कोरोनालाई जित्ने ओखती र आत्मबल दुवै बन्नसक्छ नृत्य

कोरोना अपडेट

पुष्पा थपलिया शनिबार, जेठ १, २०७८ ०७:०२

काठमाडौं- बागलुङका एम्बुलेन्स चालक रमेश खत्री कोभिडका बिरामी ओसार्दा-ओसार्दै आफू पनि संक्रमित हुन पुगे। ताराखोला गाउँपालिकाका एक जना बिरामीलाई अक्सिजनको अभाव देखिएपछि छ घण्टाको दूरी पार गरेर पोखरा लैजाने क्रममा उनी संक्रमित भएका थिए।

आइसोलेसन वार्डमा अन्य बिरामीसँग बस्दा उनीसहित केही कोरोना संक्रमित गीत बजाएर नाच्न थाले। यसरी नाच्दा उनीहरूलाई आफू कोरोना संक्रमित भएको भन्‍ने नै लागेन। यसबाट मनोबल उच्च भएको आभास हुन थाल्यो।

सुरूमा चारदेखि पाँच जनाको संख्यामा उनीहरू आइसोलेसन वार्डमा नाच्थे तर विस्तारै यसमा अन्य संक्रमित र स्वास्थ्यकर्मीले साथ दिए।

रमेशले १२ दिनमा बागलुङ जिल्लामा रहेको कोभिड अस्पतालबाट कोरोनालाई पराजित गरे। अहिले घरमै आफूलाई ‘आइसोलेट’ गरिरहेका उनले कोभिड अस्पतालमा खिचेका भिडियोहरू सामाजिक सञ्‍जाल टिकटकमा पोस्ट गरेका छन्।

त्यस्तै, दुई हप्ताअघि पीपीई किट लगाएर बाटोमा नाचिरहेका एक युवाको भिडियो भाइरल बन्यो। उक्त भिडियो भारतको उत्तराखण्डमा अवस्थित हदुवानी भन्‍ने ठाउँको हो। भिडियोमा नाचेका युवा एम्बुलेन्स चालक हुन्। मनिष नाम गरेका ती युवा शववहान चलाउँछन्। कोभिडले मरेका लासलाई मसानघाट पुर्‍याउने युवाले ब्याण्ड बाजाको ताल सुनेर आफूलाई रोक्न सकेनन् र बाटोमै नाच्न थाले।

जतिबेला पनि लासहरूमाझ रहने ती युवाले नाच्दा खुबै मज्जा आउने प्रतिक्रिया भारतीय सञ्‍चारमाध्यमलाई दिएका छन्। उनी नाचेको भिडियो हेरेर घर बसेकाहरूले पनि रमाइलो माने।

०००

यी दुई घटना प्रतिनिधि मात्रै हुन्। मानिसहरू यतिखेर कोरोना संक्रमणबाट मुक्त हुन र घरमा समय बिताउन गीत संगीत र नृत्यको सहारा लिन थालेका छन्। यसमा प्रविधिले भरपुर साथ दिएको छ।

अहिले विभिन्‍न एपहरू चल्तीमा छन्। त्यसमध्येकै एक हो, टिकटक। मनोरञ्‍जनको गज्जबको साधन बनेको एप टिकटक घर बसेका मानिस र कोरोना संक्रमितका लागि दिन काट्ने गतिलो मेलो बनेको छ।

नृत्य अर्थात् नाच शरीरिक र मानसिक स्वास्थ्य दुवैका लागि फाइदाजनक छ। त्यसैले आजभोलि शरीरलाई तन्दुरुस्त राख्न पनि नृत्य गर्ने गरिन्छ। व्यावसायिक रूपमा खुलेका फिटनेस सेन्टरहरूमा पनि यसको प्रयोग हुँदै आएको छ। तर, यतिबेला भने कोरोना महामारीका कारण सम्पूर्ण मानवजीवन बन्दाबन्दीमा परेकाले फिटनेस सेन्टरहरू बन्द छन्।

शरीरलाई चलायमान राख्‍न घरमै नाचाैं
यस्तो समयमा घरमै गीत बजाएर ‘जुम्बा डान्स’ गर्न सकिने बताउँछिन् कुलेश्वरमा रहेको युनाइटेट डान्स सेन्टरकी सरिता नकर्मी। नकर्मीका अनुसार नृत्यले शारीरिक तथा मानसिक रूपमा फूर्तिलो बनाउँछ।

‘अक्सिजन फोक्सोलाई मात्रै हैन, हरेक अंगलाई चाहिन्छ,’ नकर्मीले भनिन्, ‘नृत्य गर्दा शरीर चलायमान हुन्छ, रगतमा अक्सिजनको तीव्रता बढ्छ र दिमागमा अक्सिजनको मात्रा पुग्छ।’

यसरी दिमागमा अक्सिजनको मात्रा पूरा भएमा मानसिक थकान कम हुने, रिसाउने, झर्को मान्‍ने काम बन्द गर्ने उनको भनाइ छ।

‘अहिले मानिसहरू घरमै थुनिएका छन्,’ नकर्मीले भनिन्, ‘यस्तो समयमा झनै शरीर चलायमान हुन जरुरी छ। बाहिर निस्कने समय नभएकाले घरमै नाच्ने र योग गर्ने गर्नुपर्छ।’

कतिपयले नाच्न आउँदैन भनेर नाक खुम्च्याउने गरेको भन्दै उनले भनिन्, ‘संगीत सुन्‍नेबित्तिकै हाम्रो शरीर आफैं नाच्छ, आउनु पर्दैन।’

अरूको देखासिकी गरेर सिक्ने बच्चाले समेत गीत संगीतको तालमा आफैं शरीर हल्लाउने गरेको उनी बताउँछिन्। ‘यदि कठिन स्टेप गर्दै हुनुहुन्छ भने त्यसका लागि जान्‍न जरुरी छ, नाच्नकै लागि त जस्तो आउँछ त्यस्तै ठीक छ।’

मिडिया र मोबाइलमा धेरै समय नबिताऔं
नाचेर मात्रै हैन, हरेक मानिसको मनोरञ्‍जन लिने तौरतरिका फरक-फरक हुन्छ। कोही मानिस राजनीतिक समाचार हेरेर मनोरञ्‍जन लिन सक्छ भने कोही फिल्मका समाचार पढेर। कोही मानिस हाइकिङ गएर मनोरञ्‍जन लिनसक्छन् त कोही किताब पढेर।

त्यसैले आफू मानसिक रूपमा स्वस्थ्य रहन आफ्नो रूचि र मनोरञ्‍जनका क्षेत्र अँगाल्नुपर्ने सुझाव दिन्छन् ट्रान्स कल्चरल साइकोलोजिकल अर्गनाइजेसन (टीपीओ) नेपालका कार्यकारी निर्देशकसमेत रहेका मानसिक रोग विशेषज्ञ डा. कमल गौतम।

डा. कमल गौतम

गाैतमका अनुसार कोरोनाबाट संक्रमित मानिस होस् या घरमै समय बिताइरहेका मानिस दुवैको मानसिक स्वास्थ्य र आत्मबल बढाउन जरुरी छ। त्यसका लागि सुरूमा आफ्ना नियमित कामलाई निरन्तरता दिनुपर्ने उनको सुझाव छ।

‘सामान्य अवस्थामा जे-जस्ता कामहरू घरमा गरिन्थ्यो अहिले पनि तिनै कामलाई निरन्तरता दिनुहोस्। कसरी आफ्नो दिमागको 'स्ट्रेस'लाई व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ त्यस्ता कुरामा प्राथमिकता दिनुहोस्,’ डा. गौतमले भने।

गौतमले पनि नकर्मीले जस्तै घरमा बस्दा होस् या कोभिड अस्पतालमा, शारीरिक चहलपहललाई ध्यान दिन आग्रह गरे। उनले कसरत गर्न, योग गर्न र शरीर चलायमान बनाउन सुझाव दिएका छन्।

मिडिया र मोबाइलमा धेरै समय नबिताउन पनि डा. गौतमको सुझाव छ। उनले अफवाहबाट टाढा रहनुका साथै नकारात्मक समाचारलाई बेवास्ता गर्नुपर्नेमा जोड दिएका छन्।

कोभिड संक्रमित या घरमै समय बिताइरहेका सबैलाई डा. गौतमले समस्या बढे चिकित्सकको सल्लाह लिन आग्रह गरेका छन्। टीओपी नेपालको हेल्पलाइन नम्बर १६६००१०२००५ मा बिहान ८ बजेदेखि बेलुकी ६ बजेसम्म सम्पर्क गरेर थप जानकारी लिन सकिने उनले जानकारी दिए।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।