षेत्रीय सहकार्य' विषयको चौथो सत्रमा प्रधानमन्त्रीका परराष्ट्र सल्लाहाकार राजन भट्टराई, आइयूसीएनका उपाध्यक्ष माधव कार्की, वातावरणविद नेत्र तिमिल्सेना र युवा वातावरण अभियान्ता श्रेया केसीले बहस गरे । बहसको सहजीकरण परराष्ट्र सचिव शंकरदास बैरागीले गरे।
त्यस्तै तापक्रम वृद्धिलाई १.५ डिग्री सेल्सियसभन्दा माथि जान नदिने महत्वाकांक्षी योजनाबारेको सत्रमा वन मन्त्रालयका सचिव विश्वनाथ वली, पूर्व परराष्ट्र सचिव दुर्गाप्रसाद भट्टराई, पत्रकार कणकमणि दीक्षित र वरिष्ठ मौसदमविद अर्चना श्रेष्ठले बहस गरे। सहजीकरण भने वातावरणविद मञ्जित ढकालले गरे।
कार्यक्रममा परराष्ट्रमन्त्री प्रदीपकुमार ज्ञवालीले प्रत्येक दुई वर्षमा आयोजना गरिने पहिलो संस्करणको संवादको औचित्य, महत्व र आवश्यकताबारे जानकारी दिँदै त्यसमा नेपालले समेत सामना गर्नु परिरहेका वातावरणीय, सामाजिक, आर्थिक, सांस्कृतिक, प्राविधिक, जनजीवनलगायत विश्वव्यापी चासोका मामला एवं समस्याबारे सघन छलफल गरिने बताए।
मुलुकलाई अतिकम विकसित राष्ट्रको सूचीबाट चाँडोभन्दा चाँडो बाहिर निकाल्न सबैको साझा प्रयास जरुरी भएको बताउँदै उनले दिगो विकासका लक्ष्यलाई आत्मसात् गर्दै सन् २०२२ सम्ममा विकासशील राष्ट्रमा स्तरोन्नति गर्ने लक्ष्य भेट्नुपर्ने बताए ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।