• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
  • गोपनीयता नीति
  • प्रयोगका सर्त
शनिबार, जेठ ३, २०८२ Sat, May 17, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
अन्तर्वार्ता - विचार
उद्योगदेखि विकास निर्माणसम्म संकट देखिएको छ गम्भीर संकट पर्यटनमा
पशुपति मुरारका आइतबार, चैत २, २०७६  १०:१०
1140x725

काठमाडौं- नेपालमा अहिलेसम्म कोरोना भाइरसका कारण मानवीय क्षति नभए पनि प्रभाव भने देखिएको छ। कतिपय क्षेत्रमा प्रत्यक्ष प्रभाव परेको छ भने कतिपय क्षेत्रमा परेका प्रभाव अहिले देखिएका छैनन्। कोरोनाका कारण नेपालको पर्यटन उद्योग सबैभन्दा धेरै प्रभावित बनेको छ।

होटल, रेस्टुरेन्टको व्यापार ठप्प भएको छ। गतिविधि शून्य हुने अवस्थामा पुगेको यो क्षेत्र सबैभन्दा पहिलो हो। अहिले अन्तर्राष्ट्रिय बजार अस्थिर हुँदा हाम्रो मुद्राको अवमूल्यन बढेको छ। अमेरिकी डलरसँग नेपाली रुपैयाँको विनिमय दरमा तीव्र उतारचढाव देखिएको छ। यो पनि प्रत्यक्ष देखिएको क्षेत्र हो। 
यसका अलावा धेरै क्षेत्र प्रभावित भइसकेका छन्। अहिलेकै अवस्था केही लम्बियो भने मानिसहरुको आम्दानी घट्दै जान्छ जसको कारण उनीहरु पैसा खर्च गर्न छोड्नेछन्। नेपालबाट विदेश जानेको संख्या अहिल्यै घटिरहेको छ भने यो अझै घट्नेछ। विदेश जानेको संख्या घट्दै जाने र विदेशमा भएका नेपालीले रोजगारी गुमाउने अवस्था आउने भयो भने रेमिट्यान्स घट्छ। 

अर्थतन्त्रको चक्रमा असर
नेपालको कूल गार्हस्थ उत्पादनको एक तिहाइ बराबरको रकम रेमिट्यान्सका रुपमा आइरहेको छ। रेमिट्यान्स नआउनु भनेको यहाँको उपभोग प्रभावित हुनु हो। हाम्रो अर्थतन्त्रको एउटा प्रमुख चरित्र नै रेमिट्यान्समा आधारित उपभोग र उपभोगमा आधारित आयात तथा आयातमा आधारित राजस्व प्रणाली हो। रेमिट्यान्स बन्द हुँदा अर्थतन्त्रको यो चक्र नै बन्द हुन पुग्छ। 

उपभोग न्यून हुनु भनेको औद्योगिक उत्पादनको मागमा पनि गिरावट आउनु हो। बजारबाट माग नहुँदा उद्योगहरु क्षमतामा चल्न सक्दैनन्। उद्योगको उत्पादन क्षमतामा नै त्यसले ह्रास ल्याउँछ। 

एउटा समान्य उदाहरण हेरौँ, कति मान्छेले विदेशबाट आफ्ना नातेदारले पठाएको पैसा सदुपयोग गरेर घर बनाइरहेका छन्। रेमिट्यान्स आएन भने यहाँ घर बन्दैनन् र त्यसको परिणामस्वरुप सिमेन्ट तथा डण्डी उद्योगसम्ममा प्रभाव देखिन्छ। रियल इस्टेट व्यवसाय पनि यसकै कारण प्रभावित हुन्छन्। यसको अर्को असर भनेको बैंक तथा वित्तीय संस्थामा निक्षेप घट्न थाल्दछ। निक्षेप घट्दै जानु भनेको बैंकसँग ऋण लगानीका लागि दिने रकम संकुचित हुँदै जानु हो। 

बाह्य व्यापार बन्द
कोरोनाकै कारण द्विपक्षीय व्यापार बन्द हुने अवस्थामा पुगेको छ। एकातिर अमेरिकी डलरको मूल्य बढ्ने र अर्कोतिर द्विपक्षीय व्यापार बन्द हुने अवस्था आउनु भनेको उद्योगका लागि कच्चा पदार्थको मूल्य बढ्नु तथा अभाव हुनु हो। व्यवसायीले व्यापार विस्तारका रणनीति बनाएर काम गर्न सक्दैन। आयात/निर्यात बन्द हुँदा मुलुकलाई नै असर गर्छ।

विश्व अर्थतन्त्रमा नेपालको उपस्थिति ठूलो नहुँदा र विश्व बजारमा उल्लेखनीय उपस्थिति नहुँदा सोझो प्रभाव कम पर्न सक्छ। उदाहरणका लागि डाउ जोन्स घट्यो भने बिएससी पनि घट्छ भन्नेजस्तो अवस्थामा नेपाल छैन। नेपालबाट जम्मा १ खर्ब रुपैयाँको निकासी हुन्छ। सानै आकारमा भए पनि निर्यात व्यापार प्रभावित भयो। उपभोगका लागि आयात हुन्छ। तर व्यापार प्रणाली अवरुद्ध हुँदा उपभोगका लागि आवश्यक‚ अत्यावश्यक आयात पनि बन्द हुन सक्छ। 

उद्योगका लागि कच्चा पदार्थदेखि इन्धनसमेत आयात गर्नुपर्छ। कोइला आयात भएन भनेमात्रै पनि धेरै उद्योग संकटमा पर्छन्। सामान आयात गर्नका लागि कन्टेनर छैन। समयमा सामान आउन सकेको छैन। आधा कन्टेनर चीनमा अड्किएको अवस्था छ। समग्र औद्योगिक र व्यापारिक क्षेत्रमा प्रभाव पर्छ। 

Ncell 2
Ncell 2

कोरोनाकै कारण अर्थतन्त्रमा यति रकम बराबरको क्षति भयो भन्न सकिँदैन। तर यसको असर समग्र बजारमा पर्छ। बजारमा पैसा सुक्दै जाने अवस्था आउने र रेमिट्यान्स कमजोर हुँदै जाने हो भने अवस्था भयावह हुन्छ। उद्योगको कच्चा पदार्थदेखि उपभोगसम्म प्रभाव देखिनु भनेको अर्थतन्त्रको चक्रमा नै समस्या आउनु हो। उपभोग घट्नु राम्रो त निश्चय नै होइन। 

संसारका कतिपय देशमा उपभोग्य वस्तुको अभाव भइसकेको छ। उद्योगहरुले उत्पादन गर्न पाएका छैनन्। औद्योगिक व्यवसाय ठप्प हुँदा उद्योगीहरु 'बैंकरप्ट' हुने अवस्था आइसकेको छ। नेपालमा त्यस्तो अवस्था त नआउला तर तत्कालका लागि लगानी प्रभावित हुन्छ। नयाँ लगानीका लागि स्रोत अभाव हुन पुग्दछ।

पूर्वाधार निर्माणमा समस्या
उद्योगमात्रै होइन पूर्वाधार विकास पनि प्रभावित भइरहेको छ। विकास आयोजनामा काम गर्ने श्रमिक पनि विदेशमै अड्किएका छन्। जसका कारण आयोजनाको काममा ढिलाइ भएको छ। यस्तो अवस्थामा उद्योगबाट निर्माण सामग्री त्यसतर्फ जान सक्दैनन्।

विकास आयोजनाका काम प्रभावित हुँदा सरकारी बजेट खर्च हुन सक्दैन। अर्कोतर्फ अवस्था जटिल भयो भने सरकारले पूर्वाधारमा लगाउने पैसा स्वास्थ्य क्षेत्रमा खर्च गर्नुपर्ने हुन्छ। सरकारले पूर्वाधार विकासको सट्टा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने हुन्छ। यसमा ठूलो खर्च हुन्छ।

shivam cement

shivam cement

आर्थिक क्रियाकलाप घट्दै जाने तर सरकारको स्वास्थ्य क्षेत्रमा दायित्व बढ्दै जाँदा राज्यसँग स्रोत अभाव हुन्छ। राजस्व संकलन कम हुँदै जान्छ जसका कारण सरकार पनि कमजोर अवस्थामा पुग्छ। 

सोच बदलौँ
उद्यमी व्यवसायी नाफा कमाउनमात्रै बसेका हुँदैनन्, सरकारले सबैभन्दा पहिले यो सोच्नुपर्छ। यो समस्या कहिलेसम्म रहन्छ त कसैले भन्न सक्दैन, तर अन्य क्षेत्रजस्तै उद्योग व्यवसाय धरासायी भएका छन्। यो विपत्तीमा राज्य र निजी क्षेत्र मिलेर सँगसँगै अघि बढ्नुपर्छ। 

सुन्दा अप्रिय लागे पनि यथार्थ के हो भने कोरोनाबाट जतिको मृत्यु हुन्छ त्यो भन्दा धेरै 'बैंकरप्ट' हुन्छन्। त्यस्तो अवस्था आउन दिने कि नदिने राज्यले सोच्नुपर्छ। 

सरकार आफैँ पनि यतिबेला दबाबमा हुन्छ। उद्योग बन्द हुँदा रोजगारी सिर्जनामा असर पर्छ र गरिबी बढ्न सक्छ। यस्तो अवस्थामा केही राहतका कार्यक्रम ल्याएर औद्योगिक क्रियाकलाप विस्तारका लागि काम गर्न सक्छ। 

(मुरारका नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका निवर्तमान अध्यक्ष हुन्।)

प्रकाशित मिति: आइतबार, चैत २, २०७६  १०:१०

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
लेखकबाट थप
परराष्ट्रमन्त्री डा राणासँग बिम्स्टेकका महासचिवको शिष्टाचार भेट
अछाम पुगेका प्रचण्डले गरे सहकार्यका लागि भीम रावललाई आग्रह
प्रचण्ड र देउवाबीचको कुराकानी समान्य विषय भएको कांग्रेसको दाबी, भन्यो– माओवादीसँग गठबन्धनको कुनै योजना छैन
सम्बन्धित सामग्री
खानी र पानी एकैठाउँमा चल्दैन : गोकुल बाँस्कोटा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले)का नेता एवं प्रतिनिधिसभा सदस्य गोकुलप्रसाद बाँस्कोटाले पछिल्लो विपद्बाट क्षतिग्रस्त संरचनाको पुनःनिर्... सोमबार, असोज २८, २०८१
मौद्रिक नीतिको तेस्रो त्रैमासिक समीक्षाः मुख्य बुँदा र प्रभाव लघुवित्तका ॠणीहरुहरुले तत्कालको भुक्तान बोझलाई केही पर सार्न सक्नेछन् र लघुवित्तको खराब कर्जा व्यवस्थापनमा केही सहजता हुनेछ। यसले लघ... शनिबार, वैशाख ३०, २०८०
ठूला र नयाँ आयोजना ल्याउन स्रोतले भ्याउने अवस्था छैन : डा मीनबहादुर श्रेष्ठ [अन्तर्वार्ता] आगामी आर्थिक वर्ष सम्भवतः हामीले ठूला नयाँ आयोजना गर्न सक्दैनौंँ । किनभने हाम्रो स्रोतले भ्याउन सक्ने अवस्था छैन । अर्थतन्त्रमा बाह्... बुधबार, माघ ११, २०७९
ताजा समाचारसबै
परराष्ट्रमन्त्री डा राणासँग बिम्स्टेकका महासचिवको शिष्टाचार भेट शनिबार, जेठ ३, २०८२
अछाम पुगेका प्रचण्डले गरे सहकार्यका लागि भीम रावललाई आग्रह शनिबार, जेठ ३, २०८२
प्रचण्ड र देउवाबीचको कुराकानी समान्य विषय भएको कांग्रेसको दाबी, भन्यो– माओवादीसँग गठबन्धनको कुनै योजना छैन शनिबार, जेठ ३, २०८२
तीनपटक सत्तामा पुर्‍याउने कुनै कांग्रेस एमाले होइनन्, जनता हुन् : प्रचण्ड शनिबार, जेठ ३, २०८२
देश विकास र सु्शासनका लागि एमालेको बहुमतको सरकार नभइ हुँदैन : ओली शनिबार, जेठ ३, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण]
सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण] बुधबार, कात्तिक ७, २०८१
Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे]
Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे] बुधबार, भदौ १९, २०८१
प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण]
प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण] बिहीबार, असार ६, २०८१
भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण]
भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण] बिहीबार, असार ६, २०८१
Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे]
Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे] बुधबार, जेठ ३०, २०८१
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
उच्च अदालत पोखरामा रवि लामिछानेको सुनुवाइ हेर्दा हेर्दैमा शुक्रबार, जेठ २, २०८२
धारिलो हतियार प्रहार गरी दुई बालबालिकाको हत्या, घटनापछि आत्महत्याको पर्यास शुक्रबार, जेठ २, २०८२
हङकङ र बहराइनबीचको खेल रद्द भएसँगै नेपाल ‘सुपर थ्री’ मा शुक्रबार, जेठ २, २०८२
हावाहुरीको वितन्डाले लुम्बिनीमा पाँच जनाको मृत्यु, ८ घाइते शुक्रबार, जेठ २, २०८२
लमजुङ तरुण दलको अधिवेशनमा खुकुरी हानाहान, ३ जना घाइते शनिबार, जेठ ३, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
नेपाल र जिम्बाब्वेको अध्ययनले जलवायु परिवर्तनको असरबाट स्वास्थ्य प्रणालीलाई जोगाउने उपायहरू पत्ता लगाउनेछ : डा जोआना रेभन नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
नेपालको आर्थिक समृद्धिको आधार बन्न सक्छ ‘धार्मिक पर्यटन’ राजेश कुमार शाह
स्मार्टफोनको दुष्प्रभाव : विद्यार्थीहरू किन जोखिममा छन् ? नेपाल लाइभ
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर नेपाल लाइभ
दास मानसिकता बोकेको विचारबाट परिवर्तन सम्भव छैन : पूर्वन्यायाधीश खतिवडा नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर मंगलबार, वैशाख २, २०८२
हितेन्द्र र कुलमानको रिट हेर्न नमिल्नेमा आइतबार, चैत १७, २०८१
चौरासी वर्षका क्यान्सरविजेताको जीवन वृत्तान्त ‘कालसँग कुस्ती’ सार्वजनिक आइतबार, फागुन १८, २०८१
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
एकैपटक देशभर किन भयो विद्युत् अवरुद्ध? बिहीबार, जेठ १, २०८२
विश्वकप लिग २ : स्कटल्याण्डमा हुने सिरिजका लागि नेपाली टोलीको घोषणा, दीपेन्द्रलाई उपकप्तानको जिम्मेवारी शनिबार, वैशाख २७, २०८२
सरकारको बेरुजु ७ खर्ब ३३ अर्ब नाघ्यो , एक वर्षमै ९१ अर्ब ५९ करोड थप बुधबार, वैशाख ३१, २०८२
पाकिस्तानले घोषणा गर्यो भारतविरुद्ध अपरेशन ‘बुन्यान उल मर्सूस’ शनिबार, वैशाख २७, २०८२
घट्यो पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य, कुनमा कति ? बिहीबार, जेठ १, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्