काठमाडौं- कोरोना भाइरस महामारी र यसको संक्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि अवलम्बन गरिएका लकडाउनलगायत उपायहरुको असर विश्वव्यापी अर्थतन्त्रमा परेको छ। विश्वको अर्थतन्त्रमा गम्भीर संकुचन आएको र यो दोस्रो विश्वयुद्धपछिको सबैभन्दा खराब स्थितिमा पुग्नसक्ने प्रक्षेपण विश्व बैंकले गरेको छ।
यसवर्ष मात्रै विश्वव्यापी अर्थतन्त्रमा ५.२ प्रतिशतको संकुचन आउने विश्व बैंकले प्रक्षेपण गरेको छ। त्यस्तै, अर्थतन्त्रमा प्रतिव्यक्ति आयको अनुपातको हिस्सा सन १८७० यताकै न्युन हुनसक्ने प्रक्षेपण सहितको तथ्यांक विश्व बैंकले ग्लोबल इकोनोमिक प्रस्पेक्ट को जुन अंकमार्फत सार्वजनिक गरेको छ।
२०२० मा उत्पादन, व्यापार, आपूर्ति व्यवस्था व्यवस्थालगायत आर्थिक गतिविधिहरुमा ७ प्रतिशतसम्मको गिरावट देखिने प्रक्षेपण विश्व बैंकको छ। त्यस्तै उदयीमान बजार र विकासशील अर्थव्यवस्थाहरु (इएमडिइएस) मा २ दशलमव ५ प्रतिशतले संकुचन आउने अनुमान गरिएको छ।
प्रतिव्यक्ति आय ३ दशमलव ६ प्रतिशतले गिरावट हुने अपेक्षा गरिएको छ। जसले लाखौं मानिसहरुलाई यसवर्ष चरम गरिबीमा धकेल्नेछ। कोभिड १९ महामारीको सबैभन्दा ठूलो प्रहार ठूलो जनसंख्या र अर्थव्यवस्था भएका देशहरूमा भएको छ जहाँ विश्वव्यापी व्यापार, पर्यटन, वस्तुको निर्यात र बाह्य वित्तीय क्षेत्रमामा ठूलो भरोसा रहेको छ।
यसबाहेक, स्कूलमा अवरोध र प्राथमिक स्वास्थ्य सेवा पहुँचमा व्यवधानका कारण मानवीय पुँजी विकासमा चीरस्थायी प्रभाव हुन सक्ने पनि विश्व बैंकले जनाएको छ।
अमेरिका र जापानको अर्थव्यवस्थामा यसवर्ष ६ दशमलव १ प्रतिशतको गिरावट आउने प्रक्षेपण गरिएको छ। सबैभन्दा धेरै युरोपेली मुलुकहरुमा औसत ९ दशमलव १ प्रतिशतको गिरावट आउने र त्यसले गम्भीर आर्थिक मन्दीको अवस्था सिर्जना गर्ने देखिएको छ। यद्यपी, सन २०२१ मा भने विश्वको अर्थतन्त्र ४ दममलव २ प्रतिशतको बृद्धिदरमा फर्किने अनुमान गरिएको छ। तर कोरोना प्रकोप लम्बिने समयले विश्व अर्थतन्त्र तंग्रन लाग्ने समयबारे पनि निर्धारण गर्छ।
पूर्वी एसिया र प्रशान्त क्षेत्रको अर्थव्यवस्था पनि कोभिड १९ का कारण गम्भीर रुपमा प्रभावित हुने विश्व बैंकले जनाएको छ। अर्थतन्त्रका घरेलु र बाह्य दुवै क्षेत्रमा प्रभाव पर्दा आर्थिक गतिविधिमा संकुचन आएको र क्षेत्रीय व्यापार पनि ओरालो लाग्न थालेको देखिएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।