काठमाडौं- अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा) का पूर्व उपाध्यक्ष तथा हिमालयन शेर्पा क्लबका अध्यक्ष कर्माछिरिङ शेर्पाले नेपाली फुटबलमा देखिँदै आएको विसंगतिविरुद्ध आवाज उठाउँदै आएका छन्। उनैले चलाएको 'सेभ नेपाली फुटबल' अभियानमार्फत एन्फामा दुई दशक नेतृत्व गरेका गणेश थापा भ्रष्टचारको आरोपमा दोषी ठहर भई १० वर्ष फुटबलबाट प्रतिबन्धमा परेका थिए।
आगामी चैत १४ मा हुने एन्फाको कार्यसमितिको निर्वाचनका लागि शेर्पाले अध्यक्षमा उम्मेदवारी दिएका छन्। उनले परिवर्तनको पक्षमा उभिएका व्यक्तित्वलाई समेटेर कार्यसमितिको निर्वाचनका लागि टिम बनाएको बताएका छन्। आगामी साता हुने निर्वाचनमा शेर्पा र एन्फाका वरिष्ठ उपाध्यक्ष मणी कुँवरको समूहबीच प्रतिस्पर्धा हुँदैछ। दुवै पक्षले निर्वाचनको अभियान अन्तिम चरणमा पुर्याचएका छन्। एन्फा निर्वाचनको तयारी र फुटबल एजेन्डको विषयमा नेपाल लाइभका सीताराम कोइरालाले शेर्पासँग गरेको कुराकानी :
अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा) को निर्वाचन निजिकिँदै छ। तयारी कस्तो भइरहेको छ?
हामी जिल्ला भ्रमणको अन्तिम चरणमा छौं। बिर्तामोडमा हुने पूर्वको भेलापछि काठमाडौंमा जम्मा हुन्छौं। त्यसपछि टिम घोषणा तथा साधारणसभामा छलफल गर्ने विषय तय गर्छौं।
जिल्ला भ्रमणका दौरान माहोल कस्तो पाउनु भयो?
अहिलेसम्मको महोल राम्रो छ। नेपाली फुटबल एउटै टिमले सञ्चालन गरे पनि नतिजा दिन सकेन। त्यसैले हाम्रो पक्षमा माहोल बनेको छ। सबै साथीले अब एन्फामा नेतृत्व परिवर्तन हुनुपर्छ भन्ने धारणा राख्नु भएको छ। समग्रमा भन्नु पर्दा परिवर्तनको पक्षमा लहर देखिएको छ।
देश दौडाहाका क्रममा जिल्ला प्रतिनिधिका अपेक्षा कस्तो पाउनु भयो?
ग्रासरुट स्तरको फुटबल विकास हुन सकेको छैन। प्रशिक्षकले महिनाको ७ हजार तलव खानेबाहेक अन्य विकासका कार्यक्रम हुन नसकेको जिल्लाका साथीहरुको भनाइ छ। जिल्लामा हुने लिग फुटबलमा कुनै उपलब्धि हुन नसकेको गुनासो आएको छ। जिल्लालाई झारा टार्नका लागि लिग गर्न भनिएको साथीहरुको बुझाइ छ।
यी बाहेक अन्य कुनै कार्यक्रम नहुँदा जिल्लाका साथीहरु फ्रस्टेड देखिएका छन्। त्यसैले साथीहरुले परिवर्तन हुनुपर्छ भनिरहनु भएको छ। विकेन्द्रीकरणको आधारमा फुटबलको विकास गर्नुपर्ने हाम्रो सोच अब लागू गर्नुपर्छ। यस्तो भएमा जिल्लामा ग्रासरुट स्तरको प्रशिक्षण सञ्चालन गर्न, जिल्ला लिगलाई व्यवस्थित गर्न, जिल्ला फुटबल संघको विधान र आर्थिक नियमावली बनाउन, नियमित साधरणसभा गर्न, प्रशिक्षकलाई नियमित काम गराउन सकिन्छ। एउटा बल किन्न नसक्ने जिल्ला संघको दुर्भाग्य अन्त्य गर्न विकेन्द्रीकरणको सिद्धान्तअनुसार अघि बढ्नुपर्छ।
जिल्लालाई आर्थिक रुपले सक्षम बनाउन र पूर्वाधार निर्माणका निम्ति काम गर्नुपर्छ भन्ने सामान्य माग छन्। नियमित प्रशिक्षण र प्रतियोगिता गर्नुपर्ने साथीहरुको माग छ। यी सामान्य काम गर्न सके मात्र पनि नेपाली फुटबलमा धेरै परिवर्तन आउँछ। तर, अहिलेसम्म यो हुन सकेको छैन। जिल्लामा फुटबल विकासलाई स्थायी संचरना बनाउने हाम्रो योजना हो।
जिल्ला भ्रमणका क्रममा तपाईंको पक्षमा समर्थन कस्तो छ? कति जिल्लाले समर्थन गरेका छन्?
हामीले पोखरामा कार्यक्रम राखेका थियौं। व्यस्तताका वाबजुद ४३ जना भोटरले हामीलाई समर्थन जनाएको एउटै मञ्जबाट प्रतिबद्धता जनाउनु भयो। कार्यक्रममा पर्यपेक्षकसहित ८६ जनाले हामीलाई ऐक्यबद्धता जनाउनु भयो। उहाँहरुले नेपाली फुटबलको परिवर्तनको पक्षमा समर्थन जनाउनु भएको हो। त्यहाँ धेरै साथीहरु उपस्थित हुन सक्नु भएको थिएन। काठमाडौंका क्लबका, मध्यपश्चिम र पूर्वका केही साथी उपस्थित हुन सक्नु भएन। त्यहाँ ४३ जना मात्र उपस्थित हुनु भएको हो तर त्यो भन्दा बढी साथीको समर्थन छ।
अघिल्लो निर्वाचनमा पनि तपाईंको पक्षमा राम्रै समर्थन भएको भनिएको थियो, तर निर्वाचनमा थोरै मतान्तरले पराजित हुनु भयो। अघिल्लो निर्वाचनबाट कतिको पाठ सिक्नु भएको छ?
अघिल्लो निर्वाचनमा हाम्रो पक्षमा माहोल थियो। तर, अहिले हामीसँग माहोल र भोटर दुवै छ। भित्री मनदेखि परिवर्तनको पक्षमा लाग्ने साथीहरु हुनुहुन्छ। साथीहरुले परिवर्तनको पक्षबाहेक दोस्रो विकल्प सोच्नु भएको छैन। सबै साथीहरुले प्रतिबद्धता जनाउनु भएको छ। नेपाली फुटबलको विकासका लागि जस्तोसुकै त्याग गर्न सक्ने साथीहरु हाम्रो पक्षमा हुनुहुन्छ।
चार उपाध्यक्षका लागि ११ जना मात्रको उम्मेदवारी पर्नुले साथीहरुले त्याग गरेको देखिन्छ। यसअघि ३१ जना सम्मले उपाध्यक्षमा उम्मेदवारी दिएको उदाहरण छ। साथीहरुको एउटै उद्देश्य हाम्रो एजेन्डालाई स्थापित गर्नुपर्छ भन्ने छ। एजेन्डा स्थापित भए मात्र नेपाली फुटबल अघि बढ्न सक्छ।
विपक्षीले पुरानै मानिसले परिवर्तन गर्न सक्दैन भनिरहेका छन्। तपाईंहरुले नेपाली फुटबलमा कस्तो परिवर्तन गर्न खोज्नु भएको हो?
हामीले कार्यशैलीमा आमूल परिवर्तन गर्न खोजेका हौं। यहाँ व्यक्तिको कुरा होइन। २०४६ साल र २०६३ मा भएको जनआन्दोलन गर्ने जनता र नेता एउटै हुन्। राजनीतिक व्यवस्थामा महत्वपूर्ण परिवर्तन भए। फुटबलमा पनि हामीले यस्तै परिवर्तन चाहेका हौं।
आचरण, कार्यशैली, एजेन्डा र विधिविधानमा परिवर्तन चाहेका हौं। हामी बनाएका भौतिक पूर्वाधारलाई सञ्चालन गर्ने काम गर्छौं। थप भौतिक पूर्वाधार बनाएर त्यसलाई सञ्चालन गर्न सक्ने हौसियत बनाउँछौं।
यदि फुटबल संघमा निर्वाचित हुनु भयो भने तपाईंका मुख्य एजेन्डा के–के हुन्छन्?
फुटबल संघलाई नीतिगत रुपमा प्रस्ट पार्ने काम गर्छौं। आर्थिक, प्रशासनिक र नीतिगत पारदर्शिता बनाउने पहिलो काम हुनेछ। लङ र सर्ट टम भिजनका आधारमा फुटबल सञ्चालन गर्छौं। यो काम तीन महिनाभित्र पूरा गर्छौं।
अर्को काम, विगत लामो समदेखि हुन नसकेको लिग व्यवस्थित ढंगले तत्काल सञ्चालन गर्छौं। होम एन्ड अवे त्यो पनि विकेन्डमा, ६ महिनासम्म सञ्चालन गर्छौं।
ग्रासरुटमा फुटबल विकास गर्ने हाम्रो अर्को काम हुनेछ। प्रशिक्षण केन्द्र तुरुन्तै सञ्चानल गर्न नीति तर्जुमा गर्छौं।
यी काम गरेपछि हामी नेपाली फुटबलको रोडम्याप बनाउने काम गर्छौं। यसलाई कार्यान्वयन गर्न फुटबलमा लागेका पदाधिकारीलाई सक्षम बनाउने काम गर्छौं।
जिल्ला र क्लबका साथीका साथै प्रशिक्षक, खेलाडी र रेफ्रीलाई राम्रो प्रशिक्षण दिलाएर अन्य देशसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने बनाउँछौं।
यस्तै, फुटबलाई प्रविधिसँग जोड्ने काम पनि गर्छौं। खेलाडी दर्ता, अनुबन्धन, स्थानान्तरण गराउने अन्तर्राष्ट्रियस्तरको सफ्टवेयर बनाउँछौं। यसलाई सहज र सरल बनाउँदै प्रत्येक खेलाडीलाई अनलाइनमार्फत जोड्ने काम गर्छौं।
विगत ३ वर्षदेखि लिग हुन नसक्दा खेलाडी, क्लब र फुटबलप्रेमी निराश छन्। तत्काल लिन गर्न नसकिने अवस्था छ भनिन्छ नि?
यदि, हामी फुटबल संघमा आयौं भने तत्काल लिग सञ्चालन गर्छौं। रकम र मैदानको कुनै समस्या छैन जस्तो लाग्छ। लिग गर्नका लागि काठमाडौं बाहिर पनि राम्रा मैदान छन्। यसअघि पनि राजधानी बाहिर लिग भएकै हो। काठमाडौं बाहिर पनि ९–१० वटा राम्रा मैदान हामीसँग छन्।
लिगका लागि चाहिने रकमको कुनै समस्या छैन। प्रायोजकहरु तयार भएर बसिरहेको अवस्था छ। फुटबलमा व्यवस्थापन राम्रो भएर लगानी गर्छौं भनेर प्रायोजकहरु लाइन लागेर बसेका छन्। फिफाबाट लिगका लागि आएको पैसा फ्रिज भएर बसेको छ। लिग गर्न पूर्वाधार र रकमको कुनै समस्या छैन, काम गर्ने प्रतिवद्धताको कमी छ।
लिग र चुनावको कुरा थालेको एक वर्ष हुन लागिसक्यो। लिग हुन सकेन। अब चुनाव हुन लागेको छ। तपाईंहरु निर्वाचनको नतिजा आफ्नो पक्षमा आउनेमा कतिको विश्वस्त हुनुहुन्छ?
यसपटक हाम्रो पक्षमा नजिता आउनेमा २ सय प्रतिशत ढुक्क छु।
तर, चुनाव प्रभावित पार्न खोज्ने तत्वबाट सचेत छौं। चुनाव सार्नका लागि केही साथीहरु लागिरहेका छन्। जिल्लामा विवाद सिर्जना गरेर, मुद्दा हालेर चुनाव सार्ने प्रपञ्च भइरहेका छन्। हाम्रो सफा भावनाले गर्दा त्यस्ता प्रपञ्च सफल हुँदैन भन्ने लाग्छ। चैत १४ गते निर्वाचन गराउन सक्यौं भने नेपाली फुटबलमा परिवर्तन हुने निश्चित छ।
निर्वाचन निष्पक्ष तरिकाले भएको खण्डमा नेपाली फुटबलको नयाँ युग सुरु हुन्छ।
एन्फा निर्वाचनमा दुई पक्ष देखिएको छ। विपक्षीलाई तपाईंको सन्देश के छ?
निर्वाचन प्रजातान्त्रिक पद्धति हो। यसको आफ्नै विधि र प्रक्रिया छ। यसलाई सम्मान गर्न आग्रह गर्छु। विधिसम्मत तरिकाले प्रतिस्पर्धा गर्न र प्रतिस्पर्धामा जस्तो नजिता आए पनि स्वीकार गर्न आग्रह गर्छु।
अर्कोतर्फ निर्वाचन रोक्नका लागि दशथरि षडयन्त्र तुरुन्त बन्द गर्न आग्रह गर्छु।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।