काठमाडौं– परराष्ट्रमन्त्री नारायणप्रकाश साउँदले मन्त्रिपरिषद्को निर्णय अनुसार ६० लाख पासपोर्ट छपाई गर्न लागिएको जनाएका छन्। पासपोर्टको अभाव हुन नदिनका लागि सरकारले ५ वर्षको अवधिका लागि ६० लाख पासपोर्ट छाप्ने निर्णय गरिएको बताएका छन्। सोमबार प्रतिनिधि सभा अन्तर्गतको अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध र पर्यटन समितिमा बोल्दै उक्त कुरा बताएका हुन्।
समितिको बैठकलाई सम्बोधन गर्दै परराष्ट्रमन्त्री साउँदले भने, ‘पासपोर्टको कुरालाई नियमित गर्नका लागि सरकार संवेदनशील छ। थप पासपोर्ट खरिदका लागि सरकारले तयारी गरिरहेको छ। यसको छपाई र व्यवस्थापनका लागि मन्त्रिपरिषद्को बैठकबाट ६० लाख पासपोर्ट छाप्ने निर्णय भइसकेको छ। केही दिनमा टेन्टर आह्वान हुन्छ।’
उनले युवा जनशक्तिहरु फेसनको रुपमा विदेश जान थालेको बताउँदै श्रममुलुकमासमेत अर्थतन्त्रको संकट चुलिँदै गएकाले यसबारे संवेदनशील भएर मात्रै जानुपर्ने सुझाव दिए। उनले ३३ वटा राजदूतावास र नियोगहरु रहेको र केहीमा राजदूत अभाव भएकोसमेत बताए।
सांसदहरुको प्रश्न : राजदूत कहिले नियुक्त हुन्छन्?
समितिको बैठककमा सांसदहरुले राजदूत नियुक्ति कहिलेबाट हुन्छ भन्दै प्रश्न गरेका थिए। हाल विभिन्न सात वटा देशमा राजदूतहरु नभएको भन्दै उनीहरुको नियुक्तिबारे सांसदहरुले जिज्ञासा राखेका हुन्।
प्रतिनिधि सभा सदस्य एवम् पूर्व परराष्ट्रमन्त्री नारायण खड्काले भने, ‘अहिले सातवटा राजदूतहरु खाली छन्। त्यहाँ तत्काल नियुक्ति गर्नुपर्ने आवश्यकता छ। हाम्रो घरेलु राजनीति नै अस्थिर छ। प्रधानमन्त्रीको भ्रमणमासमेत शंका गरिन्छ। राष्ट्रिय मुद्दामा किन हामी एक हुन सक्दैनौं? नीति गत र प्रशासनिक गरि परराष्ट्र मन्त्रालयमा दुईवटा सचिवसमेत आवश्यक हुन्छ।’ उनले आफू परराष्ट्रमन्त्री हुँदाको बखत टर्कीमा राजदूतावास खोल्ने प्रक्रिया अघि बढेकोमा अहिले त्यो प्रक्रिया के भइरहेको छ भन्दै प्रश्न गरे।
त्यसैगरी सांसद एकनाथ ढकालले राजदूतमा योग्य उम्मेद्वारहरुलाई नियुक्त गर्नुपर्नेमा जोड दिए। उनले भने, ‘राजदूत नियुक्तिमा भागबण्डा गरिनु हुँदैन। योग्य व्यक्ति नै राजदूतमा नियुक्त गरियोस्। दूतावास खाली नराखियोस्।’ सांसद भीमप्रसाद आचार्यले राजदूत नियुक्तिमा किन ढिलो भएको भन्दै सरकारसँग कारण मागे। सांसद देवीप्रकाश भट्टचन्दले परराष्ट्रमा कार्यरत कर्मचारीलाई नै राजदूत बनाउनुपर्ने बताए।
एमसीसी र बीआरईबारे सरकारको धारणा माग
समितिको बैठकमा राप्रपा सांसद धवल शमशेर जबराले अमेरिकी परियोजना एमसीसी कार्यान्वयन र चिनियाँ परियोजना बीआरआईबारे सकारको धारणा माग गरे। उनले भने, ‘एमसीसीको कार्यान्वयनको अवस्था के छ? चाइनाको बीआरआईको कुरा पनि उठिरहेको छ। सरकारले यस विषयमा अनुमोदन गरेको छ कि छैन?’
उनले अन्तराष्ट्रिय कम्पनीले लिएका थुप्रै योजनाहरु अधुरा र अलपत्र भएको भन्दै त्यसतर्फ ध्यान दिनसचेत गराए। त्यसैगरी राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सांसद शिशिर खनालले पोखरा विमानस्थल निर्माण बीआरआई प्रोजेक्टबाट बनेको हो कि हैन भन्ने प्रश्न गरे।
रुसी सेनामा नेपाली युवा भर्ती र अग्निपथको विषय के हो?
समितिका सांसदहरुले रुस–युक्रेन युद्धमा रुसका तर्फबाट लड्न रुसी सेनामा नेपाली युवारु भर्ती भइरहेको भन्ने समाचारका विषयमा परराष्ट्र मन्त्रालयको आधिकारिक धारणा माग गरे। सांसद प्रेम सुवालले विदेशी सेनामा नेपाली युवा सहभागी भएको, निजी सेनामा गइरहेको र रुसी सेनामा सहभागी भएर युक्रेन युद्धमा संलग्न भएको कुरा आएकाले त्यसको वास्तविक तथ्यांक माग गरे।
सांसद भीमप्रसाद आचार्यले रुस–युक्रेन युद्धमा छिमेकी मुलुक भारत र चीन मौन रहेको अवस्थामा नेपालको धारणा सार्वजनिक हुनु भनेको असंग्लन नीति विपरीत भएको बताए। उनले नेपालीहरु रुसी सेनामा भर्ना भइरहेको कुरा समाचारमाध्यममा आइरहेका कारण सरकारले त्यसबारे प्रष्ट पार्नुपर्ने बताए। सांसद शिशिर खनालले भारतीय सेना अग्निपथको बारेमा के भइरहेको छ भन्दै परराष्ट्रमन्त्रीको जवाफ माग गरे।
सार्क सम्मेलन रोक्न नहुनेमा जोड
समितिका अधिकांश सांसदहरुले दक्षिण एसियाली क्षेत्रीय सहयोग संगठन (सार्क) सम्मेलनबारे सरकारले पन्छिन नहुने बताएका छन्। साांसद एकनाथ ढकालले नेपाल सार्कको अध्यक्ष राष्ट्र भएका कारण सार्क सम्मेलन गर्नुपर्नेमा जोड दिए। सांसद प्रभु साहले सरकारको वैदेशिक कुटनीतिक नीतिका बारेमा प्रश्न गरे। उनले वैदेशिक रोजगारसम्बन्धी ऐन अधुरो रहेको टिप्पणी गरे।
सांसद सुनिता बरालले वैदेशिक कुटनीतिक मामलाका विषयमा दलीय मान्यताभन्दा माथि उठ्नुपर्नेमा जोड दिइन्। उनले संसदीय सभापति चयन गर्नका लागि उजुरी दिन कता जानुपर्ने हो भन्दै प्रश्नसमेत गरिन्। अधिकांश सांसदहरुले कुन देशमा कति नेपाली छन् त्यसको विवरण प्रष्ट रुपमा सार्वजनिक गर्न मन्त्रालयसँग माग गरे।
रुसी सेनामा भर्ना भएकोबारे जानकारी गराउन निर्देशन दिइसकेका छौंः मन्त्री साउँद
सांसदहरुले राखेका प्रश्नहरुको जवाफ दिँदै परराष्ट्रमन्त्री साउँदले रुसी सेनामा नेपालीहरुको भर्नाबारेमा जानकारी गराउन मस्कोस्थित राजदूतावासलाई निर्देन दिइसकेको बताए। परराष्ट्रमन्त्री साउँदले भने, ‘रसियन सेनामा नेपाली भर्ना भएको भन्ने कुराको बारेमा रुसको मस्कोस्थित नेपाली दूतावासलाई रिपोर्ट गर्न भनेर निर्देशन दिएका छौं। वास्तविक रूपमा यो व्यक्ति, यसरी सेनामा गएको छ भन्ने एकिन कुरा आएको छैन। यसमा अध्ययनकै चरणमा छौं।’ त्यसैगरी उनले कुन देशमा कति नेपाली छन् भन्ने अनुमान राख्ने गरेको बताउँदै शतप्रतिशत तथ्यांक नभएको बताए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।