सरकारले तोकेको उखुको मूल्य चिनी उद्योगीलाई मनपरी, किसानलाई २० रुपैयाँ नाफा!

कृषि

कल्पना घिमिरे बुधबार, पुस ४, २०८० १७:५१

काठमाडौं– किसानले उखुको मूल्य प्रतिक्विन्टल ६३५ पाउने भएका छन्। बुधबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले उखुको मूल्य निर्धारण गरेको हो।

सरकारकी प्रवक्ता समेत रहेकी सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री रेखा शर्माले उद्योगले प्रतिक्विन्टल ५६५ रुपैयाँ दिनुपर्ने र उखु किसानलाई सरकारले ७० रुपैयाँ प्रतिक्विन्टल अनुदान दिने निर्णय भएको बताइन्।

सर्लाहीका उखु किसान तथा किसानका प्रतिनिधि श्यामबाबु राय सरकारले तोकेको उखुको मूल्यमा किसानहरुलाई स्वीकार्य नभएको बताउँछन्।

‘चिनीको मूल्य प्रतिकिलो एक सय रुपैयाँ माथि छ। हामीहरुको उखुको मूल्य प्रतिक्विन्टल ६३५ जम्मा? हाम्रो उखुको लागत खर्च प्रतिक्विन्टल ६१५ रुपैयाँ पुग्छ। त्यसअनुसार किसानलाई प्रतिक्विन्टल २० रुपैयाँ मात्रै आम्दानी हुन्छ। के वर्षभरी दुःख गरेको २० रुपैयाँ कमाउनलाई हो?’ रायले भने।

कृषि मन्त्रालयले प्रतिक्विन्टल ५६५ रुपैयाँ तोकिएको र त्यसमा थप अनुदान रकम ७० रुपैयाँ सरकारले दिने भनी प्रस्ताव ल्याएदेखि आफूहरु त्यसमा असहमति जनाउँदै आन्दोलन गरिरहेको उनको भनाइ छ।

तर सोही प्रस्तावित मूल्य नै मन्त्रिपरिषद्‌मा पठाएर जबरजस्ती मूल्य तोकिएको र सो निर्णय किसानका लागि स्वीकार्य नभएको उनी बताउँछन्। उखुको मूल्य प्रतिक्विन्टल ७५० हुनुपर्ने माग राख्दै गत मंसिर २४ गतेदेखि उखु किसान जिल्लामा आन्दोलनमा रहेको जानकारी दिए।

सरकारले आफूहरुको माग अनुसार मूल्य तोकेर मन्त्रिपरिषद्को निर्णय परिवर्तन गर्नुपर्ने बताए। ‘सरकारले किसानको पीडा बुझेन। उद्ययोगपतिको पक्षमा रहेर मूल्य तोक्यो। पहिला उद्योग मन्त्रालयले चिनीको मूल्य तोकोस्। अनि उखुको मूल्य तोकोस्। चिनी उद्योगीले मनपरी मूल्यमा चिनी बिक्री गर्ने, किसानले २० रुपैयाँ मात्रै फाइदा राखिएको छ, हामी यो मूल्य स्वीकार्दैनौं। कसरी हुन्छ हाम्रो माग पुरा गरोस्। होइन भने आन्दोलन गर्न माइतीघर, सिंहदरबारको ढोकामा आउँछौं’ रायले भने।

सरकारले बर्सेनि उखुकिसानको मागलाई बेवास्ता गरिरहेको उनको गुनासो छ। सरकारले किसानलाई बेवास्ता गर्ने हो भने आफूहरु खेतीबाटै पलायन हुने उनी बताउँछन्।

यस्तै सरकारले तोकेको उखुको मूल्य स्वीकार्य नभए पनि जबरजस्ती स्वीकार्न बाध्य भएको सर्लाहीका उखु किसान रामविलास महतो बताउँछन्। ‘चिनी प्रतिकिलो १५० रुपैयाँमा बिक्री गर्न दिइएको छ। हाम्रो लागत नै नउठ्ने गरी मूल्य तोकेको छ। गत वर्ष पनि यसै गरेको थियो। नत समयमा मूल्य तोक्छ। नत उचित मूल्य नै। दिने भनेको रकम समेत समयमा दिइँदैन,’ उनले भने।

अब सरकारले तोकिदिएको मूल्यमा उखु बिक्री सुरु गर्ने उनले बताए। सरकारले उद्योगीबाट कमिशन पाउने हुनाले उद्योगीलाई फाइदा पुग्ने गरी उखुको मूल्य तोक्ने गरेको आरोप लगाए।

सरकारले चिनीको मूल्य नतोक्ने तर थोरै नाफा रामखेर उखुको मूल्य तोक्दा किासान मारमा परिरहेको उनले बताए।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।