.jpg)
फाइल फोटो
काठमाडौं- कोरोना भाइरसको संक्रमण दर दैनिक बढ्दो क्रममा छ । कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट जोगिने सबैभन्दा उत्तम उपाय भनेकै भौतिक दूरी कायम गर्नु, मास्क लगाउनु र साबुनपानी वा स्यानिटाइजरले हात धुनु नै हो ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनदेखि चिकित्सकहरुले भाइरसको संक्रमणबाट जोगिन भीडभाडमा नजान तथा एक अर्काबीच कम्तीमा २ मिटरको दूरी कायम राख्न सुझाव दिँदै आइरहेका छन् ।
यसका साथै भाइरसको संक्रमणले वृद्धवृद्धा तथा बालबालिका र रोक प्रतिरोधात्मक क्षमता कम भएकालाई छिट्टै आक्रमण गर्ने र जटिल समस्या निम्तिन सक्ने भन्दै उनीहरुलाई घरबाट बाहिर ननिस्कन स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले सुझाव दिएको छ ।
संक्रमितको संख्या दैनिक उकालो लाग्दै गइरहेको यो समयमा नेपालीको ठूलो चाड दसैं र तिहार नजिकै आइसकेको छ । दसैंको टीका तथा आशिर्वाद लिन काठमाडौं उपत्यका लगायतका सहरी क्षेत्रबाट गाउँगाउँमा जाने क्रम सुरु भइसकेको छ ।
यस्तो अवस्था काठमाडौं उपत्यका र सहरी क्षेत्रबाट बाहिरको यात्रा गर्नु थप जोखिमपूर्ण हुन्छ । चाडपर्व मनाउने भन्दै गाउँ जाने क्रममा खुसीभन्दा संक्रमण पनि सँगै लैजाने सम्भावना धेरै छ ।
यतिमात्र होइन, दसैंमा आशिर्वाद लिन र टीका थाप्न भन्दै वृद्धवृद्धाकहाँ जाँदा उनीहरुलाई संक्रमण सार्ने खतरा रहनुका साथै जीवन नै तलमाथि पार्ने सम्भावना पनि उत्तिकै छ । यही खतरालाई मध्यनजर गर्दै स्वास्थ्य मन्त्रालयले यस पटकको दसैं जो जहाँ छौं, त्यहीँ बसेर मनाउन सुझाव दिएको छ ।
मन्त्रालयले संक्रमणको फैलावट रोक्न र सम्भावित खतरालाई बुझेर नै भनेको छ, आशिर्वाद जोगाउँ । अर्थात् टीका र आशिर्वाद लिन वृद्धवृद्धाकहाँ नजाउँ । मन्त्रालयले घरमै बसेर चाडबाड मनाउने र भिडियो तथा टेलिफोनबाट आशिर्वाद लिन भनेको छ ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा समीरकुमार अधिकारी भन्छन्, ‘यो पटक विगतको समयमा भन्दा निकै फरक छ । त्यसैले यसपटक जो, जहाँ, जस्तो अवस्थामा छौँ, त्यस्तै अवस्था बसाँै । यात्रा नगरौँ । यस पटक वृद्धवृद्धालाई सुरक्षित बचाऔं, सँगै अर्को वर्ष दसैं मनाउँला ।’
उनले कोरोना भाइरसले दीर्घरोगी, रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमी भएका मानिस र वृद्धवृद्धालाई छिटो आक्रमण गर्ने र गम्भीर बनाउने भएकाले त्यस्ता व्यक्तिहरुलाई बचाउनुपर्ने बताए ।
उनले भने, ‘गाउँघरमा जाँदा आमाबुबा, हजुरबुबा–हजुरआमासँग भेट्ने, टीका लगाउने क्रममा आफू संक्रमित भए सर्न सक्छ । त्यसैले यात्रा गर्दा कोरोना पनि सँगै हुनसक्छ । त्यसैले संक्रमण फैलनबाट रोक्न सबैभन्दा उत्तम उपाय भनेको नै जो जहाँ छौँ, त्यही बसाँै ।’
चाडपर्वमा सुरक्षित रहन स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनस्वास्थ्यका मापदण्ड समेत जारी गरेको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयले ‘चाडपर्व, जात्रा तथा उत्सवहरु मनाउँदा पालना गर्नुपर्ने जनस्वास्थ्यका मापदण्ड, २०७७’ जारी गर्दै सोही अनुसार गर्न पटकपटक भन्दै आइरहेको छ ।
सहप्रवक्ता डा अधिकारीले यो मापदण्ड केही समयअघि बनाइएको भए पनि दसैं र तिहारमा पनि यसमा उल्लेख भएका मापदण्ड पालना गर्नुपर्ने बताए । सो मापदण्डमा व्यक्तिगत तहमा पालना गर्नुपर्ने अत्यावश्यक र अनिवार्य कुराहरु र आयोजकले पालना गर्नुपर्ने कुराहरु उल्लेख छ ।
मापदण्डमा घरपरिवार र समुदायस्तरमा मनाइने सबै प्रकारका चाडपर्व, जात्रा र उत्सवहरूलाई ध्यानमा राखी विकास गरिएको डा अधिकारीले जानकारी दिए ।
चाडपर्वमा सुरक्षित रहने मापदण्ड
व्यक्तिगत तहमा लागू हुने
अत्यावश्यक र अनिवार्य (एसएमएस)
१. सबै किसिमका चाडपर्व मनाउँदा एउटै घरमा बसोबास गर्ने घरपरिवारका व्यक्ति बाहेक अन्यसँग भेटघाट कम गर्ने । यदि भेटघाट गर्नैपर्ने भएमा कम्तीमा २ मिटर (६ फिट) को दूरी अनिवार्य रूपमा कायम गर्ने।
२. चाडपर्वको समयमा सकेसम्म घर बाहिरको भेटघाटमा नजाने । यदि जानै पर्ने भएमा सहभागी हुँदा मास्क (सर्जिकल वा ३ तहको कपडाको मास्क) को प्रयोग अनिवार्य रूपले गर्ने ।
३. चाडपर्व, जात्रा तथा उत्सव मनाउने कार्यक्रम स्थलमा प्रवेश गर्दा अनिवार्य रूपले साबुनपानीले हात धुने वा स्यानिटाइजर प्रयोग गर्ने ।
आधारभूत
१. धार्मिक स्थलमा हुने हरेक भेलामा र कार्यक्रममा बढीमा २५ जना मात्रै भेला हुने।
२. अभिवादन गर्दा भौतिक दूरी कायम गरी टाढैबाट नमस्कार वा अभिवादन गर्ने, तर अँगालो मार्ने वा शरीर छुने कुनै प्रकारको अभिवादन नगर्ने ।
३. सतहहरू (रेलिङ, बार आदि), देवी–देवताका मूर्ति र धेरै व्यक्तिहरूले प्रयोगमा ल्याउन सक्ने सामग्रीहरू नछुने ।
४. अनुहारको टी क्षेत्र– आँखा, नाक र मुख सकेसम्म नछुने यदि छुनै परेमा हात धोई वा हातमा स्यानिटाइजर प्रयोग गरी मात्र छुने ।
५. खोक्दा वा हाछ्युँ गर्दा रुमाल वा टिस्यु पेपरले मुख छोप्ने, उक्त सम्भव नभएमा कुहिनाले छोप्ने ।
६. सार्वजनिक स्थलमा जथाभावी नथुक्ने ।
७. सम्भव भएसम्म पैसाको कारोबार विद्युतीय माध्यमबाट गर्ने ।
८. देहायका उच्च जोखिम समूहमा पर्ने व्यक्तिहरूले घरपरिवार बाहेक बाहिरका व्यक्तिहरू सहभागी हुने भेलाहरूमा सहभागी नहुने ः
– ज्वरो, खोकी तथा श्वासप्रश्वासको समस्या भएका व्यक्ति,
– ६० वर्षभन्दा बढी उमेरका व्यक्ति,
– १५ वर्ष मुनिका बालबालिका,
– गर्भवती तथा सुत्केरी महिला,
– रोग प्रतिरोधी क्षमता कम भएका व्यक्ति,
– कलेजो सम्बन्धी समस्या भएका, दम लगायत अन्य श्वासप्रश्वास सम्बन्धी दीर्घरोग भएका व्यक्ति,
– अंग प्रत्यारोपण गरेका व्यक्ति,
– शरीरमा मेडिकल उपकरण राखेका व्यक्ति,
– हालसालै सर्जरी गरेका व्यक्ति
– तत्काल (विगत १५ दिनभित्र) सबै प्रकारका रोगको उपचारबाट निको भएका व्यक्तिहरू लगायत ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1749826086.png)
