पछिल्लो समय राहदानी विभागमा राहदानी (पासपोर्ट) लिनका लागि लाम लाग्ने सेवाग्राहीको संख्या ठूलो छ। राहदानी लिनकै लागि बिहानैदेखि विभागमा लाइन लाग्नु पर्ने अवस्था हटाउनका लागि अनलाइन प्रणाली पनि ल्याइयो। तर, लाखौँ सेवाग्राहीलाई विभागका सीमित कर्मचारीले सेवा दिनुपर्ने भएकाले अनलाइन प्रणालीमा समेत समस्या आएको छ। विभागले अनलाइन फाराम भर्नका लागि बिहान ११ बजेबाट दिउँसो ३ बजेका लागि सारियो। तर, त्यसले पनि सहज रूपमा राहदानी दिलाउन सकेन। केही मिनेटमा नै कोटा सकिने भएकाले अनलाइन प्रणाली सोवाग्राहीका लागि झनै अप्ठेरो र ‘दलाल’हरूले चलखेल गर्ने ठाउँ पाएको सेवाग्राहीले आरोप लगाएका छन्। प्रस्तुत छ नेपाल लाइभले राहदानी विभागका महानिर्देशक सुरेन्द्रकुमार यादवसँग गरेको कुराकानीः
राहदानी वितरणमा के समस्या आएको हो? यो समस्या कहिलेसम्म समाधान होला?
अहिले धेरै मानिसले राहदानीका लागि फारम भर्न नै बन्द भएको बुझ्नु भएछ। त्यस्तो होइन। सर्भरमा समस्या भएर म्यासेज नआइकन राहदानी लिन नआउनु भन्ने हो। राहदानी बनाउने मिति लिने फाराम भर्न भने बन्द भएको छैन। राहदानी वितरणको सफ्टवेयरमा मात्रै समस्या आएको हो। यो केही दिनमा नै समाधान हुन्छ।
हामीले राहदानीका लागि फाराम भरेको तीन दिनमा नै सेवा दिने गरेका छौँ। तीन दिनमा फोनमा म्यासेज नआउँदा सेवाग्राहीहरू आत्तिनु हुन्छ। म्यासेज नआई विभागमा आउँदा समस्या हुन्छ। त्यसैले हामीले उक्त सूचना जारी गरेका हौं।
राहदानी बनाउन सेवाग्राहीले सधैँ झमेला खेप्नु परेको छ। यस्तो किन भएको हो। अनलाइन अपोइन्टमेन्ट लिने समय ११ बजेबाट ३ बजेमा सार्दा पनि झनै गुनासो बढेको पाइयो नि, किन?
विभागको डिमान्ड धेरै भएको भएर हामीले राहदानीका लागि समय लिने फाराम भर्ने समय सारेका हौं। हाम्रा कारणले अरु जिल्लाको अपोइन्टमेन्ट समय पनि प्रभावित भएको भएर ३ बजेलाई सारिएको हो। अहिलेको यो समस्या त्यति ठूलो त होइन, समस्या त सफ्टवेयरको हौं। यो समाधान भएपछि भोलि (शुक्रबार)सम्ममा ठीक भइहाल्छ।
राहदानीका लागि अनलाइन एपोइनमेन्टका लागि २४ घण्टा फाराम भर्ने व्यवस्था मिलाउँदा हुँदैन र?
अब हामीले दिनमा कति सेवा दिन सक्छौँ भन्ने कुरा हो। जस्तै अहिले हामी १५ सय देखि १६ सय दिन सक्छौँ। त्यसैले त्यति मानिसको मात्रै फारम स्वीकृत गर्ने हो। त्यो कोटा केही समयमा नै सकिन्छ। एकैपटक धेरै मानिसको फाराम स्वीकृत गर्दा त राहदानी लिनका लागि सेवाग्राही लामो समयसम्म पर्खनुपर्ने हुन्छ।
हामीले पहिले २४ सै घण्टा फाराम स्वीकृत गरेका हौं। तर, त्यस्तो हुँदा सेवाग्राहीले महिनौँसम्म कुर्नु पर्यो। त्यसैले हामीले दुई दिनभित्र सकिने जतिमात्रै फाराम स्वीकृत गर्ने गरेका छौँ। हामीले सेवाग्राही आइसकेर फोटो खिचिसके पछिको दुईतीन दिनमा सबै सेवा दिने गरेका छौ। यो सेवाग्राहीको सहजताको लागि बनाएको हौं। तर सेवाग्राहीलाई चाहिँ राम्रोसँग बुझाउन नसकिएको पक्कै हो। त्यही भएर नै प्रश्न उठाउनुभएको छ। धेरै मिडियामा पनि आयो। तर दुई दिनमा सेवा दिने बारेमा चाहिँ कतै आएन।
२४ घण्टा खोल्दा त १० हजारले पनि फाराम भर्न सक्छन्। तर, उनीहरूलाई लामो समयसम्म कुराउनु पर्छ। त्यसैले, अहिले हामीले दुईदेखि तीन दिनमा सकिनेमात्रै राहदानी स्वीकृत गर्ने गरेका छौँ। यो अनलाइन आइसकेपछि झन् दलालहरू बढे, सेवाग्राही चर्को मूल्य तिरेर अपोइन्टमेन्ट फारम भर्न बाध्य भए भन्ने व्यापक गुनासो छ।
सो गुनासो सम्बोधनका लागि केही गर्दै हुनुहुन्छ कि?
यो कुरामा हामीले प्रहरीको सहयोग लिएका छौँ। अहिले प्रहरीले छापा मार्ने कारबाहीको प्रक्रिया अगाडि बढाउने काम भइरहेको छ। अब हामीलाई सेवाग्राहीले पनि सहयोग गर्नु पर्यो। अनलाइन फाराम भर्नका लागि अत्यधिक पैसा लिएको थाहा पाएमा हामीलाई र प्रहरीमा उजुरी गर्नु पर्यो। हामी त्यसलाई कारबाही गर्छौँ।
अर्को कुरा फाराम भर्नको लागि मात्रै त्यति धेरै पैसा दलाललाई बुझाउनु भएन नि! एउटा नोमिनल सेवा शुल्क पो लिने हो त! सेवाग्राहीसँग १५–१० हजार लिने त होइन नि! साइबरबाट नै फाराम भर्नु पर्यो भने पनि केही सय मात्रै तिर्ने हो। यति धेरै पैसा माग गरे भने प्रहरी वा हामीलाई उजुरी गर्दा हुन्छ, हामी कारबाही गर्छौँ।
सोवाग्राहीहरू अहिले काठमाडौंमा नै आउनु पर्ने भन्ने छैन। अहिले केही दिनमा नै जिल्लाबाट राहदानी पाइने सुविधा छ। नियमित सेवा लिँदा नै जिल्लामा हामीले १५–२० दिनमा दिएका छौँ। राहदानीका लागि विभागमा मात्रै लाइन हो। जिल्लामा त सहजै पाइन्छ।
बिहान ११ बजेदेखि दिउँसो ३ बजे फाराम भर्ने समय सार्दा विभागलाई कत्तिको सहज भएको छ?
सहज भएको छ। अरु ७७ वटै जिल्लाका प्रशासन कार्यालयबाट पनि सेवाग्राहीले अनलाइन प्रणाली खोल्नु हुन्छ। जिल्लाहरूले डिमान्ड फारम भरेपछि यहाँ सर्भरमा समस्या हुने कारणले गर्दा समय सारेका हौं। अब बिस्तारै विभागको समस्या समाधान हुँदै जान्छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।