एजेन्सी - विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्युएचओ)का अनुसार विश्वभर १० करोडभन्दा धेरै महिला गर्भनिरोधक चक्की (पिल्स) सेवन गर्छन ।
_x000D_
_x000D_
सन् १९६० को दशकमा गर्भनिरोधक पिल्सको सुरुवात भएदेखि नै यसको प्रयोग गर्दा हुने फरक फरक नकारात्मक प्रभाव (साइड इफेक्ट) देखिने गरेका छन् । केही समयअघि मात्र युरोपेली राष्ट्र डेनमार्कमा गरिएको एउटा अध्ययनले पिल्सको उपयोग गर्दा अवसाद (डिप्रेसन) हुने जोखिम बढ्छ ।
_x000D_
_x000D_
डेनमार्कका अध्ययनकर्ताहरूले करिब १० लाख महिलाको मेडिकल रेकर्डको अध्ययन गरेका थिए । १५ देखि ३४ वर्ष उमेर समूहका ती महिलामा पिल्स खानुअघि डिप्रेसनका कुनै पनि लक्षण देखिएका थिएनन् ।
_x000D_
_x000D_
गर्भनिरोधक पिल्स खाने महिलाहरूले पछि डिप्रेसनको उपचारका लागि औषधि खानु परेको वा अस्पतालमै भर्ना हुनु परेको अध्ययनकर्ताहरूले पत्ता लगाएका थिए । यो अध्ययनलाई सञ्चारमाध्यममा ‘गर्भनिरोधक पिल्स खानुहुन्छ भने डिप्रेसनका लागि तयार हुनुहोस्’ वा ‘गर्भनिरोधक पिल्स खानेमध्ये ७० प्रतिशत महिला डिप्रेसनको सिकार’ जस्ता शीर्षकमा निकै सनसनीपूर्ण समाचारका रुपमा प्रस्तुत पनि गरियो ।
_x000D_
_x000D_
युनिभर्सिटी अफ एबरडिनमा प्राइमरी केयरका प्रोफेसर फिल ह्यानफोर्डका अनुसार गर्भनिरोधक पिल्स र डिप्रेसनबीच त्यति गहिरो सम्बन्ध छैन जति सञ्चारमाध्यममा प्रचार भइरहेको छ ।
_x000D_
_x000D_
‘अत्यन्त न्यून मात्र असर पर्छ,’ उनी भन्छन् । उनी गर्भनिरोधक पिल्स प्रयोग नगर्ने सय महिलामध्ये बर्सेनि १.७ महिला डिप्रेसनग्रस्त हुने बताउँछन् । उनका अनुसार गर्भनिरोधक पिल्स सेवन गर्ने सय महिलामध्ये २ दशमलव २ महिलामात्र डिप्रेसनग्रस्त हुन्छन् ।
_x000D_
_x000D_
प्रोफेसर ह्यानफोर्डका अनुसार ० दशमलव ५ प्रतिशतको यो अन्तर कुनै ठूलो होइन । अर्थात् गर्भनिरोधक पिल्स सेवन गर्ने २ सय महिलामा एक जनामात्र धेरै ।
_x000D_
उनी के मान्छन् भने गर्भनिरोधक पिल्स सेवन गर्ने महिला डिप्रेसनग्रस्त हुने अन्य कुनै कारण हुन सक्छन् ।
_x000D_
_x000D_
उनी भन्छन्, ‘गर्भनिरोधक पिल्स सेवन गरिरहेका महिलाको आफ्नो पति वा पार्टनरसँग सम्बन्ध टुटेको हुन सक्छ, जसले गर्दा उनी डिप्रेसनग्रस्त हुन सक्छिन् ।’
_x000D_
गर्भनिरोधक पिल्स सेवनबाट डिप्रेसनग्रस्त हुने जोखिम मात्र हुँदैन । यसको सेवनबाट रगत जम्ने जोखिम पनि हुन्छ, जुन घातक हुनसक्छ ।
_x000D_
_x000D_
गर्भनिरोधक पिल्स सेवनका यी नकारात्मक असरको बेवास्ता गरे स्थिति निकै बिग्रन पनि सक्छ ।
_x000D_
_x000D_
बर्लिनस्थित हार्डिङ सेन्टर फर रिस्क लिटरेसीका निर्देशक जर्ड गिगेरेनजर भन्छन्, ‘बेलायतीहरू गर्भनिरोधक पिल्स सेवन गर्न डराउँछन् । त्यहाँ सन् १९६० देखि नै गर्भनिरोधक पिल्स सेवन गर्ने महिलाहरू यसबाट रगत जम्ने वा थ्रोम्बोसिस हुन सक्छ भनेर चिन्तित हुन्छन् ।’
_x000D_
_x000D_
एउटा अध्ययनअनुसार अहिले प्रयोग गरिने तेस्रो पुस्ताको गर्भनिरोधक पिल्स सेवनबाट थ्रोम्बोसिसको जोखिम दुई गुणा बढ्छ । धमनी वा शिरामा रगत जम्ने रोगलाई थ्रोम्बोसिस भनिन्छ ।
_x000D_
_x000D_
तर सबैभन्दा महत्वपूर्ण प्रश्न हो– गर्भनिरोधक पिल्स सेवनबाट महिलाको स्वास्थ्यमा कति जोखिम उत्पन्न हुन्छ र यसबाट महिला कति सावधान हुनुपर्छ ? केही समयअघि बेलायतको गार्डियन वेबसाइटले युवा महिलामाथि एउटा सर्ट फिल्म निर्माण गरेको थियो, जसको मृत्यु रगत जमेर (थ्रोम्बोसिसबाट) भएको थियो । ती सबै महिला हर्मोनल वा गर्भनिरोधक पिल्स सेवन गरिरहेका थिए ।
_x000D_
_x000D_
सर्ट फिल्ममा महिलाले गर्भनिरोधक पिल्सबाट हुने मृत्यु वा जोखिमबारे राम्रोसँग बुझे भने त्यस्ता पिल्स सेवन गर्दैनन् भनेर दाबी गरिएको थियो । ‘गर्भनिरोधक पिल्स सेवन गर्ने १० हजारमध्ये केही महिलाको मृत्यु हुन्छ भन्ने भनाइ पूर्ण रुपमा सही होइन,’ फ्याकल्टी अफ सेक्सुअल एन्ड रिप्रोडक्टिभ हेल्थकेयरका उपनिर्देशक डाक्टर सारा हार्डम्यान भन्छिन्, ‘१० हजारमध्ये ५ देखि १२ जना महिलाले रगत जम्ने गुनासो गर्छन् तर ती सबैको मृत्यु हुँदैन । थ्रोम्बोसिसबाट सय महिलामध्ये एक जनाको मृत्यु हुन्छ ।’
_x000D_
_x000D_
उनका अनुसार प्रति १० लाख महिलामध्ये गर्भनिरोधक पिल्सका कारण थ्रोम्बोसिस भएर ३ देखि १० जनासम्मको मात्र मृत्यु हुन्छ ।
_x000D_
_x000D_
यसको अर्को पक्ष के हो भने गर्भनिरोधक पिल्स सेवन नगर्दा गर्भवती हुने सम्भावना बढ्छ र गर्भावस्थामा रगत जम्ने वा थ्रोम्बोसिस हुने सम्भावना कैयौ गुणा बढ्छ ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
