नेपाली कांग्रेसका कार्यकर्तामा द्विविधा छ। प्रतिनिधि सभा विघटनको सन्दर्भमा पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवा र वरिष्ठ रामचन्द्र पौडेलले नै फरकफरक अभिव्यक्ति दिएपछि कार्यकर्तामा द्विविधा हुनु पनि स्वभाविक हो। प्रतिनिधि सभा विघटनको विषयमा किन फरकफरक विचार किन दिइएको भन्ने कार्यकर्ताको प्रश्न उठ्नु स्वभाविक हो। केही अलमलचाहिँ केन्द्रीय नेतामा पनि अवश्य छ।
केन्द्रीय समितिले प्रधानमन्त्रीले चालेको कदमलाई असंवैधानिक, अलोकतान्त्रिक र बदनियतपूर्ण ठहर गरेको छ। गैरसंविधानिक कदमलाई सच्याउन पर्छ भनी केन्द्रीय समितिले निर्णय गरेको छ।
सच्याउन कसले?
सर्वोच्च अदालतले।
सच्चिन्छ कसरी?
प्रतिनिधि सभा विघटनलाई उल्टाएर।
संसद पुनःस्थापनाको फैसलासँगै हामी थप अर्को कुरा पनि भनिरहेका छौं। लोकतान्त्रिक पार्टी भएकाले अदालतको फैसलालाई स्विकार्छौं। कदाचित्, प्रतिनिधि सभा भंगको निर्णयलाई अदालतले सदर गर्यो भने निर्वाचन सुनिश्चिताका लागि हामी सडकमा ओर्लनु पर्दछ।
१७ वैशाखमा निर्वाचन हुन नसक्ने धेरैको मत छ। निर्वाचन गराउने जिम्मेवारी कांग्रेसको होइन। संसद पुनःस्थापना भएन भने वैशाखमा निर्वाचन गराउन सरकारलाई कांग्रेसलाई दबाब दिनुपर्दछ।
अहिले संविधान ‘ट्रयाक’बाट 'आउट' भएको छ। कांग्रेस नेतृत्वको सरकारले बनाएको संविधान संसद पुनःस्थापना भए ट्रयाकमा आउँछ। १७ वैशाखमा निर्वाचन हुन सकेन भने नेपाल फेरि द्वन्द्वमा फस्ने चिन्ता छ।
प्रतिनिधि सभा विघटनमा ओलीलाई मात्रै दोष दिइरहेका छौं। प्रचण्ड–माधव पनि यही सरकारका मतियार हुन्। यस सरकारले गरेका असंवैधानिक कार्यमा उनीहरुले पनि विगतमा साथ दिएका होइनन् र? त्यसैले प्रतिनिधि सभा विघटनमा ओली सरह नै प्रचण्ड र माधव पनि दोषी हुनुहुन्छ।
कुन पक्षलाई सहयोग गरेर जानेमा नेतादेखि कार्यकर्तासम्म द्विविधा छ। केन्द्रीय समितिमा पनि मतान्तर छ। कांग्रेसको छुट्टै विचार र पहिचान भएकाले दुइटै समूहसँग हामी मिलेर जान हुँदैन। आफ्नो खुट्टामा टेकेर हामी विरोधमा उत्रनुपर्छ। ‘बिपी कोइरालाले कम्युनिस्टसँग सहकार्य नगर’ भनेर जानुभएको छ। गणेशमान सिंह, किसुनजी र गिरिजाप्रसाद कोइरालाले केही कारणले गर्दा कम्युनिस्टसँग सहकार्य गर्नुभएको थियो। अब, सच्चिनुपर्ने बेला आएको छ। कम्युनिस्टसँग सहकार्य र हातेमालो गरेर होइन, कांग्रेस आफ्नै खुट्टामा उभिन सक्छ भनी देखाउनु छ। र, देखाउँछौँ पनि।
कांग्रेसलाई मजबुत बनाउन क्रममा पार्टीभित्रै विभेद भएको पनि छ। कार्यकर्तालाई अन्यायमा पर्न दिइनेछैन। गलत प्रवृत्तिको प्रोत्साहन दिइने छैन। पार्टीका लागि मेहनत गर्नेलाई नै वडादेखि माथिसम्मको टिकट उपलब्ध हुनेछ।
कांग्रेसका कार्यकर्ताको मनमा अर्को पनि प्रश्न उब्जिरहेको छ। सभापति शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसँग सहकार्य गर्नुहुन्छ भन्ने कार्यकर्तामा आशंका छ। अर्कोतर्फ, वरिष्ठ नेता पौडेल प्रचण्ड–माधव नेकपासँग मिलेर जानुपर्छ भन्ने पनि आशंका उत्तिकै छ। कांग्रेस कुनै पक्षसँग मिलेर जानै हुँदैन।
प्रदेश १ र बागमतीमा नेकपाकै प्रचण्ड–माधव समूहले अविश्वासको प्रस्ताव ल्याएका छन्। यी दुई ठाउँमा आएका अविश्वास प्रस्तावपछि कसरी जाने भन्नेमा कांग्रेस अप्ठ्यारोमा छ। कांग्रेसले जुन पक्षलाई सहयोग गर्छ, त्यही पक्षको सरकार बन्छ। अथवा, उनीहरुको जुन पक्षले सहयोग गरे पनि हाम्रो सरकार बन्नसक्छ। पार्टीले गम्भीरता देखायो भने प्रदेशमा पनि कांग्रेसको सरकार बन्ने अवस्था आउनसक्छ। हतारमा कुनै पक्षलाई सहयोग गर्ने निर्णय गरियो भने कांग्रेस फेरि दुर्घटनामा पर्छ। अविश्वासको प्रस्तावको पक्षमा कांग्रेसले मत हाल्नुपर्छ। ओली पक्षीय प्रदेश सरकारलाई हटाउनु पर्दछ। त्यसपछि कांग्रेसको हात कसरी बलियो बनाउने छलफल गर्नुपर्दछ।
प्रतिनिधि सभा असंवैधानिक भन्नुको अर्थ निर्णय सच्चाऊ भन्नु हो। केन्द्रदेखि वडासम्म असंवैधानिक कदम भनी विरोधमा उत्रिसकेका छौं। १३ गते बस्ने केन्द्रीय समितिको बैठकले फेरि विरोधका कार्यक्रम तय गर्छ।
नेकपा फुट्यो, हामी जित्छौं भन्ने भ्रममा कांग्रेस पर्नु आवश्यक छैन। नेकपा फुटेर कांग्रेसले जित्ने होइन। नेकपा ‘क्याडर बेस्ड’ पार्टी हो। त्यो भोट उनीहरुकै खेमामा जान्छ। कांग्रेस ‘मास बेस्ड’ पार्टी हो। कांग्रेसप्रति चित्त बुझेन भने भोट दिँदैनन्।
पार्टी अहिले अप्ठ्यारो स्थितिमा छ। एकातिर संसद विघटन भएको छ। अर्कोतिर, वर्तमान कार्यसमितिको कार्यकाल फागुनमा सकिँदैछ। महाधिवेशनको नयाँ मितिको निक्र्यौल गर्न सकेका छैनौं। क्रियाशील सदस्यता टुंगाउने जिम्मेवारी तल्लो कमिटीलाई छ। क्रियाशील सदस्यता टुंगो लगाउने क्रममा विवाद हुनसक्छ। विवाद भए पनि क्रियाशील सदस्यता वितरण/नवीकरण सक्नुपर्छ। क्रियाशील सदस्यता वितरण समयमा नसकिए अन्तिम म्याद भदौमा पनि महाधिवेशन हुन सक्दैन। भदौभित्र महाधिवेशन गर्न सकेनौं भने कांग्रेस नरहन पनि सक्छ। महाधिवेशनले मात्रै कांग्रेसलाई उर्जा थप्छ। नयाँ नेतृत्वले नयाँ ढंगले पार्टीलाई अघि बढाउँछ। त्यसपछि मात्र कांग्रेसलाई पुरानै अवस्थामा फर्काउन सकिन्छ।
चुनाव हुने परिस्थिति बन्यो भने भदौभित्र महाधिवेशन हुनुपर्छ। चुनाव नहुने भयो भने पनि भदौमा महाधिवेशन गर्नैपर्छ। भदौअघि महाधिवेशन गर्नुको कुनै विकल्प हामीसामु छैन। महाधिवेशन नगरी कांग्रेसलाई कमजोर पार्ने कार्य हामीले गर्न दिदैनौं।
कांग्रेसलाई थप उर्जा भर्ने प्रण मैले गरेको छु। तल्लो कार्यसमितिमा युवाहरुलाई पहिलो प्राथमिकता हुनुपर्छ। ५० प्रतिशत बढी युवाहरु कांग्रेसका कार्यसमितिमा हुनुपर्दछ। पार्टीलाई जीवन्त राख्ने हो भने युवाहरु कार्यसमितिमा हुनुपर्दछ। केन्द्रीय समितिमा ५० प्रतिशत सदस्य युवा हुने अवस्था बने कांग्रेस अनुभव र उर्जाले भरिएको दल बन्नेछ। अनुभवले नीति बनाउँछ, उर्जायुक्त युवाले कांग्रेस नीतिलाई गाउँगाउँ पुर्याउँछन्।
कांग्रेसलाई मजबुत बनाउन क्रममा पार्टीभित्रै विभेद भएको पनि छ। कार्यकर्तालाई अन्यायमा पर्न दिइनेछैन। गलत प्रवृत्तिको प्रोत्साहन दिइने छैन। पार्टीका लागि मेहनत गर्नेलाई नै वडादेखि माथिसम्मको टिकट उपलब्ध हुनेछ।
कांग्रेसको काँधमा लोकतन्त्रलाई बचाउने दायित्व छ। साथै, राष्ट्रियताअघि बढाउने जिम्मा पनि कांग्रेसलाई छ।
(कञ्चनपुर क्षेत्र नम्बर १ बेलौरीमा आयोजना भएको अगुवा कार्यकर्ता भेलामा कांग्रेस नेता कोइरालाले राखेको विचारको सम्पादित अंश)
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
