काठमाडौं- कोरोना भाइरसको महामारी र त्यसले सिर्जना गरेको आर्थिक मन्दीका कारण कृषकहरु सबैभन्दा धेरै मारमा परेको भन्दै विभिन्न ६ नागरिक संस्थाहरुले कृषिमन्त्री घनश्याम भुसाललाई पत्र लेखेका छन्।
‘एकातर्फ कोरोनाको भय र यसले सिर्जना गरेको आर्थिक मन्दीका कारण न्यून आर्थिक अवस्था भएका नागरिकहरु चरम खाद्य संकट तथा भोकमरीको अवस्थामा पुगेका छन् भने अर्कोतर्फ देशभित्रै उत्पादित कृषि तथा कृषिजन्य सामाग्रीको बिक्री वितरण हुन नसकी किसानहरु आफ्नो उत्पादन आफ्नो खेतबारीमा नै नष्ट गरिरहेका विषयहरु सार्वजनिक भइरहेका छन्‚’ उनीहरुको पत्रमा भनिएको छ‚ ‘यसका अलावा अधिकांश किसानहरु आफ्ना कृषि उपजहरु आफ्नै खेतबारीमा नष्ट गर्ने अवस्थामा पुगेका छन्। जस्तोसुकै बन्दाबन्दीको अवस्थामा पनि अवरोध हुन नहुने खाद्य पदार्थ भएतापनि स्थानीय, प्रदेश तथा संघीय सरकार र कृषि व्यवसायीबीचको पहल र समन्वयको अभावमा लाखौं किसानहरुले दैनिकरुपमा आवश्यक पर्ने कृषि उपज ग्राकहसम्म पुर्याउन सकिरहेका छैनन्।’
जसले गर्दा नेपालले खाद्य संकट टार्न समस्या परिरहेको र विदेशबाट तरकारी तथा खाद्यान्न आयात गर्दा ठूलो रकम विदेशिने अवस्था रहेको भन्दै उनीहरुले तत्काल बिउ बिजन उपलब्ध गराउने कार्यमा ध्यान दिन आग्रह गरेका छन्। यसको अलावा लकडाउनको अवधि लम्बिएसँगै कृषकहरु यस वर्षको मुख्य कृषि बाली कसरी लगाउने भन्ने विषयमा चिन्तित रहेकोप्रति पनि सरकारले ध्यान दिन उनीहरुले माग गरेका छन्।
नेपाली कृषकहरुको वृहत्तर हितका लागि तथा बढ्दो खाद्य संकट कम गर्नका लागि यहाँको नेतृत्वमा तत्काल कदम चाल्न संघीय सरकार, प्रदेश सरकार, स्थानीय सरकार तथा सम्बन्धित सबैलाई उनीहरुले माग गरेका छन्। जुरी नेपाल ,जागरण मिडिया, सीड र आर्थिक सामाजिक तथा सांस्कृतिक अधिकार राष्ट्रिय सञ्जालले संयुक्त पत्र लेख्दै मन्त्री भुसालको ध्यानाकर्षण गराएका हुन्।
उनीहरुको आग्रह
१) कृषि तथा कृषिजन्य उत्पादनको सहज बिक्री वितरणका लागि ढुवानीको व्यवस्था सहज गर्नका लागि विशेषगरी प्रदेश नं ५ का केही जिल्लामा नमूनाको रुपमा शुरु गरिएको “कृषि एम्बुलेन्स सेवा˝ लाई सबै जिल्ला तथा स्थानीय तहमा विस्तार गरी स्थानीय सरकार, सुरक्षा निकाय, कृषि व्यापारी, कृषि सहकारी संस्था, कृषक तथा स्थानीय बजारबीच समन्वय गरी कृषि तथा कृषिजन्य वस्तुको ढुवानी तथा सहज बिक्री वितरणका लागि सबै तहका सरकारका बीच समन्वयका लागि आवश्यक पहल गर्नुहुन।
२) यस वर्षको मुख्य कृषि बाली लगाउने बेला शुरु हुन लागेको सन्दर्भमा सरकारको ध्यान खाद्य आपूर्तिमा मात्र केन्द्रित भएकोले समयमै बिउ, मल र औषधिको व्यवस्था गर्न नसके कृषि उत्पादन समेत प्रभावित हुनसक्ने भएकोले कृषिका लागि आवश्यक पर्ने मल, बिउ तथा रासायनिक मलको व्यवस्थापन तथा सहज आपूर्ति र बिक्री वितरणका लागि सबै तहका सरकारबीच आवश्यक तयारी तथा समन्वय गर्नुहुन।
३) साना तथा लक्षित किसानसम्म कृषि बिमाको व्यवस्थाका साथै सहजरुपमा कृषि ऋण तथा उपदानको व्यवस्था गरी लक्षित किसानसम्म यसको लाभ पुग्ने व्यवस्थाका लागि आवश्यक पहल गर्नुहुन।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
