काठमाडौं- वैकल्पिक सरकार निर्माणमा जनता समाजवादी पार्टीको महन्थ ठाकुर र राजेन्द्र महतो पक्ष निर्णायक देखिएको छ। राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले उपलब्ध गराएको समयसीमाभित्र बहुमत सिद्ध गराउन विपक्षी गठबन्धनले उक्त पक्षको साथ लिनु अनिवार्य देखिन्छ।
सोमबार संसदमा विपक्षमा देखिएको मतका आधारमा बहुमतका विपक्षी दलहरुलाई थप १२ मत आवश्यक पर्ने देखिन्छ। त्यस आधारमा महन्थ-राजेन्द्र पक्षले गर्ने निर्णयले आगामी सत्ता गठबन्धनमा प्रभाव पार्ने छ।
संसदमा कायम संख्याको आधारमा बहुमत पुग्न १३६ सांसद आवश्यक पर्दछ। सोमबार प्रधानमन्त्रीको विपक्षमा १२४ जनाले मत दिए। जसपाबाट १५ मत प्रधानमन्त्री ओलीको प्रस्तावमाथि तटस्थ बसेको थियो। त्यो मत महन्थ–ठाकुर पक्षका सांसद्हरुको हो। सो पार्टीका ३२ मध्ये दुई सांसद् मतदान प्रक्रियामा सहभागी भएनन्।
सोमबारको प्रतिनिधि सभाको बैठकमा उपेन्द्र समूहकै दुई सांसद तटस्थ बसेका थिए। पार्टीले पक्ष-विपक्षमा मतदान गर्न बाध्यकारी नभएकाले उनीहरु तटस्थ बसेको पार्टी अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले बताए। महन्थ–राजेन्द्र पक्षसँग छलफल गरी बहुमतको सरकार बनाउने उनले बताएका छन्। यादव संविधानको धारा ७६ (२) अनुसार नयाँ सरकार बन्नेमा ढुक्क देखिएका छन्। विश्वासको प्रस्तावमाथिको छलफलमा समेत उनले ओलीको कडा आलोचना गर्दै वैकल्पिक सरकार बन्ने बताएका थिए।
दलहरुलाई बहुमत पुर्याउन दुई विकल्प छन्। पहिलो, जसपाको महन्थ–राजेन्द्र पक्षलाई साथमा लिने। दोस्रो माधव नेपाल पक्षका सांसदले राजीनामा गर्ने। दोस्रो विकल्प जोखिमपूर्ण र सहज छैन। माधव नेपाल पक्षका १८ सांसदले राजीनामा दिएको अवस्थामा महन्थ–राजेन्द्र पक्षले साथ नदिए पनि नयाँ बहुमतको सरकार बन्छ। त्यसबेला सांसदको कायम संख्या २५३ हुन पुग्दछ। कांग्रेस ६१,माओवादी केन्द्र ४८ (सभामुख बाहेक), जसपा १६, जनमोर्चा र स्वतन्त्र १/१ गर्दा १२७ मतले बहुमत पुग्दछ।
पहिलो विकल्पका लागि कांग्रेस र माओवादीले महन्थ–राजेन्द्र पक्षले उठाएका मुद्दालाई सम्बोधन गर्ने प्रतिवद्धता जनाउनुपर्ने हुनसक्छ। नयाँ सरकारमा उक्त पक्षलाई सम्मानजनक हिस्सेदारी दिएर पनि बहुमत पुर्याउने कोसिस गर्नेछन्।
कांग्रेस–माओवादी–जसपा गठबन्धनको सरकार बन्न सक्ने अर्को विकल्प पनि छ। त्यो हो– जसपाको नेतृत्वमा सरकार। त्यसका लागि माओवादी केन्द्र तयार देखिन्छ। तर कांग्रेस जसपाको नेतृत्व स्विकार्ने पक्षमा छैन। आफ्नै नेतृत्वमा सरकार बनाउने गरी अघि बढ्ने निर्णय कांग्रेसको केन्द्रीय समितिले गरेको थियो।
प्रधानमन्त्री ओली पक्षलाई माधव समूहले साथ नदिने भएकाले उनले बहुमतको सरकार बनाउने सम्भावना करिब समाप्त भएको छ। नेपाल पक्षले साथ दिएको अवस्थामा उनले महन्थ–राजेन्द्र पक्षको सहयोगमा बहुमतको सरकार बनाउने एउटा विकल्प थियो।
संविधानको धारा ७६ को उपधारा २ बमोजिम दुई वा दुई भन्दा बढी दलको समर्थनप्राप्त प्रधानमन्त्रीको नामसहित दाबी प्रस्तुत गर्नका लागि तीन दिनको समय राष्ट्रपतिले दिएकी छन्। दलहरुलाई बहुमत सिद्ध गर्न तीन दिन (मंगलबार,बुधबार र बिहीबार)को समय छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
