काठमाडौं- नेपाल राष्ट्र बैंकले घरजग्गाको पनि त्रैमासिक रुपमा मूल्य सूचकाङ्क नियमित प्रकाशन गर्ने भएको छ। घरजग्गा मूल्य सर्वेक्षण प्रतिवेदन सर्वाजनिक गर्दै राष्ट्र बैंकले यस्तो जानकारी दिएको हो।
घरजग्गाको मूल्यमा आउने उतार-चढाव मापन गर्ने उदेश्यले नेपालमा पहिलोपटक मूल्य सर्वेक्षण सम्पन्न गरी घरजम्गा मुद्रास्फीति (मूल्यवृद्धि) मापन गर्न सूचकाङ्क निर्माण गरिएको हो। यसरी प्राप्त हुने घरजम्गा मूल्य सूचकाङ्क त्रैमासिक रुपमा नियमित प्रकाशन गर्न लागिएको राष्ट्र बैंकले जानकारी दिएको छ।
'घरजग्गाको मूल्यमा आउने अस्वाभाविक उतार-चढावले मुलुकमा वित्तीय र समष्टिगत आर्थिक अस्थिरता सिर्जना हुने हुँदा समयमै जोखिम पहिचान गरी आवश्यक नीति निर्माणमार्फत यस्ता जोखिमहरूलाई नियन्त्रणमा राख्नको लागि घरजग्गा क्षेत्रको मूल्य संकलन गरी सूचक निर्माण गरेर घरजग्गा मुद्रास्फीति मापनको कार्य सुरु गर्न लागिएको हो,' राष्ट्र बैंकद्वारा जारी विज्ञप्तिमा उल्लेख छ।
मौद्रिक नीतिका प्रमुख उद्देश्य मूल्य स्थिरता र वित्तीय स्थिरता हासिल गर्न पनि घरजग्गा मूल्य सूचकाङ्क महत्त्वपूर्ण हुने राष्ट्र बैंकको भनाइ छ। नेपाल राष्ट्र बैंकको रणनीतिक योजनामा घरजग्गा मूल्य सर्वेक्षण सञ्चालन गर्न २०७५ साउनदेखि २०७७ असारसम्ममा सम्पन्न गर्ने गरी कार्ययोजना तय गरिएको छ। वित्तीय क्षेत्र विकास रणनीति (२०७३/७४ - २०७७/७८) मा समेत घरजग्गा मूल्य सूचकाङ्क तयार गर्ने सम्बन्धमा कार्यान्वयन निकायको रुपमा कार्य सम्पन्न गर्न राष्ट्र बैंकलाई जिम्मेवारी दिइएको थियो।
राष्ट्र बैंकले मुद्रास्फीति मापन गर्ने प्रयोजनका लागि उपभोक्ता मूल्य सूचाकाङ्क निर्माण गरी नियमित रुपमा प्रकाशित गर्दै आएको छ। त्यसैगरी, थोक मूल्य सूचाकाङ्क र तलब तथा ज्यालादर सूचकाङ्क पनि नियमित रुपमा प्रकाशन गर्दै आएको छ।
यसरी उपभोक्ता मूल्य, थोक मूल्य र तलव तथा ज्यालादर जस्ता तथ्याङ्कले अर्थतन्त्रको सबै प्रकारका मूल्य स्थितिहरूको प्रतिनिधित्व गर्न नसक्ने भन्दै विशेषगरी सम्पत्तिको मूल्यमा आएको उतार-चढावको जानकारी लागि घरजग्गा मूल्य सूचकाङ्क निर्माण गरिएको हो। राष्ट्र बैंकको सर्वेक्षण नतिजाअनुसार आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा वाणिज्य बैंकहरुबाट प्राप्त तथ्याङ्को आधारमा वार्षिक औसत घरजग्गा मूल्यवृद्धि २६.४५ प्रतिशत रहेको थियो भने मालपोत कार्यालयहरूबाट प्राप्त तथ्याङ्कका यस्तो मूल्यवृद्धि १९.७३ प्रतिशत रहेको थियो।
त्यसैगरी, आर्थिक वर्ष २०७७/७८ को प्रथम नौ महिनामा यस्तो मूल्यवृद्धि कमशः १८.२१ प्रतिशत र १२.४७ प्रतिशत रहेको छ। अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा आर्थिक वर्ष २०७७/७८ को पहिलो नौ महिनामा घरजग्गाको कारोबारमा केही शिथिलता आएकाले मूल्यवृद्धि केही कम रहेको निष्कर्ष सर्वेक्षणले देखाएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।