काठमाडौ– मंसिर ४ गते निर्वाचन परिणाम आएसँगै नेकपा एमालेको संसदीय दलको कार्यालयमा उपाध्यक्ष सुवासचन्द्र नेम्वाङ केही पत्रकारसँग कुरा गर्दै थिए। आगामी सरकारको समीकरणकै प्रशंगमा पत्रकारहरुले राष्ट्रपति को हो र प्रधानमन्त्री को भनी प्रश्न गरे।
नेम्वाङले आफ्नो कूटनीतिक शैलीमा जवाफ दिँदै भने, ‘एमालेको सर्मथनमा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड प्रधानमन्त्री अनि एमालेको राष्ट्रपति बन्नुपर्छ।’ उनले राष्ट्रपतिको उम्मेदवार पूर्वसभामुख भएको र स्वतन्त्र भूमिका निभाएको व्यक्ति हुन उपयुक्त हुने भन्दै आफैँतिर संकेत गरेका थिए।
नेम्वाङले गरेको यो संकेत मंसिर ४ गते भएको प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा निर्वाचनको परिणामले नयाँ सरकार तेस्रो ठुलो दलको नेतृत्वमा बन्ने भएको छ। माओवादी केन्द्रले ३२ सिटमा जित हात पारेपछि अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले प्रधानमन्त्री हात पारेका छन्। एमालेसहित राप्रपा, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी, जसपा, जनमत पार्टी, नागरिक उन्मुक्ति पार्टी र अन्य स्वतन्त्र सांसदहरुले पनि हस्ताक्षर गरेका छन्। आइतबार विहानसम्म बालुवाटारमा चलिरहेको शक्ति वाँडफाँड एकाएक मोडियो। नेपाली काग्रेसले प्रधानमन्त्री र राष्ट्रपति दुवैमा दाबी गरेपछि माओवादी केन्द्रले एमालेसँग समानान्तर छलफल सुरु ग¥र्यो।
उक्त छलफल एक घण्टामै सहमतिमा बदलियो। एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले आलोपालो सरकार चलाउने कुरामा सहमति जनाए। अनि, बहमुतका लागि राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी, राप्रपा र अन्य दललाई बालकोट नै बोलाए। उनीहरु सबैलाई राखेर छलफल गर्दै सहमति भयो। सहमतिअनुसार पहिलो कार्यकालमा प्रधानमन्त्री माओवादी केन्द्रले पाउने अनि राष्ट्रपति र सभामुख एमालेले पाउने भयो। एमालेले सरकारको नेतृत्व गर्दा सभामुख माओवादी केन्द्रले पाउनेमा ओलीले सहमति जनाए। उक्त सहमतिअनुसार एमाले नेतृत्वको सत्ता गठबन्धनले राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीसमक्ष प्रधानमन्त्रीको दाबी पेश गरेको छ। राष्ट्रपति भण्डारीले माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डलाई सोमबार सपथ गराउने कार्यक्रम छ।
राष्ट्रपति र सभामुख क–कसको सम्भावना?
एमालेले राष्ट्रपति पाउने भएपछि त्यसका लागि केही आकांक्षी देखिएका छन्। वर्तमान राष्ट्रपति भण्डारी दोस्रो कार्यकालका लागि निर्वाचित भएकी थिइन्। तेस्रो पटक राष्ट्रपति हुन नपाउने भएकाले एमालेले नयाँ उम्मेदवार मैदानमा ल्याउनुपर्ने छ।
राष्ट्रपतिको रुपमा बलियो दावेदार एमाले उपाध्यक्ष नेम्वाङ देखिन्छन्। त्यस्तै बागमती प्रदेशकी पूर्वमुख्यमन्त्री अष्टलक्ष्मी शाक्य पनि बलियो उम्मेदवार देखिन्छिन्। महिला अनि नेकपा विभाजनको समयमा ओलीसँगै बसेका कारण उनलाई बलियो उम्मेदवारको रुपमा देखिन्छ। संविधान सभाको अध्यक्षको रुपमा राम्रो भूमिका निभाउनुका साथै एमाले केपी शर्मा ओलीनिकट पनि भएकाले नेम्वाङ हुनसक्ने एमाले नेताहरुको दाबी छ।
त्यस्तै सभामुख पनि एमालेले पाउने सहमति भएकाले पहिलो चरणका लागि केही आकांक्षी हुनसक्ने ती नेताको दाबी छ। सभामुखका लागि गण्डकी प्रदेशका पूर्वमुख्यमन्त्री पृथ्वीसुब्वा गुरुङ बलियो दाबेदार देखिएका छन्। उपमहासचिव रहेका उनी ओलीनिकट पनि हुन्। एमाले अध्यक्ष ओलीसँग प्रष्ट कुरा गर्न सक्ने र एमाले माओवादी मिल्नुपर्ने लबिङ गर्दै आएका उनलाई माओवादीले पनि स्वीकार गर्ने देखिन्छ। नेपाली कांग्रेसको गठबन्धनभित्र निर्वाचनमा गएको बेला लमजुङमा प्रतिनिधि सभातर्फ गुरुङ उम्मेदवार भइरहँदा माओवादी केन्द्रका तर्फवाट महासचिव देव गुरुङ प्रतिस्पर्धामा थिए। तत्कालीन समयमा उनीहरु पछि हटेर एकले अर्कालाई छोड्न चाहेका थिए।
२०७४ सालको निर्वाचनमा देव गुरुङलाई सांसद बनाउन पृथ्वीसुब्वा गुरुङ प्रदेश सभामा बसेर गण्डकीको मुख्यमन्त्री बनेका थिए। यही फ्याक्टरका कारण उनी सभामुखको बलियो दाबेदार हुने देखिन्छ । यसैगरी एमालेभित्रै सभामुखका लागि विद्या भट्टराई र रघुवीर महासेठ पनि उम्मेदवारको रुपमा अघि सर्न सक्ने देखिन्छ। मधेशमा एमालेलाई पहिलो शक्ति बनाउन सफल भएका कारण उनलाई ओलीले बलियो स्पेस दिने देखिन्छ ।
रवीन्द्र अधिकारीको मृत्युपछि संसदीय राजनीतिमा आएकी उनी यसअघि उपसभामुखको उम्मेदवार भएकी थिइन्। कांग्रेसकी उम्मेदवार पुष्पा भुसालसँग पराजित भएकी थिइन् उनी। उपसभामुखमा पराजित भएको र ओलीसँग निकट रहेर काम गरेका अधिकारीको मृत्युका कारण पनि ओलीले उनलाई स्पेस दिनसक्ने देखिन्छ। उपराष्ट्रपति र उपसभामुखमा भने कुनै सहमति भएको सार्वजनिक भएको छैन। उपसभामुख फरक दलको बनाउनुपर्ने भएकाले राप्रपा वा रास्वपालाई दिनुपर्ने छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
