काठमाडौं– सरकारले असार २८ (आइतबार) देखि विदेशमा अलपत्र नागरिकहरुकाके उद्धार उडानमा रोक लगाउने भएको छ। पहिलो चरणको चार्टर उडान उद्धार सकिएकाले पुनः उद्धारका लागि थप व्यवस्थापन नहुँदासम्म उडान स्थगित गर्ने निर्णय भएको संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालका प्रवक्ता रुद्र सिंह तामाङले बताए।
‘विदेशबाट नेपालीहरु ल्याएर मात्रै पनि भएन, क्वारेन्टाइनदेखि सबै व्यवस्थापन मिलाउनुपर्छ। त्यसमाथि एयरलाइन्सहरुको उडान तालिका पनि तय गर्नुपर्छ यी सबै व्यवस्थापन नहुँदासम्मका लागि स्थगित गरिएको हो। रोकिएको भनेर अब विदेशबाट नेपालीहरु ल्याउँदै नल्याउने होइन’ प्रवक्ता तामाङले नेपाल लाइभसँग भने।
विदेशबाट नागरिकहरुको उद्धार थालेसँगै कोरोना संक्रमण बढ्दै गएको र कोरोना परीक्षणलगायत सबै व्यवस्थापन मिलाएर दोस्रो चरणको उद्धार उडान तालिका तय गरिने उनको भनाइ छ।
सरकारले पहिलो चरणमा समस्यामा परेका २४ हजार नेपालीहरु स्वदेश फर्काउने गरी गत जेठ २३ गतेदेखि उद्धार उडान थालेको थियो। समस्या परेका नेपालीहरुको उद्धारका सरकारी लापरबाहीका कारण समस्यामा परेका नेपालीहरुले तेब्बर गुणासम्म बढी भाडा तिर्न बाध्य थिए। महंगो भाडा तिरेरै चार्टर उडानमार्फत शनिबारसम्म २६ हजार ३ सय ९६ नेपाली स्वदेश फर्किएका छन्।
तर स्वदेश फर्किएकाहरुमध्ये अधिकांश जहाज शुल्क रोजगारदाताले बेहोरिदिएका र आफूसँग पैसा भएकाहरु छन्। रोजगारदाताले जहाज शुल्क नव्यहोरिदिएका तथा आफूसँग पैसा नहुनेहरु महिनौँदेखि विदेशमा अलपत्र अवस्थामा छन्।
श्रम स्वीकृति लिएर वैदेशिक रोजगारीमा गई आफ्नो खर्चमा स्वदेश फर्कन नसक्ने अवस्था भएमा वैदेशिक रोजगार कल्याणकारी कोषको रकममार्फत स्वदेश फर्काउनुपर्ने कानुनी प्रावधान हुँदाहुँदै कोषको रकम प्रयोग गरी श्रमिकहरु ल्याउन सरकारले आनाकानी गरिरहेको छ।
कल्याणकारी कोषको रकममार्फत अलपत्र अवस्थामा रहेका श्रमिकहरुको उद्धार गर्न सर्वोच्च अदालतले समेत आदेश जारी गर्दा पनि सरकारले आदेशको अवज्ञा गरिरहेको छ।
श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले विदेशमा अलपत्र आफ्नै खर्चमा स्वदेश फर्कन नसक्ने श्रमिकहरुलाई कोषको रकममार्फत स्वदेश फर्काउन आवश्यक कार्यविधि तयार गरी मन्त्रीपरिषदमा पेश गरिसकेको छ। तर सो कार्यविधि पटक पटक बसेको मन्त्रीपरिषद् बैठकले पनि पारित गर्न सकेको छैन। खान, बस्न समेत समस्या भएका नागरिकहरुलाई उद्धार गर्नुको सट्टा व्यवस्थापनमा कठिन भएको भन्दै सरकारले उद्धार उडान नै स्थगितको तयारी गरेको हो।
उद्धारको पर्खाइमा नेपाली
जोर्डनमा अलपत्र नेपालीहरु ४ महिनादेखि उद्धारको पर्खाइमा छन्। तर सरकारले जोर्डनबाट एउटा पनि उद्धार उडान नगरी चार्टर उडान स्थगित गरेको छ।
‘मलगायतका साथीहरु काम गुमाएर ४ महिनादेखि अलपत्र अवस्थामा छौं। यहाँ दूतावास पनि छैन। सम्पर्क गर्ने माध्यम पनि छैन। अरु देशबाट उद्धार भइरहँदा हाम्रो उद्धार कहिले हुन्छ?’ जोर्डनबाट पुकार घोरासैनी प्रश्न गर्छन्।
आफूहरुले कमाएको पैसा पनि सकिएकाले सरकारले उद्धारको पहल गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ। त्यस्तै साउदीमा रोजगारीका लागि १० महिना अगाडि मात्रै न्यू वर्ल्ड ओभर्सिस् म्यानपावरमार्फत पुगेका एक युवा (पासपोर्ट नम्बर- १०४०२८५५) साउदीमा अलपत्र अवस्थामा छन्। कामका लागि उनी गएको कम्पनीले उनलाई आप्रवासी कामदारको परिचय पत्र (अकामा) पनि बनाइदिएको छैन।
ती युवा भन्छन्, ‘कम्पनीले ५ महिनादेखि तलब पनि दिएको छैन। खान पनि समस्या भएको छ। सरकारले तत्काल उद्धार गर्नुपर्यो।’ उनीहरुजस्ता हजारौं युवाहरु स्वदेश फर्कन जहाज भाडा समेत नभएर अलपत्र अवस्थामा छन्। मलेसिया र खाडीका ६ वटा मुलुकबाट मात्रै समस्या परेका ५० हजारभन्दा बढी नेपालीहरुले स्वदेश फर्कनका लागि आवेदन दिएका छन्।
कुन देशबाट कति फर्किए?
अफगानिस्तानबाट १८, अस्ट्रेलियाबाट ४८३, ओमानबाट ४९२, कतारबाट २,८८४, म्यानमारबाट २६, कुवेतबाट ५,२४३, जापानबाट ४९२, थाइल्याण्डबाट ३२६, दक्षिण कोरियाबाट ४७६, बंगलादेशबाट ८४१, मलेसियाबाट ३,०५३, माल्दिभ्सबाट ७०९, श्रीलंकाबाट ५, युएईबाट ५,५२७, साउदीबाट ४,०३०, सिंगापुरबाट १४६, हङकङबाट ८९, पाकिस्तानबाट ७२, बहराइनबाट ५६७, अमेरिकाबाट ४२३, बेलायतबाट २२९, इजरायलबाट १२७, चीनबाट १०५ र तुर्किस्तानबाट ३३ गरी शनिबारसम्म जम्मा २६ हजार ३ सय ९६,नेपालीहरु स्वदेश फर्किएका हुन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
