काठमाडौं- कोरोनाको ‘हटस्पट’ बनेको उदयपुरसहित प्रदेश १ मा १४ जिल्ला पर्छन्। तर यो प्रदेशमा कोरोना संक्रमितको उपचारका लागि दुई वटा अस्पताल मात्रै छन्। ३२ जना संक्रमित पुगिसकेको उदयपुरका संक्रमितको उपचारका लागि प्रदेश नम्बर १ अन्तर्गत विराटनगरस्थित कोशी अञ्चल अस्पताल र बिपी कोइराला स्वास्थ्या विज्ञान प्रतिष्ठान, धरान मात्र छन्। यी दुवै अस्पतालमा ५०-५० बेड छन्।
अस्पतालमा बेड अभाव भएको खण्डमा भने घरमा नै कोरोना संक्रमित राखेर उपचार गर्ने तयारी उदयपुरले गरेको छ। प्रदेश १ मा कोरोनाको उपचार गर्नका लागि सीमित संख्यामा मात्रै बेड रहेकोले संक्रमितको संख्या बढे घरमा नै उपचार गर्नुपर्ने अवस्था आउने र त्यसका लागि उदयपुरले तयारी थालेको समेत प्रमुख जिल्ला अधिकारी दीपककुमार पहाडीले बताए।
‘केही समय अगाडि कोशी अञ्चल अस्पतालमा ३५ जनासम्म कोरोना संक्रमित वा आशंका लागेका बिरामी राखिएको थियो। अहिले कतिपय बिरामीहरु डिस्चार्ज भइसकेका छन्। आधाजति बेड खाली अवस्थामा छ,’ प्रमुख जिल्ला अधिकारी पहाडी भन्छन्। अहिलेसम्म बेडको समस्या नभएको उनको भनाइ छ। तर बिरामीको संख्या बढ्दै गए दुई वटा अस्पतालले धान्न नसक्ने उनी बताउँछन्। ‘अवस्था भयावह बन्दै गयो भने अस्पतालका बेडले नपुग्न सक्छ। यस्तो अवस्थामा हामीले बिरामीलाई घरमै सुरक्षित आइसोलेसनमा राख्नुपर्ने हुन्छ।’
घरमै सुरक्षित रहन सक्ने वातावरण छ वा छैन भन्ने सम्बन्धमा स्थानीय सरकारले अनुगमन गर्नेछ। बिरामीहरुको निगरानी वडा कार्यालयले गर्ने, समयसमयमा ज्वरो नाप्ने तथा कोरोना परीक्षणको टोलीसमेत घर घरमा पुर्याउने सम्बन्धमा सोच्नुपर्ने बेला आएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी पहाडीको भनाई छ। यसका लागि पूर्व तयारी भइसकेको भने छैन।
कोरोना संक्रमण न्यूनीकरणका लागि के गर्दैछ उदयपुर?
जिल्ला प्रशासन कार्यालय उदयपुरले कोरोना संक्रमण न्यूनीकरणका लागि लकडाउनमा कडाई गरेको छ। जिल्ला प्रवेश वा बाहिरिनका लागि यसअघि जारी गरेका सबै सवारी पास पनि खारेज गरिसकेको छ।
सकेसम्म पास जारी नगर्ने, अत्यावश्यक अवस्था भएमा मात्रै पास जारी गर्ने जिल्ला प्रशासन कार्यालय उदयपुरले जनाएको छ। ‘कोरोना न्यूनीकरणका लागि सबैभन्दा महत्वपूर्ण त लकडाउन हो। हामीले लकडाउनलाई थप कडाई गरेका छौँ,’ प्रमुख जिल्ला अधिकारी दीपककुमार पहाडी भन्छन्, ‘पासको दुरुपयोग गर्ने प्रवृत्ति बढेसँगै सबै पुराना खारेज गरेर अत्यावश्यक अवस्थामा मात्रै पास जारी गरेका छौँ।’
स्वास्थ्य परीक्षण गरेर मात्रै जिल्ला प्रवेश
बाहिरी स्थानबाट जिल्ला प्रवेशमा कडाई गरेको उदयपुरले अत्यावश्यक अवस्थामा जिल्ला प्रवेश गर्न दिएको छ। अत्यावश्यक अवस्थामा जिल्ला प्रवेश गर्नेहरुका लागि पनि जिल्ला प्रवेश गर्ने सीमानामा हेल्थ डेस्क राखिएको छ। जिल्ला प्रवेश गर्ने व्यक्तिहरुलाई ज्वरोलगायत प्रारम्भिक स्वास्थ्य परीक्षण गरेर मात्रै जिल्ला प्रवेश गर्न पाउने व्यवस्था लागू गरिएको छ।
भुल्के सिल, संक्रमितको सम्पर्कमा आएकाको स्वास्थ्य परीक्षण
उदयपुरमा बढी संक्रमित देखिएको स्थान भुल्के सिल गरिएको छ। अन्य स्थानमा संक्रमण फैलिए ती स्थानमा सिल गर्ने तयारी प्रशासनको छ। जुन स्थानमा कोरोना संक्रमण फैलिएको छ त्यो ठाउँलाई सिल गर्ने र कोरोना संक्रमितको सम्पर्कमा आएका अन्य व्यक्तिहरुको कोरोना परीक्षण गर्ने कार्य भइरकेको उदयपुर जिल्ला प्रशासन कार्यालयको भनाई छ।
‘अहिलेसम्म कोरोना संक्रमण देखिएकाहरुको सम्पर्कमा आएकाहरुको कोरोना परीक्षण सकिइसकेको छ। संक्रमण फैलिएका स्थानमा सिल गरिएको छ,’ प्रमुख जिल्ला अधिकारी पहाडी भन्छन्, ‘हामी संक्रमितको सम्पर्कमा आएकाहरुलाई पनि पटकपटक कोरोना परीक्षण गर्छौं।’ पटक पटकको परीक्षणपछि समुदायका व्यक्तिहरु स्वस्थ देखिएपछि मात्रै सिल हटाउने व्यवस्था गरिएको छ।
स्थानीय सरकारको स्रोत साधनले भ्याएसम्म कोरोना न्यूनीकरणका लागि आवश्यक तयारी गरिरहेको जनाएको छ। कोरोना संक्रमितको सम्पर्कमा आएका व्यक्तिहरुलाई होम क्वारेन्टाइनमा सुरक्षित रुपमा बस्न मिल्ने अवस्था छैन भने स्थानीय तहले तयार गरेको क्वारेन्टाइनमा राखिने व्यवस्था छ। कोरोनासँग मिल्दोजुल्दो लक्षण देखिएका बिरामीहरुलाई अस्पताल भर्ना गरेर उपचार गरिएको छ।
कोरोना संक्रमितको सम्पर्कमा आएका व्यक्तिको पहिचान गर्न संक्रमितसँग सोधपुछ गरी जिल्ला प्रशासन कार्यालयले सहजीकरण गरिदिएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी दीपककुमार पहाडीले बताए।
डिस्चार्ज भएकालाई पनि १४ दिन क्वारेन्टाइनमा
कोरोना संक्रमण निको भएकाहरुलाई पनि पुन संक्रमण देखिन थालेपछि उदयपुरले अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएकाहरुलाई पुनः क्वारेन्टाइनमा राखेर घर पठाउने गरेको छ। अस्पतालबाट कोरोना निको भएकाहरुलाई १४ दिन क्वारेन्टाइनमा राखेर घर पठाउने गरिएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी दीपककुमार पहाडीले बताए।
‘१४ दिन क्वारेन्टाइनमा राखिसकेपछि पुनः स्वास्थ्य परीक्षण गरेर मात्रै घर पठाउने व्यवस्था गरिएको छ,’ उनले भने।
अत्यावश्यक सेवा सुचारु
उदयपुरमा अत्यावश्यक सेवा, खाद्यान्न, तरकारी, फलफुल, खानेपानी, अस्पताल, मेडिकलहरु, बाहेक सबै सेवा बन्द छन्। सामान्य अवस्थामा नेपाल सरकारको निर्णयअनुसार राष्ट्रियस्तरका आयोजनाका काम भइरहेका छन्। लामो समय केही काम गरिएन भने रोजगारी तथा आर्थिक संकट पैदा हुने अवस्था रहेकाले सामाजिक दुरी कायम राख्दै सुरक्षित किसिमले आयोजना सञ्चालन गर्न दिइएको हो।
'स्वास्थ्य मापदण्ड पालना गर्दै सुरक्षित तरिकाले कामगर्ने वातावरण बनाइदिएका छौँ। उदयपुर जिल्लाभरी अहिले ५ सय ७२ बेड क्षमताका क्वारेन्टाइनहरु छन्,' उनले भने।
बेलका नगरपालिकामा ८० बेडको क्वारेन्टाइन तयार छ। चौदण्डीगढी नगरपालिकामा ३२ बेडको क्वारेन्टाइन तयारी अवस्थामा छ। त्रियुगा नगरपलिकामा २५, कटारी नगरपालिकामा २०० बेडको क्वारेन्टाइन छ।
त्यस्तै उदयपुरगढी नगरपालिकामा २५, रौतामाई गाउँपालिकामा ५०, तिम्चुङबुङ गाउँपालिकामा २३, ताप्लीङ गाउँपालिकामा १३७ बेडको क्वारेन्टाइन छ। क्वारेन्टाइनमा १७८ जना रहेको जिल्ला प्रशासन कार्यालय उदयपुरले जनाएको छ। आवश्यकता अनुसार क्वारेन्टाइन थप्दै लैजाने उल्लेख गरिएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।