काठमाडाैं-
देखेर तिमीलाई, हेरेर तिमीलाई
मनैमनमा माया तीनपाते भइदियो
करिब चार महिनाअघि ‘तीनपाते’ युट्युबमा अपलोड भयो। त्यसले युट्युबको ट्रेन्डिङदेखि टिकटकसम्म ‘तीनपाते’ गीतले ढाक्यो। सामाजिक सञ्जाल जताततै यसैको चर्चा चल्यो। सञ्चार माध्यमले पनि राम्रो ठाउँ दिए ‘तीनपाते' लाई।
कोभिड-१९ ले लकडाउनमा घर बसेका मानिसलाई गीतले साँच्चै तीनपाते नै बनाइदियो, त्यतिबेला। हर्क साउदका जादुमयी शब्द, सुजन चापागाईं र विद्या तिवारीको कर्णप्रिय स्वरले छोटो समयमै युट्युवमा एघार मिलियन मानिसले यो भिडियो हेर्न भ्याए।
गीतका शब्द र स्वर त सुन्दर छन् नै, यसको भिडियोले पनि धेरै मानिसको ध्यान तान्यो। १० मिनेट ११ सेकेण्ड लामो उक्त भिडियोलाई दर्शकले निकै मन पराए।
गोदावरीको पार्कमा केही घण्टामै बनाएजस्तो म्युजिक भिडियो छैन यो। 'तीनपाते'ले जिन्दगीका विभिन्न आयाम समेटेर भिडियो बनाएको छ।
पूर्वी क्षेत्रको ग्रामीण भूभागमा खिचिएको भिडियोमा कथा पनि पूर्वी नेपाली समाजकै छ। बालापनको प्रेम, बिदेश जान छाडेर नेपालमै व्यावसायिक सफलता, त्रिकोणात्मक प्रेम र जलन भिडियोको पाटो हो। चियाको तीनपातेसँग मान्छेको जीवनलाई तुलना गरिएको भिडियोमा कतिपय नेपाली फिल्मले तीन घण्टामा उन्न नसकेको कथा उनिएको छ। त्यसैले निर्माण पक्ष आर्टमाण्डुले यसलाई म्युजिकल फिल्मको संज्ञा दिएको छ।
उडाई लान्छु भन्थ्यौ बाबाले
ओडाई रन्छु भन्थ्यौ आमाले
करिब दुई महिनाअघि बाहिरिएको उडाइ लान्छु भन्थ्यौ बाबाले बोलको गीतको भिडियो पनि उस्तै तरिकाले निर्माण गरिएको छ । यसले बैदेशिक रोजगारीका क्रममा विभिन्न देशमा बेपत्ता भएकाहरुको परिवारको कथा भन्ने कोशिस गरेको छ।
हुर्केको छोरा अर्काको देशमा बेपत्ता हुँदा आमामा पर्ने मानसिक चोट, होस गुमाएकी बुढी सासु सम्हाल्दै श्रीमान् आउने बाटो हेरेर बसेकी श्रीमतीको ब्यथा उक्त भिडियोमा देखाइएको छ।
८ मिनेट १३ सेकेण्डको भिडियोलाई वायाम नामको ब्याण्डले निर्माण गरेको हो।
गीत भन्दा कथावस्तुलाई महत्व दिएर बनाइएको अर्को भिडियो हो, 'मालिङ्गो' । महानायक राजेश हमाल र स्मिता दाहालको अभिनय रहेको भिडियो एक महिनाअघि युट्युबमा रिलिज गरिएको हो। अहिलेसम्म करिब २० लाख दर्शकले हेरिसकेको 'मालिङ्गो'मा एक किशोरीको पाको पुरुषसँगको एकोहोरो प्रेम देखाइएको छ । भिडियोको अन्त्यमा अधिकांस नेपाली फिल्मले प्रयोग गर्ने घिसिपिटी क्लाइमेक्स बलात्कारलाई जोड्न भ्याएको छ।
'परानै दिन्छु', 'जेल पनि सहुँला', 'मयाँले नि के–के गर्चगर्च' जस्ता म्युजिक भिडियोले गीतभन्दा फरक शैलीमा कथा भन्ने प्रयास गरेका छन्। यी भिडियोहरुमा कथा छ, संगीत छ। त्यसैले कतिपयले म्युजिकल फिल्मको संज्ञा दिका छन्।
के यी साँच्चै म्युजिकल फिल्म हुन् त ?
म्युजिकल ड्रामा फिल्मको महत्वपूर्ण जानरा भएको बताउँछन् निर्देशक रामबाबु गुरुङ। तीनपाते म्युजिकल फिल्म भनिएको विषयमा उनको भनाइ छ, 'सबै भिडियोलाई फिल्म भन्न मिल्छ तर 'तीनपाते'लाई म्युजिकल फिल्म भन्न मिल्दैन।' फिल्म र म्युजिक भिडियो हरेक दृष्टिकोणले फरक हुने उनको तर्क छ।
यही कुरामा थप्दै अर्का निर्देशक मनोज पण्डित अहिले युट्युबको ट्रेण्डिङमा परेका म्युजिक भिडियोले वास्तविक म्युजिक भिडियोको अस्तित्वसमेत खतरामा पार्ने बताउछन्। उनले भने, 'यी न म्युजिक भिडियो बन्न सके, न म्युजिकल फिल्म नै।' यता न उता भएर अलमलमा परेको पण्डितले बताए। उनको टिप्पणी छ, 'यस्ता म्युजिक भिडियोले त दर्शकलाई उकुसमुकुस पो पार्छ।'
कोभिडले गर्दा काम नपाएकाले फिल्मका कलाकार म्युजिक भिडियोमा लागेका र यही कारण 'तीनपाते' जस्ता अलमल बनाउने भिडियो बाहिरिएका पण्डित बताउँछन् । भन्छन्, 'फिल्मका कलाकार ल्याइसकेपछि यसो कथावस्तु थप्नुपर्यो भन्ने सोच आउने रहेछ अनि कथावस्तु थोरै थपेपछि निर्देशकीय क्षमता देखाउने क्रममा उकुशमुकुसका भिडियो बन्ने रहेछन्।'
यस्तै पाराले अघि बढे यसले म्युजिक भिडियोलाई अलमलमा पार्ने पण्डित बताउँछन्। उनले अझै थपे, 'भिडियो बनाउने भाइहरुले यसलाई नयाँ काम पनि भनिरहेको सुनें तर यस्ता भिडियो पहिल्यैदेखि बन्ने गरेका थिए।'
अर्का निर्दैशक दीपेन्द्र लामा पण्डितकै तर्कसँग नजिक देखिए। घुमाउरो तरिकाले भने, 'मैले म्युजिकल फिल्म बनाएँ भने 'तीनपाते'जस्तो हुँदैन।'
लामाका अनुसार मेहनत गरेर म्युजिक भिडियो बन्नु राम्रो कुरा भएको बताए। पहिले बिना गृहकार्य बन्ने गरेका म्युजिक भिडियोका तुलनामा कथा भन्ने म्युजिक भिडियो दमदार रहेको उनको भनाइ छ। उनी भन्छन्, 'अहिले जस्ता भिडियो बनिरहेका छन्। यो निकै राम्रो कुरा हो तर यसलाई म्युजिक भिडियोमै सीमित राख्दा ठीक हुन्छ।' विदेशी फिल्म लाला ल्यान्डको उदाहरण दिँदै उनले भने, 'म्युजिकल फिल्ममा त नाम हुनुपर्याे, क्यारेक्टर हुनुपर्याे अनि युनिभर्स हुनुपर्याे नि।'
बलिउडको प्रभावले गीतबिना फिल्म खल्लो लाग्ने भएकाले नेपाली फिल्ममा गीतसंगीतले महत्वपूर्ण स्थान राख्छ। गीतसंगीतसँगै कथावस्तुलाई अगाडि बढाउने शैली पनि नेपाली फिल्ममा चर्चित छ। तर अचेल बनेजस्ता भिडियोलाई भने कुनै कोणबाट फिल्मी जानरासँग जोड्न नसकिने फिल्मकर्मीहरुको भनाई छ।
९ महिनादेखि मनोरञ्जन क्षेत्र बन्द छ। फिल्म बनाएर कथा भन्न चाहनेहरुले अवसर पाएका छैनन्। म्युजिक भिडियोमा त्यही चाहना प्रकट गरेको चाहिँ देखिन्छ। तर म्युजिक भिडियोमा कथा मिसाउँदैमा म्युजकिल फिल्मचाहिँ नबन्ने फिल्म निर्देशहरुको साझा भावना देखिन्छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।