काठमाडौं– सशस्त्र प्रहरी बलमा वरिष्ठ उपरीक्षक (एसएसपी) पद रिक्त भएको आठ महिना भयो, तर बढुवा हुन सकेको छैन। वरियतामा पछि रहेकाहरुको ‘पावर’ले बढुवा रोकिएको सशस्त्र प्रहरी स्रोत बताउँछ।
गत माघदेखि सशस्त्रमा आठ एसएसपी पद रिक्त छ। त्यसैगरी, गत साउनमा एसएसपी कालिदास धौबजी र अर्का एसएसपी कुमार न्यौपाने सशस्त्र प्रहरी नायब महानिरीक्षक (डीआईजी)मा बढुवा भएसँगै १० एसएसपीको दरबन्दी रिक्त छ। दरबन्दी रिक्त भएको लामो समय बितिसक्दा समेत अहिलेसम्म गृह मन्त्रालयले एसएसपीमा बढुवा गर्न सकेको छैन।
करिब ६ महिनादेखि रोकिएको प्रहरीका सईको बढुवा गृहमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालेलगत्तै बालकृष्ण खाणले फुकाएका थिए। तर, सशस्त्रमा भने एसएसपीको दरबन्दी रिक्त भएको ८ महिना बित्दा समेत मन्त्री खाणले बढुवाको गाँठो फुकाएका छैनन्।
सशस्त्र प्रहरी नियमावली, २०७२ को दफा ४० मा बढुवाका लागि सम्भाव्य उम्मेदवार हुन बढुवा हुने श्रेणी वा तह भन्दा एक श्रेणी वा तहमुनिको पदमा चार वर्ष सेवा अवधि पूरा गरेको हुनुपर्ने उल्लेख छ। अहिले एसपीबाट एसएसपीमा बढुवाका प्रतिस्पर्धीहरू दफा ४० अनुसार अयोग्ग ठहरिन्छन्। उनीहरू सबै २०७५ चैत ५ गते एसपीबाट एसएसपी बढुवा भएकाले उनीहरू बढुवा भएको चार वर्ष पुग्दैन।
तर, सशस्त्र प्रहरी नियमावलीकै दफा ३७ अनुसार भने उनीहरू बढुवाका लागि योग्य ठहरिन्छन्। सशस्त्र प्रहरी नियमावलीको दफा ३७ मा कायम मुकायम सम्बन्धी उल्लेख गरिएको छ।
दफा ३७ को उपदफा ३ को २ मा सेवा अवधिको आधारमा बढुवाको योग्यता नभएका सशस्त्र प्रहरी कर्मचारीलाई समेत कायम मुकायम मुकरर गर्न सकिने उल्लेख छ। जसअनुसार एसपी भएको ४ वर्ष नपुगे पनि हालका प्रतिस्पर्धी एसपीहरू एसएसपी बढुवाका लागि योग्य ठहरिन्छन्। नियमावलीमै भएको उही व्यवस्था अनुसार सरकारले यसअघि पनि कायम मुकायम मुकरर गर्दै आएको पनि छ।
कायममुकायम मुकरर गर्ने बाटो खुल्लै रहेपनि नियमावलीमै रहेको एक दफाका कारण कायम मुकायम मुकररका लागि बाधा भइरहेको सशस्त्र स्रोत बताउँछ। सशस्त्रका एक उच्च अधिकारीले भने, ‘कायम मुकायम मुकरर गर्दा अन्य बढुवा जस्तो सिनियर मिच्न पाइदैन। रोलक्रम अनुसार पहिलोबाट कायम मुकायम मुकरर गर्दै जानुपर्छ। तर, यसो गर्दा पहुँच भएकाहरू छुट्ने भएकाले ८ महिनासम्म बढुवा रोकिएको हो।’
नियमावलीको दफा ३७ को उपदफा २ मा कायम मुकायम मुकरर गर्दा एकतह मुनिको सबैभन्दा जेष्ठ सशस्त्र प्रहरी कर्मचारीलाई मात्र कायम मुकायम मुकरर गरिने उल्लेख गरिएको छ।
हाल रिक्त रहेका १० एसएसपीमा कायममुकायमबाट बढुवा गर्नुपर्ने हुन्छ। कायममुकायम एसएसपी बढुवाका लागि एसपीहरू प्रवीण कँडेल, विष्णुप्रसाद भट्ट, दिग्विजय सुवेदी, विश्वकुमार भट्टराई, भुपेन्द्र केसी, कमलप्रसाल तिउँसिना, निरकृष्ण अधिकारी, सुधिरजंग थापा, किरण बस्नेत, माधवप्रसाद पौडेल, दीपेन्द्र कुँवर, उद्धवबहादुर न्यौपाने, राजेन्द्र खड्का, नरेन्द्र सेन, राजेश उप्रेती, गंगाराम श्रेष्ठलगायत दाबेदार छन्।
कायममुकामय एसएसपी बनाउँदा वरिष्ठता मिच्न नपाइने व्यवस्था भएकाले प्रतिस्पर्धी धेरै र रिक्त १० दरबन्दीमात्रै रहेकाले बढुवा हुन नसकेको सशस्त्र प्रहरी अधिकारीहरू बताउँछन्।
रिक्त १० एसएसपीको दरबन्दीमा कायममुकायमबाट बढुवा गरिँदा ११औं स्थानमा रहेका दीपेन्द्र कुँवरको बढुवा हुने अवस्था रहँदैन। उनी शेरबहादुर देउवाका स्वकीय सचिव भानु देउवाका ज्वाईं नाता पर्छन्। अहिले रहेका रिक्त १० एसएसपीमा कायममुकायम बनाउँदा आफू छुट्ने भएकाले शक्तिकेन्द्रमार्फत् उनले दबाब दिएर बढुवा रोकिदिएको जानकारहरू बताउँछन्। शक्तिकेन्द्र निकट मानिएका उनै कुँवरले पहुँचको भरमा यसपटक संविधान दिवसको अवसरमा पदक समेत हात पारेका छन्।
रोलक्रम १० भन्दा पछि रहेका सबै एसपीहरू तत्कालै बढुवा नहोस् भन्ने पक्षमा लविङमा छन्। जसकारण पनि रिक्त भएको ८ महिना बितिसक्दा समेत बढुवाले गति लिन सकेको छैन।
सशस्त्र हेडक्वार्टर स्रोत भन्छ, ‘अघिल्लो सरकारका पालामा शक्तिकेन्द्र निकटका छुट्ने भएकाले कामयमुकामय बनाइएन। अहिलेको सरकारको पालामा पनि कायममुकामय बनाउँदा शक्तिकेन्द्रनिकटका छुट्ने भएकाले बढुवा अघि बढेन।’
आठ महिनासम्म एसएसपी रिक्त हुँदा सशस्त्रका थुप्रै कार्यालयहरू निमित्तको भरमा चलेका छन्। राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद् सचिवालयमा सशस्त्र प्रहरीबाट एसएसपीले प्रतिनिधित्व गर्ने भएपनि अहिले सो ठाउँमा एसएसपी पठाउन सकिएको छैन। त्यसैगरी, हेडक्वार्टरमा इन्टेलिजेन्स ब्यूरो, ५ नम्बर बाहिनी, ६ नम्बर बाहिनीलगायत एसएसपीविहीन छन्।
एसएसपी नहुँदा ५ र ६ नम्बर बाहिनीका सिपाही समेत राजीनामा स्वीकृत गराउन अन्यत्र जानुपर्ने अवस्था छ। एसएसपी नहुँदा दैनिक कामकारबाहीमा समेत असर परिरहेकोबारे गृह मन्त्रालय बेपर्वाह देखिन्छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
