• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
सोमबार, असार २३, २०८२ Mon, Jul 7, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
राजनीति
प्रत्यक्षमा ३३ प्रतिशत महिला उम्मेदवार अनिवार्य : दलित महिला, किसान र श्रमिकको हकमा अन्योल
64x64
धनु विश्वकर्मा बुधबार, माघ १८, २०७९  २०:४५
1140x725

काठमाडौं— राष्ट्रिय सरोकार तथा समन्वय समितिमा संघीय संसद्, प्रदेश सभा र स्थानीय तह निर्वाचनमा समानुपातिक समावेशी प्रतिनिधित्वको सुनिश्चितता र निर्वाचनसम्बन्धी कानुन र विविध विषयमाथि छलफल भएको छ। 

बुधबार सिंहदरबारमा बसेको समितिको बैठकमा निर्वाचन आयोगमा बन्दै गरेका कानुनमाथि छलफल भएको हो। सरोकारवाला निकाय, निर्वाचन आयोगका पदाधिकारी, विज्ञ, समितिका सदस्य र सांसदबीच छलफल भएको हो। छलफलमा सरोकारवाला निकायका पदाधिकारीहरुले बन्दै गरेका निर्वाचन आयोगको कानुनमाथि सुझाव दिएका छन्। 

महिला : जनसंख्यामा बढी, मतदाता नामावलीमा कम!

निर्वाचन आयोगकी आयुक्त जानकी तुलाधारले महिलाहरुको प्रतिनिधित्वमा दलहरुले उपेक्षा गरेको आरोप लगाएकी छिन्। ‘महिलाको जनसंख्या सबैभन्दा बढी छ। तर, मतदाता नामावलीमा भने पुरुषको संख्यामा करिव तीन लाख कम छ’, उनले भनिन्।

हालको प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभामा महिलाहरुको ३३ प्रतिशत र ३९ प्रतिशत प्रतिनिधित्व रहेको जानकारी उनले गराएकी छिन्। महिलाहरुको उम्मेदवारीमा भने प्रतिनिधि सभामा ९.३३ र प्रदेश सभामा ८.६८ प्रतिशत रहेको उल्लेख गरिन्। संविधानले व्यवस्था गरेको कानुन लागू गर्न हाल समानुपातिक प्रणालीबाट परिपूर्ति गरेको पनि आयुक्त तुलाधारले बैठकमा जानकारी गराएकी छिन्। हाल निर्वाचन आयोगमा ७ वटा कानुनको संग्रहस्वरुप एकीकृत कानुनको मस्यौदा तयार भएको छ। 

प्रतिनिधि र प्रदेश सभा दुवैमा उमेरको हद १८ मा झारौं

पूर्वकानुनमन्त्री माधव पौडेलले प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभामा उम्मेदवारको उमेरको हद १८ वा २० मा झार्न सुझाव दिएका छन्। २५ वर्ष उमेर हद १८ औं शताब्दी मान्यता रहेको स्मरण गराएका छन्। ‘संसार कहाँ पुगेको तर हामी भने भारत, अमेरिकामा के छ भनेर कानुन निर्माण गर्ने गरेका छौं’, उनले भने। उनले बैठकमा बेलायतको उदाहरण प्रस्तुत गर्दै ‘बेबी एमपी’ को प्रचलन आइसकेको छ। बेलायत र फ्रान्सको सदनमा १८–२० वर्षसम्मका मान्छे छन्? हामी कहाँ किन २५ वर्षमै?’, उनले प्रश्न गरे। पूर्वमन्त्री पौडेलले अघि भने, ‘भने काठमाडौं महानगरपालिकाको मेयर हुन २१ वर्ष भए पुग्ने संघ र प्रदेशमा नपुग्ने?’

विद्युतीय भोटिङमा जाऔं

पूर्वमन्त्री पौडेलले निर्वाचन कहिले हुने भनेर मिति निर्वाचन आयोग वा सरकारले कसले तोक्ने भनेर प्रष्ट पार्नुपर्ने बताएका छन्। उनले द्युतीय मतदान, निर्वाचन खर्चको प्रभावकारी नियमन र अनलाइन भोटिङको व्यवस्था, मतपत्रलाई सहज बनाउनुपर्नेमा जोड दिएका छन्। त्यस्तै, कार्यकारी र विधायिकाको अधिकार नै नभएको ठाउँ निर्वाचन आयोगले निर्वाचन गर्ने परिपाटी पनि बन्द गर्नुपर्ने उनको भनाइ थियो। 

No description available.

महिला उम्मेदवारी ३३ प्रतिशत अनिवार्य

पूर्व मुख्यसचिव हितमान शाक्यले महिला प्रतिनिधित्वबारे बुझेर बुझ पचाएको आरोप लगाएका छन्। ‘जो निर्णायक तहमा छन् उनीहरु बुझ पचाउँछन्। महिलाहरुलाई बुझ्ने अवसर नै दिइँदैन’, उनले भने। राष्ट्रिय पार्टीमा कति महिलालाई उम्मेदवार बनाउने भनेर कानुनमा नै तोकिदिनुपर्ने उनले बताए। 

त्यस्तै, राजनीतिक दलहरु अझै नसुध्रेको र यसलाई कानुनी रुपमा नै बाध्यात्मक बनाउनुपर्ने एमाले नेता बिन्दा पाण्डेले सुझाव दिएकी छिन्। ‘महिलाहरु सक्षम छैनन् भन्ने राजनीतिक दलहरुले आक्षेप लगाउँदै आएका छन्,’ उनले भनिन्।नेता पाण्डेका अनुसार २०६४ सालको दोस्रो संविधान सभायताको अवधिमा राज्यका विभिन्न निकायमा २ हजार २०० भन्दा बढी महिलाहरु रहेका छन्। अनुभव प्राप्त महिलाहरुलाई अवसर दिनुपर्नेमा उनको जोड छ। 

तर, वरिष्ठ अधिवक्ता शशि अधिकारीले भने राजनीतिक दलहरु नै समावेशी समानुपातिक व्यवस्थाको कार्यान्वयन गर्ने पक्षमा चुकेको आरोप लगाइन्। प्रत्यक्षमा नै ५० प्रतिशत उम्मेदवार बनाउनुपर्ने उनले माग गरिन्। ‘बरु ३३ प्रतिशत महिला उम्मेदवारी समामनुपातिकमा लागू गरौं’, उनले भनिन्। 

भर्खरै सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा गठबन्धनका कारण महिलाहरुको उम्मेदवारी खोसिएको अधिवक्ता अधिकारीले आरोप लगाएकी छिन्। ‘गठबन्धनबाट उम्मेदवारी दिने व्यवस्था कानुनविपरीत हो। यसलाई नै खारेज गर्नुपर्ने हुन्छ’, उनले भनिन्। यस्तो अवस्थामा समावेशी कसरी गराउने भन्नेबारेमा पनि कानुनमा प्रष्ट उल्लेख गर्नुपर्ने उनले बताएकी छिन्। 

राष्ट्रिय सभा सदस्य खिमलाल देवकोटाले महिलाहरुको प्रतिनिधित्व कानुन संशोधन गरेर भए पनि लागू गर्नुपर्नेमा जोड दिएका छन्। सांसद देवकोटाले विभिन्न ४१ वटा कानुनमा १०० वटा प्रावधान विभेदकारी रहेकाले सच्याउन आग्रह गरेका छन्। 

पहिलो हुने निर्वाचनमा महिला उम्मेदवारी अनिवार्य ३३ प्रतिशत गर्ने निर्वाचन आयोगका आयुक्त दिनेश थपलियाले बताएका छन्। उनी भन्छन्, ‘अबको निर्वाचनमा ३३ महिला उम्मेदवार अनिवार्य गर्छौं।’ त्यस्तै, स्थानीय तहमा एउटा पालिकामा वडा अध्यक्षमा कम्तीमा एक–तिहाई महिला अनिवार्य तथा दलित, विपन्न वर्ग र आर्थिक अवस्था कमजोर भएकाहरुलाई उम्मेदवारीमा ५० प्रतिशत धरौटीमा दिने बताएका छन्। 

दलित महिला, किसान र श्रमिकको हकमा अन्योल

‘स्थानीय तहको निर्वाचनमा १२३ दलित महिला वडा सदस्यको सिट रिक्त रह्यो। यो अवस्थामा त्यहाँ दलित समुदाय नभएर हो कि? उनीहरुको पहुँच नभएर हो?’, नेता पाण्डेले प्रश्न गरेकी छिन्। यसको विकल्पमा के गर्ने कानुनमा स्पष्ट पार्नुपर्नेमा उनको जोड छ। त्यस्तै नेपालभित्रै श्रमका कारण एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा रहेको मतदाताको हकमा के हुने भनेर पनि कानुनमा उल्लेख गरिनुपर्ने उनले बताएकी छिन्। 

आयुक्त थपलियाले दलित महिलाको रिक्त सिटमा के गर्ने भन्नेबारेमा अन्योल रहेकाले छलफल हुन आवश्यक रहेको जनाएकी छिन्। ‘संविधानको धारा ४२ मा श्रमिक र किसानको कुरा गरेको छ। यो कहाँबाट के गर्ने कसरी सम्बोधन गर्ने बारेमा आयोग नै अन्योलमा रहेको छ’, उनले भने। अध्ययन गर्ने भनेर कानुनमा राखिएको उनी बताउँछन्। अब हुने निर्वाचनमा जहाँबाट पनि समानुपातिक प्रणालीका लागि मतदान गर्ने व्यवस्था मिलाउने उनले आश्वासन दिएका छन्। 

आयुक्त थपलियाले राष्ट्रिय सभाको निर्वाचन प्रणालीमा दलित, अपाङ्गता भएकामा पनि महिला अनिवार्य हुनुपर्छ कि पर्दैन? भनेर प्रश्न गरेका छन्। दलित  र अपाङ्गताको व्यवस्थामा संविधानभन्दा पनि कानुन संकुचित रहेकाले लैङ्गिक व्याख्या गर्न जरुरी रहेको बताएका छन्। 

यता, महान्यायाधिवक्ता दीनबन्धु पोखरेल भने कैदीबन्दी र सुरक्षा निकायका कर्मचारीको हकमा कसरी मताधिकार प्रयोग गरिन्छ भन्ने सवाल उठेको बताए। उनी भन्छन्, ‘यो विषयमा आयोगले कसरी सम्बोधन गर्ने कानुनमा स्पष्ट लेखिुनपर्छ।’

प्रकाशित मिति: बुधबार, माघ १८, २०७९  २०:४५

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
64x64
धनु विश्वकर्मा
लेखकबाट थप
तिज : सतिप्रथाको एक अवशेष!
बीपीको रोजाइ लिलाबाबु, सुवर्णको हिमालय शमशेर!
अनलाइन सपिङका नाममा ठगी:  देखाउने एउटा, बिक्री अर्कै
सम्बन्धित सामग्री
प्रधानमन्त्री ओलीले संसदमा सम्बोधन गर्ने दिउँसो १ बजे सदनलाई आफ्नो विदेश भ्रमण लगायतका विषयमा सम्बोधन गर्ने नेकपा एमालेका मुख्य सचेतक महेश बर्तौलाले बताए। सोमबार, असार २३, २०८२
प्रतिनिधिसभाको बैठक बस्दै,यस्ता छन् कार्यसूची आजको बैठकमा प्रतिनिधिसभाका सचिव हर्कराज राईले प्रतिनिधिसभामा उत्पत्ति भएको ‘केही नेपाल ऐनलाई संशोधन गर्न बनेको विधेयक, २०८०’ र ‘भन्स... सोमबार, असार २३, २०८२
केन्द्रीय समितिमा उपप्रधानमन्त्री सिंहले भने- यही गठबन्धनलाई निरन्तरता दिनुपर्छ उनले प्राप्त उपलब्धि र अधिकार रक्षाका लागि कांग्रेस पार्टीलाई व्यवस्थित बनाउनुपर्ने बताए। कांग्रेसकाे संगठनलाई बलियाे बनाए मात्रै हा... आइतबार, असार २२, २०८२
ताजा समाचारसबै
अमेरिकी सहयोग कटौतीले २०३० सम्म १ करोड ४० लाखभन्दा बढीको ज्यान जाने खतरा: द ल्यानसेटको रिपोर्ट सोमबार, असार २३, २०८२
प्रधानमन्त्री ओलीले संसदमा सम्बोधन गर्ने सोमबार, असार २३, २०८२
प्रतिनिधिसभाको बैठक बस्दै,यस्ता छन् कार्यसूची सोमबार, असार २३, २०८२
श्रम मन्त्रालयको गाडी दुरुपयोगपछि एक साताभित्र सवारी विवरण उपलब्ध गराउन प्रधानमन्त्री कार्यालयको सर्कुलर आइतबार, असार २२, २०८२
दैलेखबाहेकका १० ठाउँमा 'सम्भाव्य' पेट्रोलिअम भण्डार, तर यसकारण रोकियो अन्वेषण आइतबार, असार २२, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
आलम छुटेपछि इटाभट्टाको विस्फोटबारे पीडा सुनाउन भारतबाट आए पीडित गौरीशंकर(भिडियो)
आलम छुटेपछि इटाभट्टाको विस्फोटबारे पीडा सुनाउन भारतबाट आए पीडित गौरीशंकर(भिडियो) आइतबार, असार २२, २०८२
सहज रूपमा रासायनिक मल वितरणको प्रबन्ध गर्न सरकारलाई निर्देशन (भिडियो)
सहज रूपमा रासायनिक मल वितरणको प्रबन्ध गर्न सरकारलाई निर्देशन (भिडियो) आइतबार, असार २२, २०८२
बेरुजुलाई अन्त्य गर्न तीनै तहका सरकार गम्भीर भएर लाग्नुपर्छ: सभामुख घिमिरे (भिडियो)
बेरुजुलाई अन्त्य गर्न तीनै तहका सरकार गम्भीर भएर लाग्नुपर्छ: सभामुख घिमिरे (भिडियो) आइतबार, असार २२, २०८२
बैंकहरुले ग्रामीण क्षेत्रमा पर्याप्त ऋण प्रवाह गर्न सकेन: गभर्नर पौडेल (भिडियो)
बैंकहरुले ग्रामीण क्षेत्रमा पर्याप्त ऋण प्रवाह गर्न सकेन: गभर्नर पौडेल (भिडियो) आइतबार, असार २२, २०८२
शिक्षा, स्वास्थ्य तथा सूचना प्रविधि समितिको बैठक(लाइभ)
शिक्षा, स्वास्थ्य तथा सूचना प्रविधि समितिको बैठक(लाइभ) आइतबार, असार २२, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
भोजपुरमा ससुराली पुगेका ज्वाइँले गरे श्रीमतीसहित चारजनाको हत्या आइतबार, असार २२, २०८२
बालेनलाई प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत गुरागाईंले भने– मेरो चरित्रहत्या भयो आइतबार, असार २२, २०८२
पूर्वराष्ट्रपति भण्डारी र मेयर बालेनबीच भेटवार्ता आइतबार, असार २२, २०८२
दैलेखबाहेकका १० ठाउँमा 'सम्भाव्य' पेट्रोलिअम भण्डार, तर यसकारण रोकियो अन्वेषण आइतबार, असार २२, २०८२
कांग्रेस बैठकमा चन्द्र भण्डारीको व्यङ्ग्य : सभापतिजीले हँसिया धेरै बनाएर घाँस काटेनन् आइतबार, असार २२, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
विश्व सेतो दुबी दिवस : रोग छालाको, प्रश्न चेतनाको नेपाल लाइभ
प्रिय दाई गुटबन्दीको अन्त्य गरी लोकप्रिय पार्टी बनाउन योगदान दिनुहोस् ! ई. विश्वराज काफ्ले
खोपको महत्व र बालबालिकाको स्वास्थ्य सुरक्षामा हाम्रो भूमिका नेपाल लाइभ
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर मंगलबार, वैशाख २, २०८२
हितेन्द्र र कुलमानको रिट हेर्न नमिल्नेमा आइतबार, चैत १७, २०८१
चौरासी वर्षका क्यान्सरविजेताको जीवन वृत्तान्त ‘कालसँग कुस्ती’ सार्वजनिक आइतबार, फागुन १८, २०८१
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
लगातार बढ्दै सेयर बजार ,परिसूचक २८ अङ्कले बढ्दा ७ अर्बको कारोबार मंगलबार, असार १७, २०८२
यू-१६ इस्ट जोन कप : नेपालले उपाधीका लागि सिंगापुरसँग भिड्ने बिहीबार, असार १९, २०८२
विद्या भण्डारीले पूर्वराष्ट्रपति हैसियतको सुविधा फिर्ता गर्ने सोमबार, असार १६, २०८२
अध्यादेशमार्फत नियुक्त ५२ जनाकै पद जोगियो,  बहुमतले नियुक्ति सदर (पूर्णपाठ) बिहीबार, असार १९, २०८२
उडानमै यात्रीको आइफोन चोरी भएपछि 'फ्लाइट क्रु'का सबै जना निलम्बित मंगलबार, असार १७, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्