कैलाश मानसरोवर पृथ्वीको स्वर्गको रुपमा परिचित छ। भगवान् शिवको बासस्थानको रुपमा रहेको कैलाश समुद्र सतहबाट ६ हजार ६ सय ३८ मिटरको उचाइमा अवस्थित छ।
चीनको तिब्बतमा अवस्थित कैलाश मानसरोवर ४ हजार ५ सय ९० मिटरको उचाइमा पर्छ।
नेपाल, भारत, जर्मन, रसिया र युक्रेन लगायत संसारभरका हजारौं भक्तजनहरु कैलाश मानसरोवरको दर्शनका लागि जाने गरेका छन्। हिन्दु, बौद्ध, जैन लगायत विभिन्न समुदायका धर्मालम्बीहरुको आस्थाको धरोहरको रुपमा रहेको कैलाश मानसरोवरको दर्शन गर्नाले जिन्दगीमा जानेर वा नजानेर गरेका सबै पापहरु मेटिने र शरीरमा भएका सबै रोगहरुबाट मुक्ति पाइने धार्मिक विश्वास छ।
हिन्दुहरुको पवित्र धर्म ग्रन्थ रामायणमा गरिएको बयान अनुसार मानसरोवरमा स्नान गर्ने र कैलाशको परिक्रमा गर्ने व्यक्ति सिधै ब्रह्मलोकमा पुग्न सक्छ भन्ने आम विश्वास छ।
मानसरोवरको पानीलाई स्पर्श मात्रै गर्न सके पनि मोक्ष प्राप्ति हुन्छ भन्ने मानिन्छ। यही मान्यताका कारण जिन्दगीमा एक पटक कैलाश मानसरोवरको दर्शन गर्नु आवश्यक छ भन्ने हिन्दु मान्यता रहेको छ।
कैलाश मानसरोवरमा पुग्ने जो कसैको इच्छा हुन सक्छ। तर, पुग्न त्यति सहज भने छैन।
आफूसँग मन भएर मात्रै कैलाश मानसरोवरको यात्रा गर्न कठिन छ। त्यसका लागि धन पनि चाहिन्छ। मन र धन भयो भने पनि स्वास्थ्य र मौसमको साथ पनि जरुरी छ। मौसममा भइरहने फेरबदलका कारण यात्रा प्रभावित हुने सम्भावना धेरै रहन्छ।
कैलाश मानसरोवरको यात्राका लागि भक्तजनहरुले पछिल्लो वर्षहरुमा नेपालकै रुट प्रयोग गर्ने गरेका छन्। पश्चिम नेपालको प्रमुख सहर नेपालगन्जबाट हुम्लाको सिमिकोट रुट निक्कै चल्तीमा आउन थालेको छ।
नेपालगन्जमा रहेको होटेल सिद्धार्थले कैलाश मानसरोवरको यात्रामा जाने भक्तजनहरुको विशेष सुविधाहरु उपलब्ध गराउँदै आएको छ।
भारतका विभिन्न सहरबाट काठमान्डौ हुँदै नेपालगन्ज पुग्ने अधिकांश भक्तजन नेपालगन्जको होटेल सिद्धार्थमा एक रात बिताएर नेपालगन्जबाट करिब ४५ मिनेटको हवाइ उडानबाट सिमिकोट पुग्ने गर्छन्।
सिमिकोटबाट करिब २० मिनेटको उडानपछि हिल्सा पुग्न सकिन्छ। हिल्सा चीनको सीमावर्ती क्षेत्रमा पर्छ। हुम्ला जिल्लामा पर्ने हिल्सा कर्णाली नदीको किनारा हो।
ताक्लाकोट समुद्र सतहबाट धेरै उचाइमा पर्ने हिमाली क्षेत्र भएकाले त्यहाँ पुग्ने यात्रुलाई हाई अल्टिच्युट अर्थात् लेक जाग्न लाग्ने समस्या देखिन्छ। त्यसका लागि एक दिन ताक्लाकोटमा आराम गरेर मौसममा अनुसार आफूलाई अभ्यस्त पारेपछि मात्रै अगाडिको यात्रा प्रारम्भ गर्नुपर्छ।
कैलाश एउटा हिमाल हो भने मानसरोबर ताल। मानसरोवर तालमा स्नान गरी र कैलाशको परिक्रमा गर्न सके जीवनमा मुक्ति प्राप्त हुन्छ भन्ने मान्यता छ। कैलाशको यात्राका सबैभन्दा उपयुक्त समय बैसाखदेखि असारसम्म हो।
पछिल्ला वर्षहरुमा असोजसम्म पनि भक्तजनहरु त्यहाँ पुग्ने गरेका छन्। भगवान् शिव कैलाशमा बस्ने र मानसरोवरमा सपरिवार स्नान गर्ने गरेको धार्मिक विश्वास छ। भारतको कर्नाटका, केरल, आन्ध्रप्रदेश, गुजरात, मध्यप्रदेश, महाराष्ट्रका धेरै भक्तजनहरु कैलाश मानसरोवरको यात्रामा जाने गरेका छन्।
चिनियाँ क्षेत्रमा पर्ने हिल्सामा इमिग्रेशन क्रलियर गरेपछि करिब ४० मिनेटको बस यात्रापछि ताक्लाकोट पुग्न सकिन्छ। ताक्लाकोटबाट करिब एक घन्टाको यात्रापछि मानसरोवर तालमा पुग्न सकिन्छ। मानसरोवर तालदेखि करिब २० मिनेटको बस यात्रापछि यमद्वार पुन सकिन्छ। हिँड्न नसक्ने बिरामी तथा वृद्धवृद्धाहरुले यमद्वारबाटै कैलाशको दर्शन गरेर फर्कन्छन् भने हिँड्न सक्नेहरु पैदल तथा घोडा हुँदै कैलाशको बेस क्याम्प अर्थात् दार्चेन पुग्छन्।
दार्चेनबाट ७ किमि यात्रा गरेर भ्याली अफ गड अर्थात् तारबुच्चे पुग्न सकिन्छ। तारबुच्चे ६/७ किलोमिटर यात्रा गरेपछि डेरापुकमा पुग्न सकिन्छ। अधिकांश भक्तजनहरु डेरापुकमा बास बस्छन्। डेरापुक समुद्री सतहबाट करिब ४ हजार ९ सय मिटरको उचाइमा पर्छ। डेरापुकबाट करिब २२ किलोमिटरको यात्रापछि जजुलपुक पुग्न सकिन्छ। जजुलपुकबाट ५ किलोमिटर पैदल त्यसपछि गाडीमा १५ मिनेटको यात्रापछि तारचेन पुग्न सकिन्छ।
तारचेन पुगेसँगै कैलाश परिक्रमा पूरा हुन्छ। ३ दिनको करिब ५३ किलोमिटर लामो यात्रा पूरा भएसँगै कैलाश मानसरोवरको यात्रा पूरा हुन्छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1749826086.png)
