यतिबेला डडेलधुराका कर्णबहादुर मल्लको चर्चा देशभर छ। प्रधानमन्त्री तथा नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाविरुद्ध प्रतिनिधि सभामा उम्मेदवारी दिएपछि त उनको चर्चा झनै चुलिएको छ।
कर्ण लामो समय देउवाका विश्वास पात्र मानिन्थे। देउवा दोस्रो पटक प्रधानमन्त्री भएपछि मल्लले २०५९ मा प्रमुख स्वकीय सचिव भएर काम गरेका थिए।
तर, २०६२ मा देउवाले मल्ललाई पार्टीबाट साधारण सदस्य नै नरहने गरी निष्काशन गरे। तत्कालीन राजदरबार निकट भएको आरोप लगाउँदै उनी कारबाहीमा परेका थिए। तर केही समयपछि उनीमाथिको कारबाही फुकुवा भयो।
२०६२–०६३ को जनआन्दोलनपछि पुनः मल्ल कांग्रेस प्रवेश गरे। त्यसपछि २०६७ र २०७२ सालमा अधिवेशनमार्फत उनी जिल्ला सभापति भए। कर्ण २०७४ सालको प्रदेश सभा निर्वाचनमा डडेलधुराको क्षेत्र नम्बर ‘ख’ बाट टिकट पाएर विजयी भए।
उनै मल्लले यस पटक मंसिर ४ मा हुने निर्वाचनमा देउवाविरुद्ध प्रतिनिधि सभामा उम्मेदवारी दिएका छन्। उनलाई डडेलधुरामा नेकपा एसका केन्द्रीय सदस्य तथा अहिलेका सुदूरपश्चिम प्रदेश 'क' का स्वतन्त्र उम्मेदवार डा तारा जोशी समूहको समर्थन छ भने एमाले डडेलधुराले विज्ञप्ति नै निकालेर उनलाई साथ दिने जनाएको छ। डडेलधुरामा देउवालाई चुनौती दिइरहेका मल्लसँग ललित बोहराले गरेको कुराकानी:
चुनावको तयारी कस्तो छ?
अहिले मतदाताको घरदैलोमा गइरहेको छु। उहाँहरूको आशिर्वाद लिइरहेको छु।
के भन्दैछन् त मतदाता?
निरन्तर एकै किसिमको स्वाद राम्रो हुँदैन। डडेलधुराको विकासका लागि परिर्वतन आवश्यक छ भन्दैछन्। सबै कुरा अहिले भनेर साध्य छैन। मत परिणामले देखाउँछ।
तपाईंको उम्मेदवारी देउवालाई हराउनकै लागि हो?
मैले कसैलाई हराउन होइन, यहाँको समस्यालाई आफ्ना मुद्दा बनाएर समाधान गर्नसक्छु भन्ने आत्मविश्वासका साथ उम्मेदवारी दिएको हुँ।
राजनीतिक गुरु देउवा नै हुन् भन्नुहुन्छ। तर उहाँकै विरुद्धमा लड्नुपर्ने अवस्था कसरी आयो?
मलाई राजनीतिमा उहाँले प्रवेश गराउनुभएको हैन। उहाँको प्रभाव तथा व्यक्तित्वबाट प्रभावित भएर म राजनीतिमा लागेको पक्कै हो। तर मेरो गुरु किसुनजी हुनुहुन्छ। मैलै शेरबहादुर देउवालाई गुरु कहिल्यै मानिनँ। अभिभावक मानेको हुँ। उमेरको हिसाबले अहिले पनि अभिभावक मान्छु।
उहाँको बारेमा मैले जे सुनेको थिएँ, काम गर्दै जाँदा त्यो पाइँन। निकटबाट हेर्दा उहाँ विपरीत दिशाबाट डडेलधुराका मतदाताको मत लिने र मतबाट प्राप्त शक्तिलाई देश, हिन्दु धर्म, यहाँको समाज, यहाँको परिवेश र मतदाताका खिलापमा लगाइरहेको देखें। त्यसपछि मैले उहाँसँग विमति राख्दा पार्टीबाट निष्काशन गर्नुभयो। त्यसपछि बीपी कांग्रेसको सदस्य भएर डडेलधुराका जनतामाझ आएको हुँ।
पुराना सहकर्मीहरुले साथ छाडेको अवस्थामा तपाईंको जित कसरी हुनसक्छ? त्यसमा स्थानीय सरकार पनि सबै गठबन्धनकै छन्।
२०७४ सालमा पनि दुई कम्युनिस्ट पार्टीबीच प्राकृतिक गठबन्धन थियो। तर डडेलधुरामा परिणाम विपरीत आयो। झन् अहिले कांग्रेस र माओवादीबीचको अप्राकृतिक गठबन्धन छ। यसले १० प्रतिशत मतदाता पनि बाँधिएका छैनन्। एक यो कारणले म जित नजिक छु।
अर्को, अहिले हरेक घरमा शेरबहादुर देउवाले हामीलाई ढाँट्यो, देउवा हाम्रो हैन, हामी मात्रै उनका लागि प्रयोग भयौँ भन्ने बहस चलिराखेको छ। त्यो बहसको परिणाम पनि यो पटक देउवालाई मत नदिएर सम्मानपूर्वक बिदाइ गर्ने कुरा खुला रूपमा आइरहेको छ। यसबाट थाहा हुन्छ, यहाँका मतदाताले उहाँलाई यो पालि विस्थापित गर्ने तयारी गरेका छन्।
अर्को कुरा, मेरा पूर्वसहकर्मी कसैले पनि साथ छाडेका छैनन्। मैले राजनीतिक रूपमा ल्याएका केही साथी शेरबहादुर देउवाको सत्ता र शक्तिबाट प्रभावित भएर त्यता लागिरहेका छन्। त्योभन्दा २० गुणाभन्दा बढी हिजो अधिवेशनमा भाग लिएका वडा सभापति, जिल्ला कार्यसमितिका साथी, भर्खरै सम्पन्न स्थानीय तहको चुनावमा रुखबाट लडेका धेरै उम्मेदवार मेरो अभियानमा जोडिएका छन्।
पुराना सहकर्मीले तपाईंलाई पुनः सहयोग गर्छन् त?
देउवाजीले चुनाव जित्ने भए गठबन्धन किन गर्नुहुन्थ्यो? त्यस्तै मसँग जोडिएका साथीहरूलाई किनेर लैजानुपर्ने अवस्था किन आयो होला। मलाईं छाडेका नेता–कार्यकर्ताको तुलनामा उहाँसँग रहेका दर्जनौँ साथीहरू हरेक दिन मसँग जोडिइरहेका छन्। यसले देउवा अब जनताको रहनुभएन भन्ने प्रमाणित गर्छ। जनतामा उहाँको ‘क्रेज’ पनि रहेन, इमेज र विश्वसनीयता पनि रहेन।
एमालेसँग तालमेलको कुरा भएको छ। स्वयं अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले भाषण गरेरै तपाईंलाई सहयोग गर्न निर्देशन दिएका छन्। तर जिल्ला तहका केही नेताले सहयोग नगर्ने कुरा बाहिर आइरहेको छ। त्यो अवस्थामा एमालेबाट सहयोग पाउनेमा ढुक्क हुनुहन्छ?
नेकपा एमालेका अध्यक्ष ओलीले जिल्लामा आफ्नो उम्मेदवार नदिएर मलाई सहयोग गर्ने बाचा गर्नुभएको छ। अब आफ्ना अध्यक्षले दिएको निर्देशन यहाँका नेतागणले कति कार्यान्वयन गर्नुहुन्छ त्यो उहाँहरूको कुरा हो। तर मलाई विश्वास छ, एमालेजस्तो अनुशासित र व्यवस्थित पार्टीले आफ्नो केन्द्रीय अध्यक्षले गरेको निर्णय कार्यान्वयन गर्नु हुनेछ।
यहाँको परिवेशमा मैलै सुरुदेखि नै प्रदेश निर्वाचन क्षेत्र ‘क’ मा एमालेका पठानसिंहलाई सहयोग गर्छु। ‘ख’ मा चाहिँ मेरो उम्मेदवार डा तारा जोशी हुनेछन् र एमालेले पनि तारा जोशीलाई समर्थन गर्नुपर्छ भन्ने कुरा अध्यक्ष केपी ओलीसँगको भेटघाटमा गरेको थिएँ। यो कुरा मैल जिल्ला अध्यक्षलाई पनि भनेको हो। वाचा अनुसार ‘क’ प्रदेशमा पठानसिंह बोहरालाई र ‘ख’ मा तारा जोशीलाई सहयोग गरिरहेको छु।
तपाईंजस्तै देउवाविरुद्ध गुल्मीबाट आएर सागर ढकालले स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएका छन्। उनको उम्मेदवारीले तपाईंलाई कुनै असर पर्छ?
उहाँ पनि नेपाली नागरिक हो। उहाँको उम्मेदवारीप्रति यहाँका राजनीतिक दल विशेषत सत्तारुढ गठबन्धनको तितो टिप्पणी थियो सुरुबाटै। तर उहाँको उम्मेदवारीलाई आमनागरिकले सहज रूपमा लिनुपर्छ भनेर मैले सार्वजनिक रूपमै भनेको थिएँ। यहाँको राजनीतिकर्मी भएकाले मैलै त्यसलाई आफ्नो कर्तव्यका रूपमा लिएको छु। मैले मेरा आठै जना प्रतिस्पर्धीलाई सम्मान गर्छु।
सागर ढकालसँग भएको पटक–पटकको भेटमा मैलै दुवैको लक्ष्य परिवर्तन रहेकाले हामी सँगै उभिनुपर्ने समेत बताएको थिएँ। दुर्भाग्य के हो भने, एउटा इन्जिनियर आउँदा डडेलधुरामा यति चर्चा हुनुपर्ने तर मेरै समर्थनमा रहेका डा तारा जोशीले भारतको प्रतिष्ठित जवाहरलाल नेहरू विश्वविद्यालयबाट पीएचडी गरेका छन्। हजारौँ इन्जिनियरलाई पढाउन सक्ने उहाँ उम्मेदवार पनि हुनुहुन्छ तर उहाँको चर्चा नहुनु दुःखद कुरा हो।
अन्त्यमा, तपाईंले डडेलधुरामा तत्काल गर्नुपर्ने के–के काम देख्नुभएको छ?
जिल्लाका ५२ वटै वडामा पुगेको म पहिलो उम्मेदवार हो। केही ठाउँमा त तेस्रो पटक पुगिरहेको छु। भित्री मधेस क्षेत्रमा पर्ने कसान भन्ने स्थान छ। त्यहाँको बारेमा सम्माननीय प्रधानमन्त्रीलाई पनि थाहा नहोला। कसान जस्तै धेरै बस्ती छन्, जहाँ अहिले पनि बिजुली पुगेको छैन, टेलिफोन टिप्दैन।
शेरबहादुर देउवाले ३२ वर्षदेखि जितिरहनुभएको छ, तर बिजुली र सञ्चार जस्ता किनेर पाउने सेवाबाट त्यहाँका नागरिक वञ्चित छन्। तर उहाँले अहिले पनि विभिन्न आश्वासन बाँडिरहनुभएको छ। त्यो कुरा पत्याउने अवस्थामा दुर्गम बस्तीका नागरिक छैनन्। तिनै अधुरा योजनालाई पूर्णता दिन मेरो उम्मेदवारी हो।
म पश्चिम सेतीजस्ता ठूला योजनाको आश्वासन दिन्नँ। बाँकी रहेका खानेपानी, सडक, बिजुली, सिँचाइका काम अगाडि बढाएर जिल्लाको सबैभन्दा ठूलो समस्या मदिराजस्ता दुर्व्यसनीको अन्त्य गर्छु।
यसैगरी डडेलधुराबाट कञ्चनपुर जाने द्रूतमार्गको काम अगाडि बढाउँछु। त्यस्तै जिल्लाका धार्मिक, पर्यटकीय क्षेत्रलाई व्यवस्थित गरेर पर्यटक भित्र्याउने काम गर्छु। जसले यहाँको बेरोजगारी र गरिबीको अन्त्य गर्न मद्दत गर्नेछ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
