काठमाडौं- वित्तीय क्षेत्रमा विभिन्न कोणबाट वाणिज्य बैंकहरुको बिग मर्जको अनौपचारिक चर्चा-परिचर्चा चलिरहेको छ। बैंकको संख्या धेरै भएकाले यसलाई घटाउनुपर्ने आवश्यकतामा सेयर लगानीकर्ता, नियामक निकाय, सरकारका उच्चपदस्थ अधिकारी तथा बैंकिङ क्षेत्रकै कतिपय व्यक्तिले जोड दिइरहेका छन्। केही बैंकिङ विश्लेषक तथा यसका जानकारहरु भने संख्या किटान गरेरे निश्चित बैंकको आवश्यकता रहेको बताइरहेका छन्।
वित्तीय जानकार रुक्मांगत काफ्ले भने नेपालको सन्दर्भमा मर्जरलाई सरकार, राष्ट्र बैंक तथा स्वयं बैंकरहरुले नै समयमा ध्यान दिन नसकेको टिप्पणी गर्छन्। नेपाल लाइभको कार्यक्रम 'समय संवाद'को कुराकानीमा उनले बिनाअध्ययन र बिनातयारी बिग मर्ज सम्भव नहुने तर्क गरे। 'बैंक तथा वित्तीय संस्थाको संख्या कुनै पनि अर्थतन्त्रले निर्धारण गर्दैन। तसर्थ किटान नै गरेर यतिउति बैंक चाहिन्छ भन्नु अबुझपना हो। विगतमा पनि बैंक तथा वित्तीय संस्थाको संख्या घटाउनुपर्छ भन्ने उद्देश्यले मर्जलाई नै प्रोत्साहन गरिएको हो,' काफ्ले भन्छन्, 'मर्जरको कुरा आए। कतिपय बैंक तथा वित्तीय संस्था मर्ज पनि भए। मर्जको उद्देश्य पूरा हुन सकेन। अहिले यसको विश्लेषण गर्नु आवश्यक छ।'
विगतमा वाणिज्य बैंकहरु मर्ज गराउदा पुँजीवृद्धिका विधि, टेक्निक र फलो गर्ने गुणस्तरको मापदण्ड बन्न नसक्दा धेरै लगानीकर्ता राइट सेयरको भारमा परेको काफ्ले बताउँछन्। 'त्यसो भएको भए आवश्यकता अनुसार वाणिज्य बैंकको संख्या पनि त्यतिखेरै घटिसक्ने थियो। अहिले यो बिग मर्जरको कुरा आउने नै थिएन,' उनले भने।
लामो समयदेखि वस्तु बजार, सेयर बजार तथा वित्तीय क्षेत्रमा क्रियाशील काफ्ले वित्तीय क्षेत्र सम्बन्धी रिसर्च गर्ने संस्था 'नेपाल इन्टरनेसनल फाइनान्सियल सेन्टर (एनआइएफसी) मा प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सिइओ) छन्। नेपाली वित्तीय क्षेत्रको अवस्था र वाणिज्य बैंकहरुको बिग मर्ज लगायतका विषयमा नेपाल लाइभका सुमन शर्माले काफ्लेसँग गरेको भिडियो वार्ता।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।