नेपालगन्ज- २०७४ साउन २९ गते बाँकेको लालपुर गाउँमा बाढी पस्यो। बाढीले लालपुर गाउँका दुई दर्जन घर भत्किए। घर भत्किएर च्यापिदा कमीलालका तीनजना छोरीको ज्यान गयो। बाढीको पानीले डुबेको लालपुर गाउँ ठूलो शोकमा डुब्यो।
_x000D_
_x000D_
तीन–तीन जना छोरी एकै पटक गुमाउँदा कमीलाल सन्तानविहीन मात्रै भएनन्, उनको खुशी र भविष्यमाथि नै ठूलो वज्रपात आइपर्यो।
_x000D_
_x000D_
तीन जना छोरी, बस्ने घर र खाद्यान्न सहितका सामाग्री एकसाथ गुमाएका कमीलालले दिवंगत छोरीको काजक्रिया सम्म पनि समयमा गर्न सकेनन्। थारू समुदायमा कुल देवता राख्ने र मान्छे बस्ने घर नहुँदासम्म काजक्रिया गर्नु हुँदैन भन्ने मान्यताले कमीलाल निकै दुःखी भए। तर उनीसँग त्यस्तो पीडादायी क्षणको सामना गर्नुको कुनै विकल्प थिएन। कमीलालको पीडामा मलमपट्टी लगाएर सहयोग गर्न धेरै सहयोगी हात अगाडि बढे।
_x000D_
_x000D_
आफन्त, छिमेकी, नेपाली सेना, विभिन्न संघसंस्था र सरकारले कमीलाललाई सहयोग गरे। केही समय सहयोगको ओइरो नै लाग्यो। कसैले खाद्यान्न दिए, कसैले कपडा दिए भने कसैले नगद सहयोग गरे। नेपाली सेनाका जवानले उनको भत्किएको घरका सामान निकालिदिए। त्रिपालको सानो घर पनि बनाइदिए। केही समयपछि छिमेकीले ओत लाग्न मिल्ने गरी कच्ची घर बनाई दिए।
_x000D_
_x000D_
घर बनेपछि कमीलालले घरमा कूलदेव स्थापना गरे। तीनजना छोरीको काजक्रिया गरे। सन्तान वियोगको पीडा विस्तारै कम हुँदै गयो। कमीलाल र उनकी श्रीमती नयाँ आशा र उत्साहका साथ जीवन अगाडि बढाउँदै गए। दाताको सहयोगकै कारण कमीलालले घरमा नै सानो पसल खोले। उनीहरुको जीवनले विस्तारै लय पक्रन थाल्यो। एकसाथ तीन छोरी गुमाएका कमीलालकी श्रीमती फुलकुमारी गर्भवती भईन्। श्रीमती गर्भवती भएपछि सन्तानविहीन हुनुको पीडा कम हँुदै गयो। दिन बित्दै गए।
_x000D_
_x000D_
_x000D_
_x000D_
फुलकुमारीलाई प्रसुति व्यथाले च्याप्यो। कमीलालले एम्बुलेन्समा राखेर फुलकुमारीलाई गाउँकै हेल्थपोष्ट पुर्याए। फुलकुमारीको पेटमा दुई सन्तान भएकाले जति सक्यो छिटो गरी भेरी अञ्चल अस्पताल पुर्याउन हेल्थपोष्टका स्वास्थ्यकर्मीले सल्लाह दिए। असोज ७ गते बिहान फुलकुमारीले अप्रेसन बिनै जुम्ल्याहा बच्चा जन्माइन्। छोरा र छोरी।
_x000D_
_x000D_
कमीलाल र फुलकुमारीको जीवनमा फेरि नयाँ आशा र उत्साह थपियो। जुम्ल्याहा बच्चा जन्मिएपछि कमीलाल र फुलकुमारी मख्ख छन्। कमीलालले खुसी व्यक्त गर्दै भने ‘भगवानले कहिले पीडा त कहिले खुशी दिँदा रहेछन्।
_x000D_
_x000D_
मेरो पीडालाई हेरेर भगवानले मलाई एकसाथ दुई बच्चा दिनुभयो। म निक्कै खुशी छु। फुलकुमारी पनि धेरै खुशी छिन्। जुम्ल्याहा बच्चामध्ये छोरा स्वस्थ छ। छोरीको स्वास्थ्यमा केही समस्या देखिएका कारण आइसियुमा राखेको छु। नर्सले भोलिसम्म राख्नुपर्छ भनेका छन्।
_x000D_
_x000D_
दुई दिन अस्पतालमा बसेर कमीलाल र फुल कुमारी जुम्ल्याहा बच्चा लिएर घर फर्किएका छन्। घर फर्कनासाथ उनीहरूमा जुम्ल्याहा बच्चालाई कसरी सुरक्षित रुपमा हुर्काउने भन्ने चुनौती थपिएको छ। सरकारले घर बनाउन ३ लाख ५० हजार रुपैयाँ दिने भनेर घोषणा त गरेको छ। तर एक वर्ष बितिसके पनि अहिलेसम्म उनका हातमा उक्त पैसा परेको छैन। सरकारले पैसा दिएपछि घर बनाउँला भनेर पर्खिएका कमीलाल र फुलकुमारीको परिवार अहिले पनि असुरक्षित र जोखिमपूर्ण घरमा नै बस्न विवश छन्।
_x000D_
_x000D_
पुरानो घर अहिलेको काम चलाउ घरभन्दा बलियो थियो। तैपनि बाढीले भत्काई दियो। नयाँ घर पुरानो घरभन्दा निकै कमजोर छ। फेरि बाढी आयो भने कसरी बाचौंला। जुम्ल्याहा बच्चा कसरी जोगाउने होला भन्ने चिन्ता अझै उस्तै छ।
_x000D_
_x000D_
राप्ती नदीको किनारामा रहेको कमीलालको गाउँ बाढीको उच्च जोखिममा छ। जोखिमबाट बचाउन सरकारले कुनै ठोस योजना ल्याएको छैन।
_x000D_
_x000D_
यस वर्ष साउन–भदौमा बाढीमा नआएका कारण हालसम्म कुनै समस्या भएको छैन। छिमेकीको सहयोगमा बनेको कमीलालको घर कच्ची मात्रै छैन, घरमा प्रयोग गरिएका खाँबा काचो सिसौका छन्। मोटोमा गाडिएका काँचो सिसौका खाँबा माटो र पानीबाट छिट्टै सड्ने भएकाले कुनै पनि बेला भत्कन सक्ने जोखिम छ।
_x000D_
_x000D_
कमीलाल आफ्नो घरमा सिसौको सट्टा खयरका अलि बलिया खाँबा हाल्न चाहान्थे। तर, उनले खयरका खाँबा गाउँमा पाउन सकेनन्। गाउँको सामुदायिक वनबाट खयर पाउने आशा गरेपनि तत्काल सामुदायिक वनले कमीलाललाई खयरका खाँबा दिन सकेन। बाढीपछि कमीलाललाई सहयोग गर्न विभिन्न संघसंस्था उनको गाउँ पुगे।
_x000D_
_x000D_
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले गाउँमा नै पुगेर राहात वितरण गरे। केही रकम पनि संकलन त भएको थियो तर सुरक्षित घर बनाउन सो रकम पर्याप्त थिएन। सुरक्षित घर बनाउन प्राविधिक एवम् आर्थिक रुपमा सहयोग गर्ने सरकारी तथा गैह्रसरकारी संघसस्थाको खोजीमा छन्।
_x000D_
_x000D_
_x000D_
_x000D_
_x000D_
_x000D_
गाउँमा कमीलाल लगायत करीब एक सय परिवार छन्। उनीहरु सबैका घर कच्ची र असुरक्षित छन्। साेही दिन अाएको बाढीले दुई दर्जन घरपरिवार विस्थापित भएका थिए, सबैको घर बन्न सकेको छैन। २ कठ्ठा जग्गा मात्रै भएका कमीलाल मजदुरी गरेर जीविका चलाउँदै आएका छन्। ‘कमाइजति दैनिक हुने खानपानमा नै सकिन्छ, जुम्ल्याहा बच्चा छन्, घर बनाउन सकिएन’ दुःखमिश्रित स्वरमा कमीलालले भने।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
