'ट्युसन-फी'बाहेकका शुल्क तिर्न निजी विद्यालयको दबाब‚ नतिरे परीक्षाबाट बञ्चित गर्ने धम्की

कोरोना अपडेट

प्रजु पन्त सोमबार, असोज १९, २०७७ १६:४४

काठमाडौं- गोर्कणेश्वर नगरपालिका- ८ स्थित बौद्ध इन्टरनेशनल स्कुलमा असोज १६ गते तोडफोड भयो। तोडफोड हुनुको कारण थियो विद्यालयले ‘ट्युसन-फी’ बाहेक अन्य शुल्क लिएको र केही अभिभावकले फी नबुझाएको भन्दै उनीहरूको अनलाइन कक्षा बन्द गराइदिएको।

गोर्कणेश्वर नगरपालिका शिक्षा शाखा प्रमुख टेकेन्द्र ढकालका अनुसार विद्यालयमा भेला भएका अभिभावकले विद्यालयको केही कुर्सी तोडफोड गरेका थिए। 'ट्युसन-फी' बाहेक अन्य शुल्क लिएको तथा तत्काल फी बुझाउन नसकेका कारण अनलाइन कक्षाबाट हटाइदिएको भनेर हामीकोमा गुनासो आएको थियो,’ शिक्षा शाखा प्रमुख ढकालले भने, ‘शुक्रबार तोडफोड भएछ। अहिले हामीले दुवै पक्षलाई राखेर कुरा मिलाएका छौँ।’

गोर्कणेश्वरमा मात्रै होइन‚ काठमाडौं महानगरपालिकाका केही विद्यालयमा समेत ट्युसन-फी नबुझाएको भन्दै विद्यार्थीलाई कक्षा बन्द गरिदिने, परीक्षा लिने भएपछि जबरजस्ती फी उठाउने गरेको गुनासो आएको शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाइ काठमाडौंका प्रमुख नन्दलाल पौडेल बताउँछन्।

‘लाजिम्पाटतिरको एउटा स्कुलले फी नबुझाएको भन्दै कक्षा बन्द गरिदिएछ,’ इकाइ प्रमुख पौडेलले भने, ‘मजबुरी गरेर खाने अभिभावकले एक हजार नपुगेर फी नबुझाएका रहेछन्। शुल्क उठाउन विद्यालयले गर्नै नहुने काम पनि गरिरहेका छन्।’

विद्यालयलाई जायज ‘फी’मात्रै लिन भनेका छौं : प्याबसन/एनप्याबसन
निजी विद्यालयहरुको छाता संगठन प्याबसनले भने विद्यालयलाई टयुशन फीमात्रै लिन भनेको बताएको छ। प्याबसनका महासचिव कुमार घिमिरे कुनै पनि विद्यालयले 'ट्युसन-फी' बाहेक अन्य शुल्क लिन नहुने बताए। ‘केही विद्यालयहरुमा बढी शुल्क उठाइयो भन्ने गुनासो आएको छ,’ प्याबसन महासचिव घिमिरेले भने, ‘हामी मातहतका विद्यालयलाई 'ट्युसन-फी'मात्रै लिन भनेका छौं।’

घिमिरेले विद्यालयले पनि 'ट्युसन-फी'मात्रै लिनुपर्ने र अभिभावकले पनि विद्यालय नै तोडफोड गर्न नहुने बताए। घिमिरेले समस्या परेको विद्यालयमा वार्तामार्फत् समस्या सामाधान गराइने बताए।

त्यस्तै एनप्याबसनका अध्यक्ष ऋतु राज सापकोटा विद्यालयले अभिभावकअनुसार वर्गीकरण गरेर शुल्क लिनुपर्ने बताए। ‘सक्ने अभिभावकले अहिले तिर्ने‚ नसक्नेले पछि तिर्नेगरी अभिभावक र विद्यालयबीच सहमति हुनुपर्छ,’ सापकोटाले भने, ‘तोकिएको भन्दा बढी शुल्क लिनु विद्यालयको गल्ति हो।’

परीक्षाको नाममा शुल्क उठाइरहेका छन् : शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाइ काठमाडौं
शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाइका प्रमुख नन्दलाल पौडेल निजी विद्यालयले निजी विद्यालयले दशैँअघि परीक्षा लिएर शुल्क उठाइरहेको बताए। ‘हामीकोमा ३/४ वटा स्कुलको उजुरी आएको छ।,’ पौडेलले भने, ‘त्रैमासिक परीक्षाको नाममा विद्यालयले शुल्क उठाउने गरेको पाइएको छ।’

उनका अनुसार केही विद्यालयले परीक्षाको नाममा शुल्क उठाउन अभिभावकलाई दबाब दिएका छन्। शुल्क नतिरे विद्यार्थीलाई परीक्षाबाटै वञ्चित गराउने धम्की पनि दिने गरेको उनले बताए।

पौडेलका अनुसार काठमाडौं जिल्ला भर ५० प्रतिशत विद्यार्थीमात्रै अनलाइन पहुँचमा छन्। एउटै विद्यालयमा पनि सत‌्‌प्रतिशत विद्यार्थी अनलाइन पहुँचमा छैनन्। अनलाइन पहुँचमा नभएका विद्यार्थीलाई बायस गरेर परीक्षा गरेको कतिको मान्यता हुने भन्नेमा विद्यालयले सोच्नुपर्ने बेला भएको उनी बताउँछन्।

‘एउटै कक्षाको विद्यार्थीहरु सबै अनलाइनको पहुँचमा छैनन् ३/४ वटा विद्यालयले पुरै विद्यार्थी सहभागी गराउन सक्लान्,’ पौडेलले भने, ‘धेरैजसो विद्यालयले सक्दैनन् त्यसैले अहिले परीक्षा गराउनु शुल्क उठाउने अस्त्र भएको छ।’

परीक्षा लिएपछि शुल्क लिनु स्वभाविक भएको बताउँछन् प्याबसनका महासचिव कुमार घिमिरे। ‘केही विद्यालयले सुरुवातदेखि नै पढाउनुभएको छ,’ उनले भने, ‘सुरुवातदेखि नै पढाएका विद्यालयले ट्युसन शुल्क लिनु र परीक्षाको शुल्क लिनु स्वभाविक हो।’

उता एनप्याबसनका अध्यक्ष ऋतुराज सापकोटा भने विद्यालयले लिने परीक्षाले कति विद्यार्थीलाई जोडेको छ र कतिलाई जोड्न सकेको छैन भन्नेमा केन्द्रित हुनुपर्ने बताए। ‘सत्प्रतिशत विद्यार्थी सहभागी हुन सक्छन् कि सक्दैनन् त्यो पनि हेर्नुपर्छ,’ सापकोटाले भने, ‘परीक्षा लिनकै लागि लिनभन्दा पनि प्रभावकारी हुन पर्‍यो।’