विमानस्थलमा दीपक मल्होत्राको रजाइँ-४ : नक्सा पासै नगरी ठड्याए ५ तले भवन

अनुसन्धान

नेपाल लाइभ सोमबार, चैत २५, २०७५ १५:५०

काठमाडौं- त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको ५२ रोपनी जग्गामा रजाइँ गर्दै आएका व्यवसायी दीपक मल्होत्राले नक्सा पास बिना नै ५ तले भवन ठड्याएको रहस्य खुलेको छ।

व्यवसायी मल्होत्राले विमानस्थलको सो जग्गामा निर्माण गरेका संरचनाको नक्सा पास नगरेको काठमाडौं महानगरपालिकाको भनाइ छ। मल्होत्राले विमानस्थलमा २०६९ कात्तिक २ गते पर्टनन तथा विमानस्थल व्यवसायसँग सम्बन्धित संरचना निर्माणका लागि विमानस्थल कार्यालयसँग सम्झौता गरेपछि भवन निर्माण थालेका थिए।

नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणको स्वामित्वमा रहेको सो जग्गामा सवारी पार्किङ, बाहिर निस्कने मार्ग, आगन्तुक प्रतीक्षालय, चमेना गृह, पर्यटक मनोरञ्जनका लागि पार्क, बगैंचालगायत विमानस्थल व्यवसायसँग सम्बन्धित कामका लागि भवनलगायतका आवश्यक पूर्वाधार संरचना निर्माणका लागि मल्होत्राले सम्झौता गरेका थिए।

तर ६ वर्ष पूरा भइसक्दा कुनै पनि संरचना निर्माण थालनी गर्नुपूर्व लिनैपर्ने नक्सापासको प्रमाण नलिएको महानगरपालिकाको भनाइ छ। नक्सापास बिना नै मल्होत्राले ५ तले भवन लगायतका संरचनाको काम अन्तिम चरणमा पुर्‍याएका छन्। यसका साथै उनले अवैधानिक भवनमा सेवा सञ्चालनका लागि तेस्रो पक्षसँग सम्झौता गर्दै अवैध भाडा रकम समेत असुली समेत गर्दै आएका छन्।

महानगरपालिका भवन निर्माण इजाजत विभागका विभागीय प्रमुख आर्किटेक्ट सुरज शाक्यले विमानस्थलमा निर्माण भइरहेका नयाँ संरचनाको नक्सा पास नभएको जानकारी दिए। ‘कसले भवन निर्माण गरेको छ भन्दा पनि कसको जग्गामा भवन निर्माण भएको छ, उसैले नै निर्माणका लागि ठेक्का सम्झौता गर्दा भवन निर्माणको नक्सा पास गर्नुपर्छ। विमानस्थल कार्यालयले अहिलेसम्म त्यहाँ बनको संरचनाको नक्सा पास गरको छैन,’ उनले भने।

‘मल्होत्राले भवन तथा अन्य संरचना निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुर्‍याएका छन्,' विमानस्थल कार्यालयका प्रमुख राजकुमार क्षेत्रीले भने, ‘भवन निर्माणका लागि आवश्यक नक्सा पास भने महानगरपालिकाबाट भएको छैन।’

विमानस्थलमा भवन निर्माणको काम गरिरहेको रसुवा केडी ज्वाइन्ट भेन्चर प्रातिलाई नक्सा पासको काम जतिसक्दो छिटो गर्न बारम्बार तोकेता गरेको उनी बताउँछन्। तर, निर्माण कम्पनी तथा व्यवसायी दीपक मल्होत्राले नक्सा पासका लागि औपचारिक रूपमा कुनै पनि प्रक्रिया थालनी नगरको महानगरपालिकाको भनाइ छ। नक्सा पास विमानस्थल कार्यालयको नाममा हुने भएपनि नक्सा पासको काम भने व्यवसायी दीपक मल्होत्राले नै गर्नु पर्ने विमानस्थल कार्यालयका प्रमुख क्षेत्री बताउँछन्।

के छ कानुनी व्यवस्था?
स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन २०७४ को दफा २७ मा स्पष्ट रूपमा नक्सा पास नगरी भवन निर्माण गर्न नपाइने उल्लेख छ। कुनै व्यक्ति वा संस्थाले भवन निर्माण गर्दा गाउँपालिका र नगरपालिकाबाट नक्सा पास गराएर मात्रै भवन निर्माण गर्नुपर्ने उल्लेख छ। कानुनमा नक्सा पास नगरी भवन निर्माण गर्न नपाइने स्पष्ट रूपमा उल्लेख गरिएको भए तापनि मल्होत्राले राज्यसत्तासँग नजिकिएको फाइदा उठाउँदै नक्सा पास बिना नै भवन निर्माण गरेको हुन्।

स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन २०७४ जारी हुनुअघि भने स्थानीय स्वायत्त शासन ऐन २०५५ को दफा १ सय ४९ मा पनि नक्सा पास बिना भवन निर्माण गर्न नपाइने उल्लेख छ। तर, मल्होत्राले विना नक्सा पास विमानस्थलमा ५ तले भवन निर्माण गरेका हुन्।

नक्सा पास नै नभएको भवनमा मल्होत्राले १० वटा व्यवासायिक फर्मसँग अवैधानिक भाडा समेत असुली गरिरहेका छन्। झन्डै एक वर्षअघिदेखि निर्माणाधीन संरचनामा गएर सेवा प्रदान गर्ने पहिलो संस्था भने प्रभु बैंक हो।

यसैगरी, मल्होत्राले अहिले अवैधानिक संरचनामा द बेकरी क्याफे, बेक्स एन्ड केक्स, काठमाडौं एयरपोर्ट ट्राभल एन्ड टुर्स, टी-थ्री थकाली, कैलाश हेलिकोप्टर, संगम मिठाई, हिमालयन जाभा कफी, पंक द बेकरी र सलल क्याफेबाट मासिक भाडा संकलन गरिरहेका छन्। तर, विमानस्थल कार्यालयले नक्सा नै पास नभएको भवन भाडामा लगाउने व्यवसायी दीपक मल्होत्रालाई कारबाहीको सट्टा सरकारलाई केही राजस्व आएको बताउँदै आएको छ।

विमानस्थल कार्यालयका पूर्वमहाप्रबन्धकहरू इन्जिनियर रतीश चन्द्रलाल सुमन, स्वर्गीय वीरेन्द्रप्रसाद श्रेष्ठ र देवानन्द उपाध्यायले नै बिना नक्सापास भवन निर्माणमा मल्होत्रालाई सहयोग गर्दै आएका थिए। पूर्वमहाप्रबन्धकसँगै हालका विमानस्थलका हाकिमहरूले समेत बिना नक्सा पास भवन निर्माणमा सहयोग गरिरहेका छन्।

अब कारबाही के?
बिना नक्सा पास निर्माण भएका भवनका हकमा नक्सा पास गर्दा सुरुमा नै नक्सा पास गर्न लाग्ने दस्तुरको तीन गुणा बढी रकम तिरी नक्सा पास गर्न पाउने व्यवस्था छ। योसँगै नक्सा पासका लागि भवन आचारसंहितादेखि सबै मापदण्ड पूरा गरेको हुनुपर्ने हुन्छ।

‘व्यवसायी दीपक मल्होत्राले निर्माण गरेको भवन मापदण्डविपरीत रहेको कुरा समेत सुनिएको छ,’ महानगरपालिकाका एक कर्मचारीले भने, ‘ मापदण्डभित्रै भवनलगायतका संरचना निर्माण भएको भए त नक्सा पासका लागि कानुनी रूपमा आउनुपर्ने हो। नत्र किन नक्सा पासको प्रक्रिया नै समेत उनीहरु आउन चाँहदैनन्। केही न केही पक्कै गडबढ हुन सक्छ।’

स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन २०७४ को दफा ४२ मा भनिएको छ, 'यो ऐन प्रारम्भ हुनुअघि तत्काल प्रचलित कानुन बमोजिम नक्सा पास नगरी वा पास भएको नक्सामा स्वीकृति बेगरको हेरफेर गरी बनाएको अवस्थामा भवनको हकमा भवन निर्माण सम्बन्धी मापदण्ड र संहिता पालनाको अवस्थामा नगरपालिकाकाले एक पटकका लागि नक्सा पास वा हेरफेरमा स्वीकृति दिनसक्ने व्यवस्था' गरेपनि मल्होत्राको कम्पनी तथा विमानस्थल कार्यालयले नक्सा पासका लागि कुनै प्रक्रिया थालनी नगरेको महानगरपालिको भनाइ छ।

‘सो भवन मापदण्डभित्र अवश्य पनि बनेको छैन,’ महानगरपालिकाका एक कमचारीले भने, ‘अब कुन दिन माथिल्लो तहबाट फोन आउँछ, अनि मापदण्ड मिचेर बनाएको भएपनि सो भवनको नक्सा पास गरिदिनुपर्छ। उहाँको त प्रधानमन्त्रीसँग पनि घनिष्ट सम्बन्ध छ रे।’

विमानस्थलमा व्यापारी मल्होत्राको रजाइँबारे नेपाल लाइभका थप खोज सामग्री

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको ५२ रोपनी जग्गामा दीपक मल्होत्राको रजाइँ-१

विमानस्थलमा मल्होत्राको रजाइँ-२ : नियमविपरीत १८ महिना समय थप, अवैधानिक भाडा असुली

विमानस्थलमा मल्होत्राको रजाइँ-३ निर्माण सम्पन्न नभएका संरचनामा बैंकदेखि बेकरीसम्म राखी अवैध भाडा असुली

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

नेपाल लाइभ Nepal’s independent digital media. Offers quick current affairs update, analysis and fact-based reporting on politics, economy and society.http://nepallive.com

लेखकबाट थप

पाकिस्तानको साम्प्रदायिक हिंसामा ३२ जनाको मृत्यु

रसुवाका तीनवटा आयोजनाबाट राष्ट्रिय प्रसारण प्रणालीमा थपियो १६८ मेगावाट विद्युत

सार्क मुलुकका पर्यटकको आकर्षण बन्दै ‘हट एयर बेलुन’